Kredyt hipoteczny a podział majątku rozwodników

W każdym roku kilkadziesiąt tysięcy związków małżeńskich kończy się rozwodem. Część osób zastanawia się więc, kto musi spłacać kredyt hipoteczny po rozwodzie. Postaramy się dziś wyjaśnić, jak w podziale majątku rozwodników uwzględniany jest kredyt hipoteczny. Zapraszamy do dzisiejszego poradnika!

Kredyt hipoteczny po rozwodzie

Wiele małżeństw decyduje się kupić swoje własne “cztery kąty” przy finansowaniu z kredytu mieszkaniowego. Nic w tym dziwnego – wspólna zdolność kredytowa dwóch osób zwykle stoi na niezłym poziomie, zwłaszcza jeśli obie osoby w związku pracują. Bank korzystnie liczy wtedy między innymi koszty mieszkaniowe, czy związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego – nie są uwzględnione podwójnie, jak w przypadku osób nie pozostających w związku małżeńskim.

Dla małżonków dostępne są ciekawe formy wsparcia rządowego, jak mieszkanie bez wkładu własnego lub bezpieczny kredyt 2%. Dla małżeństw starających się o kredyt, a także dla rodzin z dziećmi przeznaczone są dodatkowe benefity, na przykład wyższa suma dofinansowania do kredytu lub możliwość kupna z dopłatą większego lokum. Niestety, kredyty na dom lub mieszkanie zwykle zaciągamy na 25 lub nawet 35 lat. To bardzo długi okres, szczególnie jeśli porównamy go z… średnim okresem trwania związku małżeńskiego. Zdaniem Głównego Urzędu Statystycznego wynosi jedynie 14 lat. Choć nikt nie zakłada rozwodu w trakcie podpisywania aktu małżeństwa, niestety czasem się on przydarza. Nie jesteśmy w końcu w stanie przewidzieć, co stanie się za 15, 20, czy 30 lat… Zastanówmy się więc, jak wygląda podział majątku po rozwodzie i jak uwzględniany jest w nim wspólny kredyt hipoteczny.

Podział majątku po rozwodzie i kredyt hipoteczny rozwodników

Co to jest rozwód? Dochodzi do niego w momencie uprawomocnienia się orzeczenia Sądu o zakończeniu (rozwiązaniu) związku małżeńskiego. Rozwodnicy mają od tego momentu ustanowioną rozdzielność majątkową. Okazuje się jednak, że dla banku nie ma to większego znaczenia. Małżonkowie, czy rozwodnicy – to wciąż klienci banku – kredytobiorcy solidarnie zobowiązani do spłaty długu.

Oboje odpowiadają za dalszą spłatę kredytu hipotecznego aż do całkowitej spłaty pożyczonej kwoty wraz z odsetkami. Rozwodnicy mogą dogadać się co do tego, kto spłaca kredyt. Mogą też płacić go wspólnie. Sąd nie rozstrzyga tego w ramach prowadzonego postępowania rozwodowego. Wszystko zależy więc od dobrej woli rozwodzących się stron. Jeśli uda im się szybko dogadać – kredyt hipoteczny po rozwodzie nie będzie dla nich żadnym problemem.

Sąd nie udzieli kredytu między rozwodników

Wielu rozwodzących się kredytobiorców mających wspólny kredyt na mieszkanie oczekiwałbym, że to Sąd rozstrzygnie tę kwestię. W toku postępowania rozwodowego Sąd może jednak podzielić tylko aktywa. Kredyt jest natomiast zobowiązaniem.

Praktyką Sądu jest natomiast podział majątku (aktywów) rozwodników. Od jakiegoś czasu Sądy uwzględniają to, że mieszkanie jest obciążone hipoteką – odliczają wysokość pozostałego zobowiązania od wartości nieruchomości. To efekt wyroku Sądu Najwyższego.

Wyjątek stanowi sytuacja, jeśli kredyt zostanie przepisany na tylko jednego z rozwodników. Wymaga to nie tylko zgody obu rozwodzących się małżonków, ale również banku udzielającego kredytu.

Przepisanie kredytu hipotecznego na jednego z rozwodników

Nierzadko rozwodnicy decydują się na przepisanie kredytu hipotecznego na jedną ze stron. To dobre rozwiązanie, szczególnie jeśli ta osoba wciąż będzie zamieszkiwać w tym miejscu. Często kredytobiorca mieszka w niegdyś wspólnym mieszkaniu lub domu z dzieckiem rozwodników. Oczywiście, kredytobiorcy muszą ustalić między sobą tę kwestię, jak i sposób wzajemnego rozliczenia całej operacji (np. zwrot części zapłaconych już w przeszłości pieniędzy).

Poza zgodą rozwodników w tej kwestii, kluczowa okazuje się zdolność kredytowa osoby mającej przejąć kredyt. Warto odpowiednio wcześniej postarać się ją podnieść. 

Najlepsze sposoby na poprawę zdolności kredytowej to:

• spłata innych zobowiązań (także kart kredytowych)
• zwiększenie dochodów, jak choćby poszukiwanie dodatkowej pracy dorywczej
• ograniczenie wydatków

Można też poszukać kolejnego kredytobiorcy. Może być nim nowy partner rozwodnika przejmującego spłatę zobowiązania, członek rodziny (np. rodzic, dziecko) lub inna osoba.

Problem ze zgodą na przepisanie kredytu na jedną osobę będzie mniejszy, jeśli spora część kredytu została już spłacona. Wtedy po prostu kredyt będzie opiewał na mniejszą kwotę. Można też rozłożyć spłatę na dłuższy okres. Pojedyncza rata będzie niższa, co pozwoli uzyskać zgodę na kredyt osobie ze słabszą zdolnością kredytową.

Co to jest żądanie regresowe?

Czasami dochodzi do sytuacji, w której to jeden z rozwodników przejmuje na siebie spłatę kredytu hipotecznego. Po zakończeniu spłaty może chcieć odzyskać część takiego nakładu. Nazywamy to żądaniem regresowym. Jeśli jedna ze stron z własnych środków pokrywa spłatę kredytu mieszkaniowego, może to zostać uwzględnione w postępowaniu o podział majątku wspólnego. Mówimy w końcu o sytuacji, kiedy wspólnota majątkowa została rozwiązana. Jest tak jednak tylko w sytuacji, kiedy spłata długu lub jego części następuje po ustaniu wspólnoty majątkowej a przed podziałem majątku rozwodników.

Co zrobić z mieszkaniem i kredytem hipotecznym po rozwodzie?

Po rozwodzie wielu rozwodników chce po prostu zakończyć wszystkie sprawy łączące byłych małżonków. Często jedną z najbardziej problematycznych kwestii jest więc to, jak podzielić majątek rozwodników i co zrobić z kredytem hipotecznym po rozwodzie. Jeśli rozwodnicy są w stanie się dogadać, będą na prostej drodze do porozumienia. Rozwodnicy mają kilka sposobów dalszego postępowania w związku z kredytem hipotecznym po rozwodzie.

Dalsza solidarna spłata kredytu hipotecznego

W oczach banku rozwodnicy wciąż są kredytobiorcami. Można więc po prostu kontynuować spłatę. Nie ma nawet potrzeby informowania banku o zakończeniu związku małżeńskiego jego klientów (chyba, że jeden z nich zmieni nazwisko – wtedy musimy zaktualizować dane w banku). Rozwodnicy mogą więc po prostu kontynuować spłatę zobowiązania. Po jej zakończeniu mogą być po prostu współwłaścicielami nieruchomości, chyba że w postępowaniu rozwodowym Sąd postanowi inaczej.

To rozwiązanie jest najprostsze. Nie wymaga zgody małżonków, czy kierowania do banku dodatkowych pism.

Kredyt hipoteczny po rozwodzie przepisany na jednego z partnerów

Niekiedy rozwodnicy postanawiają, że jedna osoba “przejmie” kredyt hipoteczny. Zwykle jest to ten kredytobiorca, który następnie będzie zamieszkiwał w takim lokalu, nierzadko z dzieckiem. Niezbędne jest tu udanie się do banku, który musi wyrazić zgodę na całą operację. Również małżonkowie muszą się wtedy porozumieć – do tak istotnej zmiany w umowie kredytowej niezbędne jest porozumienie.

Osoba, która bierze na siebie kredyt hipoteczny po rozwodzie musi posiadać odpowiednią zdolność kredytową.

Sprzedaż mieszkania i spłata kredytu

Tu procedura może być nieco bardziej skomplikowana. Niezbędne jest znalezienie kupca i doprowadzenie do sprzedaży nieruchomości. Pieniądze z tej operacji posłużą następnie do spłaty pozostałej części kredytu hipotecznego po rozwodzie. W zależności od tego, jak dużą część kredytu już spłacono, być może wymagana będzie pewna dopłata, a czasem po spłacie zobowiązania rozwodnikom pozostanie trochę pieniędzy. Mogą po prostu wydać je na dowolny cel, na przykład podzielić między siebie.

Wynajem nieruchomości

Alternatywą do sprzedaży mieszkania po rozwodzie jest wynajem. Pieniądze uzyskane w ten sposób można następnie przeznaczyć na uregulowanie miesięcznych rat.

Przepisanie mieszkania dziecku

Darowizna mieszkania i przepisanie kredytu hipotecznego na dziecko może być kolejną ciekawą opcją, którą warto rozważyć. Współkredytobiorcami mogą być tu rodzice, czy inna osoba (na przykład partner lub małżonek dziecka przejmującego kredyt). Dzięki temu wartościowa nieruchomość wciąż zostaje w rodzinie. Wszystko zależy oczywiście od możliwości finansowych rozwodników, a także ich dziecka.

Kredyt hipoteczny po rozwodzie a rządowe dotacje

Bezpieczny kredyt 2%, mieszkanie bez wkładu własnego, a także starsze programy wsparcia (jak MdM, czy Rodzina na Swoim) nierzadko pomagały w zakupie mieszkania dla małżeństwa i ich rodziny. Co jednak dzieje się z kredytem z takim wsparciem po rozwodzie? Okazuje się, że nie ma to większego znaczenia. Fakt pozostawania w związku małżeńskim ma bowiem znaczenie jedynie w momencie wnioskowania o kredyt i przy staraniu się o dofinansowanie. Nie ma wymogów nakazujących zwrot takiego wsparcia po rozwodzie.

Podsumowanie artykułu – kredyt hipoteczny po rozwodzie

Kredyt hipoteczny po rozwodzie nie musi być problemem. Jest wiele wyjść z tej sytuacji – można kontynuować spłatę, sprzedać lub wynająć nieruchomość, albo przepisać kredyt na jednego z rozwodników. Najważniejsze jest jednak, aby rozwodnicy porozumieli się. Ich wspólna zgoda będzie niezbędna do zmiany umowy kredytowej lub sprzedaży/wynajmu nieruchomości. Jeśli za spłatę zobowiązania ma odpowiadać nowy kredytobiorca (np. rozwodnik, czasem dziecko pierwotnych kredytobiorców), wymagana jest też zgoda banku.

Najczęściej zadawane pytania

Źródło:

1. https://www.profitdevelopment.com.pl/co-z-mieszkaniem-na-kredyt-po-rozwodzie/
2. https://www.pekao.com.pl/poradnik-kredytowy/kredyt-hipoteczny-a-rozwod-co-warto-wiedziec.html
3. https://finanse.rankomat.pl/poradniki/kredyt-hipoteczny-rozwod/
4. https://gaworkancelaria.pl/kredyt-hipoteczny-a-rozwod/

Jakub Bielecki

Zafascynowany ekonomią, gospodarką i polityką. Interesuje się najnowszymi trendami, a także zmianami w prawie wpływającymi na sektor finansów. Stale poszerza wiedzę, która pozwala mu na profesjonalne doradztwo. Na co dzień korzysta z najlepszych rozwiązań i możliwości dostępnych w zakresie finansów osobistych i inwestycji. Poza ekonomią interesuje się nowymi technologiami, muzyką i podróżami. Zobacz pozostałe artykuły autora