Kalkulator VAT brutto na netto, netto na brutto

Przelicz kwotę brutto na netto oraz kwotę netto na brutto

Sposób obliczania

Stawka VAT



Wynik

Kwota VAT

Każda czynność wykonywana na rynku opatrzona jest podatkiem od towarów i usług – w skrócie VAT (Value Added Tax). Choć w powszechnej świadomości funkcjonuje jedna stawka podatkowa – 23% – to przedsiębiorcy mogą skorzystać z obniżonych stawek. Jak obliczyć kwotę netto od kwoty brutto i analogicznie: kwotę brutto od kwoty netto? Gdzie szukać pomocy w postaci kalkulatora VAT?

Czym jest VAT? Kto płaci VAT?

VAT to zapewne jeden z najpowszechniejszych i najbardziej rozpoznawalnych skrótów w międzynarodowym systemie podatkowym. Akronim VAT rozwijany jest do angielskiej postaci Value Added Tax, czyli podatku od towarów i usług (polskie PTU). VAT naliczany jest od ceny netto danego towaru i wyraża się go w postaci procentowej. Choć jest to danina popularna, to jest ona stosunkowo młoda, wyraźnie młodsza od chociażby podatku dochodowego. Idea stworzenia podatku doliczanego do wartości towarów i usług pochodzi z lat 20-tych XX wieku, a więc ma niespełna sto lat.

Podatek VAT jest pobierany na każdym kolejnym etapie obrotu towarami czy podczas świadczenia usługi. By jednak jeden przedmiot nie był wielokrotnie opodatkowany, przedsiębiorcy mogą odliczać odprowadzony VAT. W języku prawno-administracyjnym zjawisko to nazywa się „brakiem kaskadowego narastania podatku”. Gdyby zasady tej nie było, koszt towaru rósłby o stawkę VAT wraz z każdym kolejnym punktem obrotu. Producent naliczałby 23% hurtowni, hurtownia odsprzedawałaby towar do hipermarketów z kolejnym wzrostem 23%, a finalny konsument kupowałby przedmiot po znacznie zawyżanej ceny.

Kto płaci VAT? Tak naprawdę każdy z nas chcąc nie chcąc ponosi ten podatek – czy to osoba prawna, czy fizyczna. Przedsiębiorca jednak może odliczyć podatek VAT, tym samym zmniejszając swoje zobowiązanie podatkowe. Konsument takiej możliwości nie ma – ponosi on cały ciężar podatkowy związany z nabyciem towaru lub usługi. Następnym razem będąc na zakupach, warto zachować paragon i zwrócić uwagę na jego dolną część. Będzie tam wyszczególniona suma obciążeń podatkowych, jakie ponieśliśmy w związku z nabytymi produktami.

Czy można nie płacić VAT?

Dosłowna odpowiedź na to pytanie brzmi „nie” – podatek od towarów i usług zawiera się w cenie brutto danego produktu. Nie ma fizycznej możliwości, by przy zakupie roweru czy mebli stwierdzić, że nie zapłaci się VATu. Kwestia niepłacenia podatku VAT natomiast wymaga szerszej analizy w przypadku przedsiębiorców. Ci bowiem mogą nie płacić VAT tylko w jednej sytuacji: gdy VAT naliczony (czyli ten, który zapłacił przedsiębiorca) jest wyższy od VATu należnego (czyli tego, który miałby być odprowadzony do urzędu skarbowego).

Dlaczego przedsiębiorca może nie płacić VAT w takiej sytuacji? Wyobraźmy sobie, że firma ma do zapłaty w danym miesiącu obrotowym 1500 PLN podatku. Jednocześnie w wyniku zakupów przedsiębiorca ten poniósł koszt podatku VAT w wysokości 1550 PLN. Po co więc ma robić przelew podatkowy w wysokości 1500 PLN, by jeszcze tego samego dnia ubiegać się o zwrot 1550 PLN? Odejmując VAT należny od naliczonego wychodzi kwota 50 PLN do zwrotu przedsiębiorcy. Takie rozwiązanie podatkowe znacznie odciąża urzędy, ułatwiając rozliczenia między przedsiębiorcą a fiskusem.

Co ciekawe, jeszcze do niedawna można było spotkać się z reklamami w stylu „Kup telewizor i nie płać VAT!”. Branża elektroniczna upodobała sobie ten przekaz by poinformować o rabacie w wysokości 23 procent. Jako że nie ma prawnej możliwości niepłacenia VATu, sprawą takich kampanii zajął się UOKiK. Po przeanalizowaniu kampanii popularnej sieci elektromarketów Urząd stwierdził, iż reklama z dopiskiem „Nie płać VAT!” wprowadza w błąd. Przypadek ten spotkał się z nałożeniem kary, a od tej pory sieć elektromarketów reklamuje wyprzedaż jako „Taniej o podatek VAT!”.

Stawki VAT w Polsce i na świecie

Wysokość stawek VAT w Polsce reguluje tak zwana „matryca podatkowa VAT” aktualizowana rokrocznie przez Ministra Finansów. Ostatnie zmiany w tym zakresie zostały wdrożone 31 sierpnia 2020 roku, zmieniając stawki niektórych produktów. Bez zmian zostały natomiast wysokości czterech podstawowych stawek podatku:

  • 0% dla wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz dla eksportu towarów;
  • 5% dla grupy produktów obejmująca podstawowe produkty żywnościowe (np. chleb, nabiał) oraz książki i czasopisma specjalistyczne;
  • 8% dla wykonywania usług związanych z robotami budowlano-montażowymi (np. kładzenie płytek, montaż płyty indukcyjnej);
  • 23% jako podstawowa stawka podatku VAT

Aktualną matrycę podatku VAT można znaleźć na stronie rządowej podatki.gov.pl – formularze są dostępne w formie PDF. Warto zaznaczyć, że przyjęta w 2011 roku stawka 23-procentowego VATu jest jedną z wyższych w Unii Europejskiej. Wyższą stawkę podstawową płacą tylko Węgrzy (27%), Islandczycy (25,5%), Chorwaci, Duńczycy, Norwegowie, Szwedzi (25%) i Finowie (24%). Najniższą stawkę VAT z kolei płacą obywatele Liechtensteinu i Szwajcarii – pierwsi 8%, drudzy 7,7%. Niektóre kraje, np. Stany Zjednoczone, nie mają jednolitego podatku VAT – ten bowiem zależy od stanu.

Kwota netto a kwota brutto – czym się różnią?

Podczas czytania powyższych informacji na temat podatku VAT z pewnością można było zauważyć dwa powtarzające się pojęcia. Pierwsze z nich to „netto”, drugie to „brutto” – oba mają niebagatelne znaczenie przy rozmowach o finansach. Pojęcie netto oznacza, że dana kwota nie została jeszcze obciążona podatkami, składkami i innymi formami danin. Brutto z kolei przedstawia finalną kwotę po naliczeniu wszelkich należności – w tym także podatkowych.

Gdy ktoś proponuje nam zakup towaru po cenie netto, koniecznie zapytajmy się o ewentualne dalsze obciążenia podatkowe. Jest różnica między kupnem samochodu w cenie 10.000 PLN netto a brutto – różnica ta wynosi dokładnie 2300 PLN. Na ten niuans łatwo złapać się w sklepach typu cash and carry czy hurtowniach ogólnodostępnych. Selgros, Makro czy inne tego typu hurtownie mają tendencję do podawania cen bez obciążeń podatkowych. Jest to podyktowane zorientowaniem na przedsiębiorcę, który rozpatruje zakup właśnie pod postacią netto.

Ręczne obliczanie stawki VAT

Istnieją dwie metody obliczania stawki podatkowej VAT – obie gwarantują ten sam poprawny wynik. Pierwsza z nich polega na dodaniu do kwoty bazowej odpowiedniej wartości procentowej. Druga – skrócona – polega na przemnożeniu kwoty bazowej przez samą siebie z obciążeniem podatkowym. Przypuśćmy, że stawką netto jest 1000 PLN, chcemy dowiedzieć się, jaka będzie kwota brutto, czyli z dodanym podatkiem 23%.

Pierwsza metoda: 1000 + (1000 * 23%) = 1000 + (1000 * 0,23) = 1000 + 230 =  1230

Druga metoda 1000 * 1,23 = 1230

Widzimy więc, że stawka VAT wynosi 230 złotych, a kwota brutto to 1230 złotych. A co w przypadku, gdy stawka podatkowa wyniesie 5%? Równania będą wyglądać następująco:

Pierwsza metoda: 1000 + (1000 * 5%) = 1000 + (1000 * 0,05) = 1000 + 50 = 1050

Druga metoda: 1000 * 1,05 = 1050

Obie metody są proste i szybkie, jednak w nerwach lub pośpiechu nietrudno o czeski błąd. Aby uniknąć nieopatrznej omyłki (która może nieść poważne konsekwencje), warto wesprzeć się pomocą kalkulatora. Internet oferuje zróżnicowane bezpłatne narzędzia do obliczania kwoty brutto i netto w łatwy sposób.

Kalkulator VAT brutto-netto i netto-brutto

Wszelkie wątpliwości związane z ostateczną kwotą do zapłaty rozwiązuje kalkulator VAT brutto/netto. Takie narzędzie błyskawicznie obliczy kwotę brutto z wpisanej kwoty netto i na odwrót – wyodrębni wartość netto z kwoty brutto. Kalkulator VAT brutto-netto, nazywany także kalkulatorem netto-brutto jest łatwy w użyciu. Wystarczy wpisać kwotę, określić, czy jest to wartość brutto, czy też netto, a następnie wybrać stawkę podatkową. Niektóre kalkulatory, poza powszechnie obowiązującymi progami, mają do wyboru wartość 7% i 22%. Jest to rozwiązanie przygotowane z myślą o obliczeniach wartości netto/brutto dla transakcji sprzed podwyżki VAT w 2011 roku.

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie bedzie opublikowany. *wymagane pola są zaznaczone