Umorzenie postępowania egzekucyjnego – co oznacza, kiedy występuje?

Postępowanie egzekucyjne jest skutkiem powstałego długu, i oznacza działania komornika w imieniu wierzyciela. Nie zawsze jednak taki proces przebiega od początku do końca, ponieważ są przypadki, kiedy możliwe jest umorzenie postępowania egzekucyjnego. Co to oznacza dla dłużnika, i kiedy dochodzi do takiej sytuacji? Dowiecie się tego w dalszej części publikacji. 

Czym jest umorzenie postępowania egzekucyjnego?

Umorzenie postępowania egzekucyjnego oznacza zakończenie działań komornika. W takiej sytuacji funkcjonariusz publiczny nie będzie mógł dalej egzekwować długu na rzecz danego wierzyciela. Umorzenie może dotyczyć całości zobowiązania, bądź jedynie jego części. Warto pamiętać o tym, że umorzenie postępowania egzekucyjnego nie jest równoznaczne z umorzeniem długu. Oznacza to jedynie, że wierzyciel przestanie korzystać z pomocy komornika, ale może domagać się od dłużnika spłaty należności. 

Umorzenie, a działania windykatora 

Mimo umorzenia postępowania egzekucyjnego, wierzyciel nadal może skorzystać z pomocy windykatora. Firmy windykacyjne, mimo mniejszych możliwości i uprawnień od funkcjonariuszy publicznych, często bywają skuteczni w ponaglaniu dłużników do spłaty. Poza pomocą w odzyskiwaniu należności, windykator może także odkupić cały dług za część jego wartości, dzięki czemu wierzyciel odzyska część straconych pieniędzy.

Dokładne różnice między działaniami komornika i windykatora znajdziecie w naszym artykule: Windykator a komornik – jakie są różnice?

W jakich sytuacjach dochodzi do umorzenia postępowania egzekucyjnego?

Kiedy dochodzi do umorzenia postępowania egzekucyjnego? Najczęściej w sytuacjach, w których nie jest możliwe zaspokojenie potrzeb wierzyciela, mimo przeprowadzania egzekucji komorniczej. Nie jest to jednak reguła, a umorzenie może mieć miejsce także w innych przypadkach, np. gdy wierzyciel wyśle odpowiedni wniosek. 

Przyczynę umorzenia zobowiązania możemy podzielić więc na trzy kategorie:

• na wniosek zadłużonego – takie postępowanie występuje, gdy osoba zadłużona zauważy nieścisłość prawną w wykonywanej egzekucji komorniczej. Przykładowo, egzekucja wszczęta mimo braku uzyskania tytułu wykonawczego przez wierzyciela jest podstawą do pozytywnego rozpatrzenia wniosku o umorzenie. 
• na wniosek wierzyciela – jeżeli wierzyciel i dłużnik doszli do porozumienia, np. przez wypracowanie kompromisu, to możliwe jest umorzenie postępowania egzekucyjnego wskutek wysłania wniosku. W przypadku dalszego braku współpracy ze strony dłużnika, możliwe jest wznowienie postępowania. 
• z innych przyczyn – jeżeli możliwości finansowe i materialne osoby zadłużonej nie pozwalają na pokrycie potrzeb wierzyciela, to może dojść do umorzenia. Podobnie jest w sytuacji, w której wierzyciel nie zapłacił komornikowi zaliczki za wykonywanie swoich działań. 

Umorzenie postępowania egzekucyjnego może dotyczyć każdego rodzaju zadłużenia. Może być to np. zobowiązanie wynikające z niespłaconej chwilówki online, bądź kredytu gotówkowego. Niezależnie od faktycznego powodu wystąpienia długu, umorzenie może wystąpić zawsze, jeśli są spełnione wyżej opisane warunki. 

Wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego

Napisanie wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego może być problematyczne zarówno dla wierzyciela, jak i dłużnika. Nieodpowiednio sporządzone pismo może oznaczać odrzucenie wniosku, a w efekcie zmarnowany czas. Co powinien zawierać taki dokument, aby był pozytywnie rozpatrzony? 

Co powinien zawierać wniosek?

• Informacje o wierzycielu i dłużniku
• Informacje dotyczące sprawy (np. sygnaturę)
• miejsce i datę sporządzania wniosku
• podpis wnioskodawcy
• uzasadnienie wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego
• opcjonalne załączniki, np. dokumenty potwierdzające zawarcie ugody między obiema stronami

Sam wniosek jest wolny od opłat, jednak nieco inaczej jest w przypadku złożenia dokumentu (lub odpisu) potwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury. Wydanie takiego pisma to koszt 17 złotych. Z opłaty zwolnione są pełnomocnictwa udzielane: małżonkowi, wstępnemu, zstępnemu lub rodzeństwu. Jeżeli mocodawcą jest podmiot zwolniony od opłaty skarbowej, to również nie jest należna opłata. 

Koszt umorzenia postępowania egzekucyjnego – ile wynosi?

Istotną kwestią w przypadku wszelkich procedur i działań jest ich koszt. Umorzenie postępowania egzekucyjnego obarczone jest kosztami komorniczymi, które ponosi wierzyciel lub dłużnik, zależnie od sytuacji. 

Kiedy wierzyciel ponosi koszty umorzenia?

• jeżeli umorzenie występuje na jego wniosek – 5% kwoty pozostałej do wyegzekwowania
• gdy wniosek o umorzenie zostanie złożony przed datą powiadomienia dłużnika o wszczęciu egzekucji komorniczej – 100 złotych
• w przypadku gdy umorzenie postępowania egzekucyjnego wystąpi z powodów prawnych – 150 złotych

Interesuje was kwestia kosztów egzekucji komorniczej? Jeżeli tak, to zapraszamy do lektury naszego innego artykułu: Koszt egzekucji komorniczej. Ile wynosi i ile bierze komornik?

Czy wierzyciel zawsze ponosi koszty umorzenia postępowania?

Nie zawsze wierzyciel ponosi koszty za umorzenie postępowania egzekucyjnego. Jeżeli całość zakończy się polubownie, tj. wierzyciel odzyska należności od dłużnika bądź zawrze z nim ugodę, to koszty umorzenia ponosi dłużnik. Jest to 5% od kwoty pozostałej do spłaty. W przypadku braku umorzenia, koszt działań komorniczych opłacanych przez dłużnika wynosi 10%. 

Wierzyciel nie ponosi kosztów umorzenia także wtedy, gdy jest on podmiotem nie zajmującym się działalnością windykacyjną ani finansową. Dotyczy to m.in. pożyczki prywatnej. Więcej o pożyczkach prywatnych znajdziecie tutaj: Pożyczki prywatne – także dla zadłużonych.

Decyzja o umorzeniu – jak wygląda?

Jeżeli wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego przyniesie oczekiwany rezultat, i zostanie pozytywnie rozpatrzony, to komornik będzie zobowiązany do wydania odpowiedniego postanowienia. Taki dokument zawiera uzasadnienie decyzji komornika, które oparte jest o podstawę prawną, a także wykaz kosztów działań komorniczych. Do treści postanowienia dostęp mają obie strony, zarówno dłużnik, jak i wierzyciel.

Otrzymane pismo warto dokładnie przeanalizować, ponieważ w przypadku jakichkolwiek wątpliwości możliwe jest złożenie zażalenia. Czas na wykonanie takiego działania wynosi 7 dni od dnia otrzymania postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego. Po tym czasie nie jest możliwe odwołanie się od decyzji, a samo postępowanie zostanie umorzone. 

Przedawnienie postępowania egzekucyjnego

Umorzenie i przedawnienie to pojęcia, które sporadycznie bywają ze sobą mylone. Jest tak, ponieważ w skutkach są podobne do siebie, i oba oznaczają brak dalszych działań komornika na rzecz wierzyciela. Warto jednak mieć na uwadze fakt, iż przedawnienie nie może wystąpić na wniosek żadnej ze stron, i następuje wskutek upłynięcia określonej ilości czasu. 

Umorzenie postępowania egzekucyjnego, w przeciwieństwie do przedawnienia, nie wyklucza dalszych ponagleń do zapłaty ze strony wierzyciela lub windykatora. W przypadku przedawnienia wierzyciel nie ma prawa domagać się spłaty zobowiązania. Może jednak zdarzyć się, że dłużnik dobrowolnie spłaci swoje zobowiązanie nawet po upływie biegu przedawnienia. Jest to dość złożone zagadnienie, które dokładniej opisaliśmy w naszej innej publikacji: Kiedy następuje przedawnienie pożyczki i kredytu? Najczęstsze pytania

Co, jeżeli dłużnik zmarł? Kwestia umorzenia

Wydawać by się mogło, że śmierć dłużnika automatycznie umarza postępowanie egzekucyjne. Tak jednak nie jest, ponieważ wszystko sprowadza się do kwestii osób dziedziczących dług. 

Dług zostanie umorzony tylko w przypadku, kiedy spadkobierca odrzuci spadek w całości, a następne w kolejce dziedziczenia osoby na których przejdzie dług, uczynią tak samo. W przypadku całkowitego przyjęcia spadku, wraz z majątkiem spadkobierca otrzyma dług. Podobnie jest w przypadku akceptacji spadku z dobrodziejstwem inwentarza, z tą różnicą, że przyjęty dług nie będzie przekraczał wartości spadku.

Cezary Mański

Pasjonat popkultury, finansów i nowych technologii. Uwielbia słowo pisane, ceni sobie spokojne i rozsądne podejście do życia. Największą satysfakcję przynosi mu rozwijanie własnych kompetencji. Zobacz pozostałe artykuły autora