Dziedziczenie długów – co oznacza i na czym polega? Informacje o spadku

Otrzymanie spadku nie zawsze będzie dobrą wiadomością. Spadkobierca, poza majątkiem osoby zmarłej, może przejąć także jej długi. Problem ten jest szczególnie odczuwalny w przypadku osób, które mają problemy z komornikiem i windykatorami, a dodatkowe zobowiązania tylko pogarszają ich sytuację. Aby rozwiać wszelkie wątpliwości, w dzisiejszym artykule przyjrzymy się, na czym polega dziedziczenie długów, i jak uniknąć otrzymania zobowiązań finansowych w spadku.

Na czym polega dziedziczenie?

Spadkobierca najczęściej zostaje ustalony w testamencie napisanym przez pierwotnego posiadacza masy spadku. W przypadku brak pozostawienia testamentu sprawa nieco się komplikuje, podobnie jak w przypadku odmowy ze strony spadkobiercy określonego w testamencie. Wówczas miejsce ma dziedziczenie ustawowe, w którym spadek przechodzi na najbliższą rodzinę osoby. Kolejność dziedziczenia ustala kodeks cywilny.

Stanowisko spadkobiercy

Osoba, która została wyznaczona przez zmarłego jako spadkobierca majątku i zobowiązań finansowych, nie jest z góry skazana na ich spłatę. Przez okres sześciu miesięcy możliwe jest sformułowanie swojego stosunku do spadku, co daje w sumie cztery możliwe wyjścia:

• Całkowite przyjęcie spadku – w tym przypadku spadkobierca otrzyma wszystkie przepisane mu należności. Zaliczają się do nich nieruchomości, przedmioty, zbywalne papiery wartościowe (aktywa) a także długi i inne zaległości finansowe (pasywa).
• Odrzucenie spadku w całości – spadkobierca wówczas nie otrzymuje ani aktywów, ani pasywów. Jest to dobre rozwiązanie jedynie w przypadku całkowitej pewności, że dług nie przejdzie na kolejną osobę. Ważnym jest, aby skonsultować takie decyzje z rodziną, aby uniknąć późniejszych nieporozumień.
• Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza – długi osoby zmarłej muszą zostać pokryte jedynie do kwoty, na jaką został wyceniony spadek.
• Brak oświadczenia odnośnie decyzji o spadku, który jest równoznaczny z zaakceptowaniem przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Najlepsze wyjście w przypadku dziedziczeniu spadku

Kiedy zawartość spadku stanowi jedynie majątek osoby zmarłej, i nie wiążą się z nim żadne zadłużenia, logicznym jest wybór całkowitego przyjęcia spadku. Nie zawsze jednak tak jest, i żeby uniknąć kłopotów, warto zastanowić się nad innymi rozwiązaniami.

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza stanowi lepsze rozwiązanie niż odrzucenie spadku w całości. Jest tak, ponieważ w przypadku odrzucenia spadku długi mogą zostać przejęte przez inne osoby. Najczęściej następnymi podmiotami w kolejce dziedziczenia jest najbliższa rodzina np. dzieci, małżonkowie czy też rodzice. Spadkobierca, który zdecyduje się nie złożyć oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, również nie ma się o co obawiać. W takich przypadkach nawet jeśli pasywa będą większe niż aktywa, to nie zostaną poniesione żadne straty.

Kto otrzyma spadek? Kto dziedziczy?

• Spadek mogą otrzymać jedynie osoby pełnoletnie, mające pełną zdolność do czynności prawnych. W przypadku osób poniżej osiemnastego roku życia, decyzja zostaje podjęta przez opiekuna prawnego bądź sąd opiekuńczy.
• Osoba będąca spadkobiercą musi być wskazana w testamencie – w przeciwnym wypadku następuje dziedziczenie ustawowe.
• Priorytet w dziedziczeniu ustawowym mają kolejno: małżonkowie, dzieci spadkodawcy, rodzice, rodzeństwo, inni zstępni (np. wnukowie), zstępni rodzeństwa, dziadkowie, pasierbowie.
• Jeżeli osoba zmarła nie posiada żadnej żyjącej rodziny to spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. W przypadku braku możliwości ustalenia ostatniego miejsca zamieszkania spadek otrzymuje Skarb Państwa (tyczy się również przypadków, gdy miejsce zmarłego jest położone za granicą).

Warto pamiętać, że niezależnie od tego kto otrzyma spadek, obowiązki z nim związane są takie same. Nawet w przypadku osób niepełnoletnich wszelkie zaległości i długi mają znaczenie, dlatego to rodzic bądź opiekun prawny podejmuje ostateczną decyzję. W przypadku braku podjęcia decyzji, niepełnoletni spadkobierca nadal nie ma się czego obawiać – wówczas również stosuje się przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Jak wycenia się spadek?

Ustaliliśmy już, że spadek to nie tylko pieniądze, lecz także dobra materialne, papiery wartościowe i w niektórych przypadkach zobowiązania. Ustalenie wartości całego majątku odbywa się za pomocą komornika bądź uprawnionej osoby, która analizuje dokładnie wartość każdego ze składników spadku. Tyczy się to również nieruchomości.

Potencjalne ryzyko i ocena swoich możliwości finansowych leży w kwestii spadkobiercy, który sam ustali, jakie stanowisko zajmie. Przed przyjęciem spadku warto zastanowić się, czy odziedziczone zadłużenia nie będą większe niż wartość otrzymanego mienia.

Skutki dziedziczenia długów

Odziedziczone zaległości finansowe mogą okazać się problemem na wielu płaszczyznach. Jednym z najbardziej odczuwalnych skutków będzie fakt, iż dane spadkobiercy mogą pojawić się w bazach i rejestrach dłużników, takich jak BIG, BIK i KRD. To z kolei przekłada się na mniejsze możliwości uzyskania kredytu bankowego. Wówczas jedyną rozsądną alternatywą pozostają pożyczki prywatne i pożyczki pod zastaw.

Jednym z gorszych możliwych scenariuszy jest wpadnięcie w spiralę zadłużeń. Jest to stan, w którym zaciąga się kolejne pożyczki, aby spłacić zaległe zobowiązania. Klient z czasem tylko pogarsza swoją sytuację, co może prowadzić nawet do konieczności ogłoszenia upadłości konsumenckiej.

Jakie problemy mogą być związane z dziedziczeniem długów?

Aby uniknąć problemów związanych z kwestią dziedziczenia długów, warto dokładnie zastanowić się nad swoimi możliwościami. Analiza potencjalnych strat, jakie może nieść za sobą przyjęcie spadku również jest zalecana. Jeżeli do spłaty odziedziczonych zobowiązań konieczne będzie zaciągnięcie pożyczki, to polecamy nasz ranking pożyczek online. Znajdziecie tam jedynie zaufane i sprawdzone rozwiązania, które pomogą wam wydostać się z problemów finansowych.

Nie tylko przyjęcie spadku i związane z nim zadłużenia mogą być źródłem problemów. W sytuacji podjęcia decyzji o odrzuceniu spadku, przechodzi on na kolejną osobę, ustaloną przez kodeks cywilny. Jeżeli wcześniej nie konsultowaliśmy tej kwestii z przyszłym spadkobiercą, to narażamy się na ryzyko pogorszenia relacji rodzinnych. Przed odrzuceniem spadku warto dowiedzieć się kto będzie kolejnym jego nabywcą, i poinformować go o tym wcześniej.

Tomasz Marczewski

Specjalista SEM i SEO. Jego celem jest pomagać osobom zadłużonym i dostarczać im odpowiedzi na wszystkie pytania związane z finansami osobistymi. Pasjonat podróży, motoryzacji i technologii blockchain. Zobacz pozostałe artykuły autora