Podatek od zakupu mieszkania 2024 – ważne zmiany od 1 stycznia

Kupno mieszkania wiąże się z licznymi procedurami, formalnościami, a także koniecznością uiszczenia podatku. Sama kwota zakupu to nie wszystko, dlatego należy przygotować się także na dodatkowe opłaty. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, ile wynosi podatek od zakupu mieszkania. Postanowiliśmy rozwiać wątpliwości naszych czytelników, i zobaczyć czym jest taki podatek, i czy jest on obowiązkowy.

Jakie podatki obowiązują w przypadku kupna mieszkania?

Znajomość obowiązujących podatków jest w przypadku kupna mieszkania kluczowa, ponieważ pozwala na określenie całkowitego kosztu nabycia danego lokalu. Dzięki temu możliwe jest uprzednie przygotowanie odpowiedniej kwoty, i uniknięcie nieoczekiwanych wydatków.

Jakie podatki należy zapłacić, kupując mieszkanie?

• Podatek VAT – dotyczy kupna mieszkania zarówno poprzez rynek pierwotny, jak i wtórny (od firmy, a nie osoby prywatnej). Jego wysokość zależna jest od metrażu mieszkania. Lokale o powierzchni mniejszej niż 150 m2 objęte są podatkiem VAT w wysokości 8%. Niestety, mieszkania o większym metrażu obarczone są większym podatkiem VAT, który wynosi aż 23%.
• Podatek PCC – podatek od czynności cywilnoprawnych. Obowiązuje on nie tylko zakupu mieszkań, bo dotyczy także takich czynności jak darowizny i pożyczki prywatne. Wysokość tego podatku jest znacznie mniejsza niż wysokość podatku VAT, i wynosi jedynie 2%. Uiszczenie opłaty może odbyć się własnoręcznie przez klienta, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby to notariusz zajął się tym obowiązkiem*

*- Uwaga! PCC 2% został od 1 stycznia 2024 roku zniesiony w przypadku mieszkań z rynku wtórnego!

Jeżeli chcecie w prosty i wygodny sposób obliczyć, ile będzie wynosiła dana kwota powiększona o podatek VAT, zachęcamy do skorzystania z naszego kalkulatora: Kalkulator VAT.

Nie tylko podatki – pozostałe koszty 

Wbrew pozorom, nie tylko podatki powiększą kwotę należną do zapłaty. Poniżej przedstawiamy listę dodatkowych elementów, jakie należy brać pod uwagę decydując się o zakupie mieszkania.

Co może zwiększyć koszt zakupu mieszkania?

• Taksa notarialna, czyli wynagrodzenie dla notariusza
• Koszty ustanowienia hipoteki (jeśli takowa występuje)
• Opłata za założenie i wpis do Księgi Wieczystej
• Opcjonalne opłaty za usługi doradców finansowych i agencji nieruchomości
• Koszty rozłożenia zakupu mieszkania na raty
• Wycena nieruchomości przez rzeczoznawcę

Co ze sprzedającymi mieszkania?

Opłacenie odpowiedniego podatku to obowiązek dla obu stron. Sprzedający mieszkanie musi mieć świadomość tego, że sprzedaż mieszkania w ciągu 5 lat od jego nabycia zobowiązuje do zapłacenia podatku w wysokości 19% całej kwoty. Zwolnieni z opłacania takiej kwoty są Ci, którzy nie osiągnęli zysku na sprzedaży nieruchomości.  

Chcesz dowiedzieć się jak wygląda nie zakup i sprzedaż, lecz darowizna mieszkania? Zapraszamy do naszego tekstu: Darowizna mieszkania – przepisanie mieszkania krok po kroku.

Kto zapłaci podatek od zakupu mieszkania?

Zgodnie z polskim prawem, obowiązek uiszczenia odpowiedniego podatku dotyczy każdej osoby, która zamierza kupić mieszkanie. Niezależnie od tego, czy jest to podatek VAT, czy też podatek od czynności cywilnoprawnych, każdy musi uiścić stosowną opłatę. Tylko wtedy można cieszyć się zakupionym mieszkaniem bez obaw o kwestie prawne i potencjalne kłopoty.

Prawo polskie przewiduje jednak parę wyjątków, w przypadku których nie zapłacimy podatku PCC. Poniżej przedstawiamy ich spis, dzięki czemu dowiecie się, czy macie szansę na uniknięcie podatku. 

Kiedy nie płaci się podatku PCC?

• Kupując mieszkanie od spółdzielni z prawem spółdzielczym własnościowym. Wówczas mamy ograniczone prawa własnościowe do danego mieszkania, ponieważ jego właścicielem pozostaje spółdzielnia. 
• Kupując mieszkanie komunalne, zgodnie z przepisami o gospodarce nieruchomościami. 
• Kiedy przeznaczenie kupowanego mieszkania dotyczy ochrony środowiska (zgodnie z przepisami o ochronie i kształtowaniu środowiska).
• W przypadku mieszkań z rynku wtórnego. Zmiana ułatwia zakup mieszkania od 1 stycznia 2024 roku.

Zakup mieszkania – ile kosztują usługi notariusza?

Wspomnieliśmy wcześniej o konieczności uiszczenia taksy notarialnej. Jako taksę notarialną określa się maksymalną stawkę, jaką notariusz może pobrać za świadczenie swoich usług. Oznacza to, że rzeczywisty koszt działań notarialnych może być mniejszy. Z tego powodu warto znaleźć notariusza, którego usługi nie nadwyrężą naszego budżetu. Wysokość taksy uzależniona jest od obiektu działań notariusza, czyli w tym przypadku kupowanego przez klienta mieszkania. 

Ile wynosi taksa notarialna?

• do 3000 zł wartości obiektu działań notarialnych, taksa notarialna wynosi 100 zł
• od 3000 zł do 10 000 zł wartości obiektu działań notarialnych, taksa notarialna wynosi 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3000 zł
• od 10 000 zł do 30 000 zł wartości obiektu działań notarialnych, taksa notarialna wynosi 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł
• od 30 000 zł do 60 000 zł wartości obiektu działań notarialnych, taksa notarialna wynosi 710 zł + 1% nadwyżki powyżej 30 000 zł
• od 60 000 zł do 1 000 000 zł wartości obiektu działań notarialnych, taksa notarialna wynosi 1010 zł + 0,4% nadwyżki powyżej 60 000 zł
• od 1 000 000 zł do 2 000 000 zł wartości obiektu działań notarialnych, taksa notarialna wynosi 4770 zł + 0,2% nadwyżki powyżej 1 000 000 zł
• powyżej 2 000 000 zł wartości obiektu działań notarialnych, taksa notarialna wynosi 6770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł

Uwaga: Opłaty za działania notariusza mają swój limit. W przypadku obiektu działań notarialnych o wartości powyżej 2 milionów złotych, kwota będąca 0,25% nadwyżki nie może przekraczać 10 000 zł. W przypadku transakcji między osobami z I grupy podatkowej, nie może przekraczać 7500 zł. 

Dodatkowe opłaty po zakupie mieszkania 

Samo kupno mieszkania i zapłacenie należnych podatków to nie wszystko. Istnieją bowiem dodatkowe koszty, które można odczuć już jako właściciel danego mieszkania. Podstawowym kosztem, który będzie obowiązywał każdego posiadacza lokalu, jest podatek od nieruchomości. Jest to comiesięczna opłata, której wysokość zależy od powierzchni mieszkania. Ustala go rada gminy, a zwolnienie od podatku następuje jedynie, kiedy ustały okoliczności powodujące obowiązek płacenia podatku. 

W przypadku zakupu mieszkania na kredyt, należy wziąć także pod uwagę koszty naliczane przez wierzycieli. Kredyt hipoteczny nierzadko wiąże się z wysokimi kosztami, w skład których wchodzi prowizja, oprocentowanie, a także odsetki. Decydując się na kredyt mieszkaniowy, warto sprawdzić cennik banku i treść podpisywanej umowy. Takie działanie uchroni nas przed potencjalnymi nieporozumieniami i wysokimi kosztami. 

Co, jeżeli nie zapłacę podatku od zakupu mieszkania?

Brak uiszczenia stosownej opłaty może mieć wiele negatywnych skutków dla osoby kupującej mieszkanie. Jednym z nich jest wzrost kwoty należnej do zapłaty, poprzez naliczanie karnych odsetek. Co więcej, miganie się od spłaty podatku traktowane może być jako oszustwo podatkowe, i grozi konsekwencjami prawnymi. Z tego powodu warto dokonać wszelkich opłat w terminie. W przypadku podatku od zakupu mieszkania wynosi on 14 dni od powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek ten powstaje w momencie zawarcia umowy o kupno mieszkania, bądź w momencie zawarcia umowy notarialnej, która zawiera informację o ustanowionej hipotece. 

Koniec z płaceniem PCC 2% w przypadku mieszkań z rynku wtórnego od 1 stycznia 2024

1 stycznia 2024 roku weszły w życie bardzo korzystne przepisy. Skorzystają z nich osoby myślące o zakupie mieszkania z rynku wtórnego. Od początku 2024 roku kupujący nie muszą już płacić podatku od czynności cywilnoprawnych. 2% od wartości mieszkania było w końcu całkiem sporą sumą.

Możemy więc powiedzieć, że zniesienie tego podatku dla mieszkań z rynku wtórnego ułatwia zakup mieszkania. Możemy też uznać to za reakcję polskiego rządu na wysokie ceny mieszkań.

Najczęściej zadawane pytania

Źródło:

1. https://technologieibudownictwo.pl/artykul/podatek-od-zakupu-mieszkania-zmiany-2024/
2. https://www.muratorplus.pl/biznes/prawo/nowy-podatek-od-mieszkan-2024-juz-od-1-stycznia-kto-go-zaplaci-pcc-aa-hbLZ-ybDJ-NM3G.html

Cezary Mański

Pasjonat popkultury, finansów i nowych technologii. Uwielbia słowo pisane, ceni sobie spokojne i rozsądne podejście do życia. Największą satysfakcję przynosi mu rozwijanie własnych kompetencji. Zobacz pozostałe artykuły autora