Likwidacja a upadłość. Czy likwidowana firma może ogłosić upadłość?

Zastanawiasz się, czy firma może ogłosić upadłość, kiedy jest likwidowana? Postaramy się odpowiedzieć na to pytanie w dzisiejszym poradniku. Sprawdzamy też, co oznaczają terminy “likwidacja” i “ogłoszenie upadłości” w przypadku przedsiębiorstw. Postaramy się też przedstawić inne możliwości spłaty firmowych długów. Zapraszamy do lektury!

Likwidacja firmy i ogłoszenie upadłości

Likwidacja przedsiębiorstwa jest zwykle ostatecznością. Dotyczy firm mocno zadłużonych, które nie są w stanie dłużej spłacać swoich zobowiązań. Wtedy majątek likwidowanej firmy służy do pokrycia długów – jest rozdzielony między wierzycieli firmy.

Czasem jednak wartość majątku nie jest wystarczająca do spłaty zobowiązań. Czy w tej sytuacji ogłoszenie upadłości mogłoby być dobrym rozwiązaniem? Zastanowimy się też, czy polskie prawo pozwala na taką możliwość? 

Czy upadłość firmy i likwidacja to to samo?

Oba terminy oznaczają dwie zupełnie inne sytuacje. Łączy je właściwie jedynie to, że mówimy o tych pojęciach w sytuacji, gdy dana firma ma długi i naprawdę złą sytuację finansową. Likwidacja firmy polega na złożonym procesie zamknięcia danej działalności. W ramach likwidacji majątek firmy jest dzielony między wierzycieli, co pozwala na spłatę części długów. Niewypłacalne firmy mogą dobrowolnie zdecydować o likwidacji. Decyzję w tej sprawie podejmuje właściciel firmy. Zwykle ma to miejsce w sytuacji, kiedy dalsze prowadzenie firmy nie jest już opłacalne. W trakcie procesu likwidacji firmy regulowane są kwestie finansowe – to ważne jeszcze przed całkowitym zamknięciem firmy. Finałem procedury jest zamknięcie spółki.

Upadłość firmy ogłaszana jest natomiast w ramach postępowania sądowego. Firma informuje sąd o niewypłacalności. W sytuacji, gdy samodzielne spłacenie długów firmy nie jest możliwe, właściciele firmy oraz jej wierzyciele mogą w ten sposób zabezpieczyć swoje interesy. Sąd określa zasady, według których majątek firmy ogłaszającej upadłość będzie podzielony w celu spłaty części dotychczasowych długów. Ostatnim etapem jest ogłoszenie przez sąd likwidacji spółki i w końcu jej zamknięcie.

Co różni likwidację i upadłość?

Likwidacja firmy i ogłoszenie jej upadłości prowadzą do zamknięcia niewypłacalnej działalności. W przypadku obu pojęć jest natomiast kilka różnic.

• Kto wnioskuje o przeprowadzenie procesu – likwidację inicjuje właściciel firmy, dzieje się to w sposób dobrowolny. W sytuacji, kiedy firma jest niewypłacalna, dłużnik lub zadłużone przedsiębiorstwo ogłasza natomiast upadłość.
• Jaki jest cel – kolejną różnicą jest cel ogłoszenia upadłości lub likwidacja firmy. W tym pierwszym przypadku chodzi o przeprowadzenie postępowania, które toczy się przed sądem. Celem jest tu ogłoszenie niewypłacalności i doprowadzenie do pokrycia posiadanych długów. W tym celu wykorzystuje się majątek firmy oraz dłużnika – jej właściciela (lub właścicieli). Celem likwidacji firmy jest natomiast zakończenie działalności firmy i podział posiadanego przez nią majątku między dłużników. 
• Jak długo trwa cały proces – znacznie szybszym procesem jest likwidacja. Oczywiście zależy to w dużej mierze od rozmiarów działalności firmy oraz od tego, jaka jest skala jej długów. Ze względu na konieczność prowadzenia sądowego postępowania, ogłoszenie upadłości zajmuje znacznie więcej czasu.  Przedstawiciele i właściciele przedsiębiorstwa muszą również przygotować sporo dokumentów i dopełnić formalności. Dodatkowo wpływa to na wydłużenie czasu na przeprowadzenie całej procedury.
• Jak wygląda procedura zamykania firmy – likwidacja jest znacznie prostsza, z finansowego punktu widzenia może być też bardziej korzystna dla właścicieli zadłużonej spółki. Sami sprzedają firmowy majątek, mogąc pozyskać klientów chcących za niego sporo zapłacić. W przypadku upadłości konsumenckiej to sąd dysponuje firmowym majątkiem, a wierzyciele zgłaszają do niego swoje roszczenia. W obu sytuacjach część długów jest następnie spłacona.
• Koszty – tu też mogą pojawić się spore różnicy, a koszty działalności (i jej zamknięcia) są w końcu bardzo ważne dla właścicieli firm – szczególnie tych i tak mających już spore zadłużenie.

Zwykłe ogłoszenie upadłości firmy i jej likwidacja nie są ze sobą związane. Jest więc sporo różnic dzielących te pojęcia.

Jaki jest koszt ogłoszenia upadłości likwidacyjnej, a jaki w razie likwidacji firmy?

Oba procesy różnią się pod względem kosztów. Najczęściej likwidacja jest pod względem finansowym korzystniejsza dla właściciela. Będzie tak choćby ze względu na możliwość samodzielnego dysponowania majątkiem firmowym i jego sprzedażą w celu spłaty długów.

Jaki są koszty likwidacji przedsiębiorstwa: najczęściej od kilkuset do kilku tysięcy złotych: koszty administracyjne związane z zamknięciem kont bankowych firmy, usługę likwidatora, zgłoszenie likwidacji do Krajowego Rejestru Sądowego, czy wyrejestrowanie firmy z Urzędu Skarbowego.

Jakie są koszty ogłoszenia upadłości działalności gospodarczej: do powyższych wydatków dochodzą koszty sądowe, wynagrodzenie syndyka, a także opłata w związku z toczącym się postępowaniem. W zależności od wielkości działalności i wysokości długów, koszt upadłości może wynosić kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych! Niestety, w skrajnych przypadków nie da się jej uniknąć.

Kiedy można stosować likwidację, a kogo dotyczy upadłość firmy?

Obie procedury mogą być stosowane zarówno w przypadku jednoosobowych działalności gospodarczej, jak i przedsiębiorców – osób prawnych. Niezależnie od tego, czy przedsiębiorca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, czy jest właścicielem spółki, w likwidacji lub upadłości firmy biorą udział również wierzyciele. Chcą odzyskać należności, do czego prowadzą zarówno upadłość, jak i likwidacja firmy.

Co ważne, upadłość może może ogłosić również firma w trakcie likwidacji. Jest tak w przypadku spółek, a także jednoosobowych działalności gospodarczych. Możemy więc powiedzieć, że i upadłość, i likwidacja przedsiębiorstwa dotyczy tej samej grupy osób. W procesie upadłości przedsiębiorstwa swój ma jednak także sąd, który prowadzi postępowanie upadłościowe i dysponuje w tym czasie majątkiem firmowym. Celem jest sprawiedliwe spłacenie wierzytelności.

Co jest lepsze? Likwidacja czy upadłość firmy?

Wybór likwidacji lub upadłości przedsiębiorstwa w dużej mierze zależy od konkretnej sytuacji, w której firma się właśnie znajduje. To właściciel podejmuje tę trudną decyzję. Przede wszystkim warto zastanowić się nad opłacalnością dalszego prowadzenia firmy. W przypadku, gdy firma od dawna przynosi straty, właściciele często wybierają jej likwidację. Wcześniej warto oczywiście rozważyć także inne opcje – zmianę profilu działalności, restrukturyzację lub cięcia kosztów. Czasem takie zabiegi mogą być pomocne i pomogą firmie stanąć na nogi. O likwidacji mówimy więc, gdy przedsiębiorstwo jest w złej sytuacji finansowej i przynosi straty.

Ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa następuje natomiast, gdy jest ono niewypłacalne – niezdolne do dalszego, samodzielnego spłacania swoich długów. Wybierając spośród dwóch opisanych dzisiaj opcji weźmy też pod uwagę czasochłonność i złożoność całej procedury. Jest prostsza w przypadku likwidacji firmy. Zwróć też uwagę na koszty – mogą znacznie się różnić w obu przypadkach. Jest też rozwiązaniem tańszym.

Likwidacja spółki (lub jednoosobowej działalności gospodarczej) jest rozwiązaniem tańszym i szybszym

W zdecydowanej większości przypadków likwidacja przedsiębiorstwa jest rozwiązaniem tańszym. Niestety, jeśli w firmie pojawi się zadłużenie, ogłoszenie upadłości być może stanie się koniecznością.

Z tego względu właściciele firm powinni stale monitorować jej finanse. Odpowiednio wcześniej działając można bowiem często uniknąć zwiększonych kosztów, czy rosnącego długu firmy.

Co to jest upadłość likwidacyjna?

Jakie są konsekwencje dla firmy (i jej właściciela – dłużnika) w przypadku likwidacji, a co stanie się po ogłoszeniu upadłości likwidacyjnej? Przede wszystkim w przypadku likwidacji firmy to dłużnik jest odpowiedzialny za cały proces. Sam sprzedaje majątek firmy, który służy do spłaty długów. Firma rozwiązuje też umowy z klientami, czy kontrahentami. W tym przypadku likwidacja nie chroni przed egzekucją komorniczą.

Podczas procesu upadłości likwidacyjnej wszelkie roszczenia wierzyciela są zawieszone, podobnie jak egzekucja. Sąd powołuje natomiast zarząd komisaryczny, który zajmuje się sprzedażą majątku firmowego i samym nadzorem nad nim. Na koniec postępowania długi są spłacane, a przedsiębiorstwo może być dodatkowo wykreślone z rejestru.

Jeżeli majątek firmowy nie jest wystarczający, do spłaty pozostałej należności pociągnięty będzie dłużnik – właściciel firmy. Jest tak zarówno w przypadku likwidacji spółki, jak i ogłoszenia jej upadłości.

Kto może pomóc w razie problemów finansowych i niewypłacalności firmy?

Przed decyzją o likwidacji firmy lub koniecznością rozpoczęcia procesu jej upadłości, warto zasięgnąć rady u specjalistów. Do kogo się zgłosić, aby rozpocząć proces? Warto skorzystać z pomocy doradcy, a nawet zasięgnąć rady u innych przedsiębiorców.

Do kogo się zgłosić w celu likwidacji lub rozpoczęcia postępowania upadłościowego?

W obu sytuacjach wymagane jest skorzystanie z usług odpowiedniej instytucji lub sądu. Osoby chcące likwidować działalność gospodarczą w pierwszej kolejności kierują się do notariusza lub kancelarii notarialnej. Tam sporządza się akt likwidacyjny. Notariusz przygotowuje też całą dokumentację i dokonuje wpisu do KRS. Wniosek o wykreślenie firmy z KRS dostarczamy natomiast do odpowiedniego Sądu Rejonowego. Likwidację firmy zgłaszamy też do Urzędu Skarbowego, jednocześnie wciąż mamy obowiązek uregulowania należnego podatku. 

Chcąc rozpocząć proces o upadłość likwidacyjną działalności gospodarczej, udajemy się natomiast do Sądu Rejonowego. Tam składamy wniosek o upadłość firmy, a Sąd nadzoruje ten proces. Aby we właściwy sposób przeprowadzić całą procedurę, zwykle przedsiębiorcy korzystają z usług kancelarii prawnej. W dalszej kolejności konieczne będzie skontaktowanie się z wierzycielami. Przed sądem będą się odbywać negocjacje warunków spłaty zobowiązań. Konieczne będzie też skorzystanie z usług syndyka, który także bierze udział w całym procesie. Suma kosztów jest w związku z tym o wiele wyższa, często dochodzi nawet do kilkudziesięciu tysięcy złotych.

Także likwidowana firma może ogłosić upadłość

Spółka w likwidacji również może ogłosić upadłość. Dzieje się tak w sytuacji, gdy mimo sprzedaży firmowego majątku, spłata zobowiązań wciąż nie jest możliwa. Wtedy rozwiązaniem jest właśnie rozpoczęcie procesu o upadłość likwidacyjną. Najczęściej to wierzyciele, którzy nie odzyskali swoich pieniędzy, wnioskują do sądu o upadłość dłużnika. W razie pozytywnej decyzji majątkiem zaczyna rozporządzać sąd i syndyk upadłościowy. Jak łatwo można się domyślić, do takiej sytuacji może dojść, gdy dłużnik utrudnia wierzycielom odzyskanie swojego majątku (nie chce spłacić długu).

Czy likwidacja jest bardziej korzystna od upadłości?

Ciężko powiedzieć, co jest bardziej korzystne – upadłość firmy, czy jej likwidacja. Likwidacja przedsiębiorstwa jest bez wątpienia procesem łatwiejszym, szybszym i tańszym. Upadłość może natomiast pomóc dłużnikowi w całej procedurze – jest chroniony przed kolejnymi roszczeniami wierzycieli egzekucją, korzysta też z wiedzy i pomocy sądu i syndyka. Sam proces upadłości likwidacyjnej źle wpływa jednak na renomę zarówno firmy, jak i samego przedsiębiorcy – dłużnika.

Najczęściej likwidacja firmy jest więc bardziej korzystnym rozwiązaniem. Możemy zatem podsumować, że upadłość działalności gospodarczej jest ostatecznością. Jeśli firma mimo starań właścicieli wciąż jest niewypłacalna, upadłość jest jedyną opcją, szczególnie gdy wierzyciele złożą wniosek o jej ogłoszenie.

Czy firma ma jakieś możliwości uniknięcia likwidacji lub upadłości?

Jeśli działalność gospodarcza przynosi straty, warto zawczasu podjąć stosowne działania. Zanim długi urosną właściciel firmy powinien pomyśleć nad cięciami kosztów lub restrukturyzacją przedsiębiorstwa. 

Gdy zobowiązania firmy pochodzą z kilku źródeł (np. pożyczki, kredyty), rozwiązaniem może być kredyt konsolidacyjny dla firm. Pomaga zamienić wiele zobowiązań w jedno, a dzięki rozłożeniu spłaty na długi okres, miesięczny koszt maleje. W celu utrzymania płynności finansowej firmy przydatne mogą być też różne rodzaje zewnętrznego finansowania – pozyskanie inwestora lub kredytu na rozwój działalności. Firmy z niepewną sytuacją finansową powinny jednak zachować ostrożność przy zaciąganiu kolejnych zobowiązań. Mogą zwiększyć dług firmy i przybliżyć ją do niewypłacalności.

Podsumowanie artykułu

Zarówno likwidacja firmy, jak i ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa są dość stresującymi i kosztownymi momentami w życiu właściciela działalności. Do takiej konieczności dochodzi jednak w sytuacji, gdy firma nie przynosi zysków. Jeśli staje się niewypłacalna, może się pojawić konieczność ogłoszenia upadłości. Proces upadłościowy nadzorowany jest przez sąd i syndyka, który zarządza majątkiem firmy w celu spłacenia wierzytelności. Za długi odpowiada również właściciel spółki.

Najczęściej zadawane pytania

Źródło:

1. https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-likwidacja-dzialalnosci
2. https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/0077
3. https://kpr-restrukturyzacja.pl/ogloszenie-upadlosci-firmy/
4. https://www.big.pl/baza-wiedzy/bankructwo-firmy-co-oznacza-i-kiedy-mozna-oglosic

Jakub Bielecki

Zafascynowany ekonomią, gospodarką i polityką. Interesuje się najnowszymi trendami, a także zmianami w prawie wpływającymi na sektor finansów. Stale poszerza wiedzę, która pozwala mu na profesjonalne doradztwo. Na co dzień korzysta z najlepszych rozwiązań i możliwości dostępnych w zakresie finansów osobistych i inwestycji. Poza ekonomią interesuje się nowymi technologiami, muzyką i podróżami. Zobacz pozostałe artykuły autora