Jakie są prawa i obowiązki kredytobiorcy?

Polacy bardzo chętnie korzystają z ofert instytucji finansowych. Najczęściej jest to spowodowane szybkim tempem życia i nieoczkiwanymi wydatkami. Wiele osób natomiast nie jest świadomych tego, jakie są dokładne prawa i obowiązki kredytobiorcy. Jednak jak dobrze wiemy – nieznajomość prawa szkodzi. O czym warto pamiętać zaciągając zobowiązanie finansowe?

Kredyt konsumencki

Prawa i obowiązki kredytobiorcy reguluje ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim. Odnosi się ona do kredytu konsumenckiego, czyli do zobowiązania nieprzekraczającego kwoty 255 500 zł.  Dlatego konsumentem jest określana osoba fizyczna, która decyduje się zaciągnąć kredyt konsumencki. Znajomość swoich praw jako kredytobiorca może uchronić przed wyłudzeniem pieniędzy i padnięcia ofiarą tego rodzaju oszustwa.

Jakie prawa przysługują kredytobiorcy?

Na mocy ustawy pożyczkobiorcy przysługują następujące prawa:

• prawo do odstąpienia od umowy

Kredytobiorca ma prawo do odstąpienia umowy kredytu w ciągu 14 dni od jej zawarcia. Nie trzeba podawać przyczyny rezygnacji. Ponadto kredytodawca ma obowiązek dostarczyć kredytobiorcy wzór odstąpienia wraz z zwieraną umową kredytową. Należy niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni, zwrócić kredytodawcy kwotę otrzymanego kredytu.

• prawo do rzetelnej informacji o produkcie

Konsument ma prawo do otrzymania pełnych informacji o produkcie finansowym, o który wnioskuje. Takie informacje powinny być jawne w każdej reklamie kredytu konsumenckiego. Jakie warunki kredytu powinny zostać udostępnione klientowi? Przede wszystkim są to: rodzaj zobowiązania, czas trwania umowy, całkowite koszty kredytu, RRSO, terminy i sposób spłaty oraz ewentualne dodatkowe koszty. Wszelkie informacje o zobowiązaniu, zarówno o kredycie, jak i o pożyczce, powinny zostać przekazane klientowi przed zawarciem umowy. Jest to obowiązek każdej instytucji finansowej, która udziela pożyczek oraz kredytów.

• prawo do wcześniejszej spłaty

Osoba, która zaciągnęła zobowiązanie, ma prawo do jego wcześniejszej spłaty. Może być to całość lub część kredytu bądź pożyczki. Wówczas zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim klient nie musi informować kredytodawcę o tym fakcie. Warto jednak pamiętać, że kredytodawca ma prawo pobrać opłatę za wcześniejszą spłatę kredytu, jeśli zostaną spełnione określone warunki.

• prawo do uzyskania wyjaśnienia w przypadku odmowy udzielenia kredytu

Doskonale wiemy, że pozytywna ocena zdolności kredytowej jest bardzo ważna w otrzymaniu kredytu lub pożyczki. Proces weryfikacji klienta przebiega jeszcze przed wydaniem decyzji kredytowej. Instytucje finansowe analizują informacje o kliencie zawarte w odpowiednich bazach, m.in. w BIK czy BIG. Wszelkie zaległości w spłatach poprzednich zobowiązań oraz słaba historia kredytowa działają na niekorzyść osoby starającej się kredyt. Może tak być, że zebrane informacje ze zbiorów danych nie będą w pełni zadawalać instytucje finansowe, tym samym kredytobiorca musi liczyć się z negatywną decyzją. Kredytodawca, w przypadku odmowy udzielenia kredytu, ma obowiązek do bezpłatnego poinformowania swojego klienta o przyczynach swojej decyzji (o wyniku weryfikacji oraz dokładnych źródłach, z jakich korzystał).

Jakie są obowiązki kredytobiorcy?

Należy mieć na uwadze, że kredytobiorca oprócz praw ma również obowiązki wobec kredytodawcy. Zaciągając kredyt lub pożyczkę, konsument zobowiązuje się ich przestrzegać. Przyjrzyjmy się bliżej obowiązkom konsumenta wobec kredytodawcy lub pożyczkodawcy.

• obowiązek terminowej spłaty

Najważniejszym obowiązkiem kredytobiorcy jest regularna spłata zaciągniętego zobowiązania. Dlatego trzeba pamiętać o terminowej spłacie udzielonego nam kredytu lub pożyczki. W innym wypadku bardzo łatwo można wpaść w problemy finansowe, a nawet w spiralę zadłużenia. Zwrotu wykorzystanego kredytu należy dokonać zgodnie z harmonogramem spłaty. To, w jaki sposób przebiega zwrot, czy w ratach, czy jednorazowo, zależy głównie od rodzaju zobowiązania.

• obowiązek podania danych oraz informacji

Kredytobiorca ma obowiązek przekazać kredytodawcy oraz pożyczkodawcy niezbędnych informacji i dokumentów w celu dokonania oceny zdolności kredytowej. Przede wszystkim należy dostarczyć informację o uzyskiwanych źródłach dochodu oraz zaświadczenie o zatrudnieniu. Nie można zataić żadnych danych, a co najważniejsze – w żadnym wypadku podawać fałszywych informacji.

• obowiązek zapłaty prowizji

W niektórych przypadkach pobierana jest prowizja, na przykład za udzielenie kredytu. Zgodnie z zawartą umową kredytobiorca ma obowiązek jej zapłaty. Nie każdy bank pobiera prowizję. Wszystko zależy od rodzaju zobowiązania oraz kwoty.

Prawa i obowiązki kredytobiorcy – podsumowanie

Osoba, która stara się o zobowiązanie finansowe, niezależnie od jego rodzaju, ma swoje prawa oraz obowiązki. Warto je poznać zanim podpiszesz umowę z instytucją finansową. W tym artykule przestawiliśmy podstawowe prawa i obowiązki kredytobiorcy. Treść Ustawy o kredycie konsumenckim jest dostępna dla każdego w Internecie. W każdej chwili możesz z nią zapoznać się, dzięki czemu w przyszłości nikt Cię nie zaskoczy i co istotne – nie oszuka.

Daria Owczarzak

Absolwentka filologii polskiej. Zajmuje się przygotowaniem treści oraz tworzeniem grafik. Prywatnie wegetarianka z zamiłowaniem do fotografii i powieści kryminalnych. Zobacz pozostałe artykuły autora