Jeśli człowiekowi zależy na osiągnięciu czegoś, musi wiedzieć, jak się do tego zabrać. Gdy lepiej zrozumie się mechanizm, łatwiej jest znaleźć w nim luki lub po prostu można uniknąć jego pułapek. Planujesz wziąć kredyt? Nawet jeśli odpowiedź brzmi ,,tak, ale za kilka lat”, koniecznie przeczytaj o scoringu kredytowym, bo to właśnie już teraz powinieneś zacząć w nim punktować.
Czym jest scoring kredytowy?
Najprościej mówiąc, jest to metoda statystyczna/system punktowy, który ma pokazywać prawdopodobieństwo spłacenia przez kredytobiorcę zobowiązania. Szacuje on również prawdopodobieństwo, czy potencjalny klient będzie miał problemy ze spłatą (szacunek na 12 miesięcy).
Badając i przeliczając na punkty Twoje uprzednie decyzje, bank uzyskuje informacje np. czy jesteś wiarygodnym klientem, czy podejmujesz rozważne decyzje finansowe i czy masz stabilną sytuację finansową.
Sprawdź jakich dokumentów wymaga bank do wzięcia kredytu
Porównanie z innymi klientami
Scoring nie jest zwykłym zbieraniem punktów. Gdy już analiza zostanie przeprowadzona, porównuje się wynik potencjalnego klienta, z modelem klienta, któremu został już udzielony kredyt, a jego wyniki punktowe i specyfikacje są zbliżone.
Na tej podstawie można stwierdzić owe prawdopodobieństwo spłaty – skoro np. 80% osób z podobnym wynikiem nie spłaca zobowiązania, następny klient z tej grupy ma dużo mniejsze szanse na podpisanie umowy kredytowej z bankiem.
Natomiast wysoki wynik scoringowy jest dla banku jasną informacją, że ryzyko braku spłaty jest niskie.
Czy tylko banki posługują się scoringiem?
Nie. Scoring kredytowy wykorzystują także inne firmy udzielające pożyczek lub np. operatorzy korzystający z systemu Global System of Mobile Communication, aby również mieć pewność, że klient jest wiarygodny i abonament będzie nie tylko płacony, ale także płacony na czas.
“To już zdolność kredytowa nie wystarcza?”
Tak i nie. Oczywiście ważne jest, by bank sprawdził, czy istnieje w ogóle możliwość spłaty kredytu wraz z odsetkami. Pokazuje, czy jest sens udzielać pożyczki (czy np. po jej udzieleniu sytuacja finansowa klienta nie pogorszy się na tyle, by popaść w długi), a jeśli już, czy w kwocie równej wnioskowanej, czy niższej.
Jesteś studentem? Zajrzyj tutaj.
Czy warto wykupić ubezpieczenie kredytu?
Główne rodzaje scoringu
Wyróżnia się dwa główne rodzaje scoring – behawioralny oraz aplikacyjny.
Ten pierwszy dotyczy historii z baz danych transakcji (historia współpracy z bankiem, terminowość, ilość otwartych rachunków itp.). Wykonuje go w zależności od potrzeb np. co 4 miesiące.
Scoring aplikacyjny to ocena na moment teraźniejszy. Są to głównie dane od klienta, dotyczące jego cech np. socjologicznych. W efekcie przewiduje przyszłościowe ryzyko kredytowe. Tę kalkulację wykonuje się tylko raz. Aktualizacji może podlegać np. po 6 miesiącach.
Czy wszędzie scoring jest ten sam?
Jak się okazuje, scoring jest złożoną analizą z wieloma zmiennymi, dlatego nie zawsze jest taki sam. Niektóre banki czy instytucje korzystają z pomocy zewnętrznych firm, które mają opracowane własne modele scoringowe, własne tablice, na podstawie których dokonują porównań i przypisują odpowiednią ilość punktów do atrybutów danej cechy. Przykład? Niech cechą będzie wiek. Atrybutami będą poszczególne przedziały lat. Punkty przyznawane będą w zależności od tego, jaką dany bank prowadzi politykę, np. będzie większą ilością punktów doceniał starszych klientów, gdyż mogą mieć dobrą historię, wypracowali już swoją wiarygodność i raczej sytuacja z ich dochodami się nie zmieni.
Co wchodzi w skład scoringu?
Okazuje się, że bardzo dużo czynników socjo-demograficznych. Przykładem niech będzie stan cywilny, wiek, czy liczba osób na utrzymaniu. Dodatkowo liczy się nie tylko wykonywany zawód i wielkość wynagrodzenia, ale również to, czy często zmieniasz pracę.
Ważna jest również Twoja historia kredytowa, na plus będzie jak najbardziej terminowe spłacanie rat, ale zaciąganie wielu pożyczek w krótkim okresie czasu już nie.
Jak zwiększyć zdolność kredytową? Na ten temat przeczytasz tutaj:
Co obniża scoring?
Głownie obniżają go opóźnienia w płatnościach, a także częste odmowy udzielenia kredytu w innych bankach. Również posiadanie zobowiązania w trakcie ubiegania się o kolejne, może obniżać punkty.
Jak można na niego wpływać?
Skoro wiadomo już, co buduje scoring, wiadomo także, co należy robić, aby być wiarygodnym w oczach udzielającego pożyczkę.
Warto kupić coś na raty i spłacić je w terminie lub w inny sposób zbudować historię kredytową, posiadać własną umowę na telefon, czy oszczędności.
Nie należy przekraczać limitów dostępnych na koncie, unikać również korzystania z kart kredytowych.
Co w przypadku, gdy spotykasz się z odmową?
Jeśli już 2 banki odmówiły, lepiej nie próbować usilnie dalej, pamiętając, że liczba odmów także jest brana pod uwagę. Najpierw należy zastanowić się nad zmianą sytuacji i dopiero potem udać się na rozmowę z kolejnym wnioskiem.
Teraz kilka pozytywnych informacji, czyli…
Plusy z posiadania wysokiego scoringu
Posiadając wysoką liczbę punktów, masz szansę na szybsze udzielenie kredytu, zwłaszcza hipotecznego. Dodatkowo możesz podpisać umowę na lepszych warunkach. Minimalizacja formalności powinna być ostatecznym argumentem przekonującym o tym, że o wysoki scoring należy zadbać wcześniej.
Gdzie sprawdzić ilość punktów?
Dane dotyczące Twojej wysokości scoringu znajdziesz w specjalnym raporcie Biura Informacji Kredytowej. Roczna subskrypcja do śledzenia zmian punktowych (raport generowany co miesiąc) wynosi 99 zł, natomiast jednorazowe sprawdzenie – 39 zł.
“Czy dostanę kredyt mając wysoką liczbę punktów?”
To zależy. Nie jest powiedziane, że wysoka liczba punktów jest gwarantem udzielenia kredytu. Natomiast w przypadku, gdy punkty te są niskie, można już mówić o bardzo małym prawdopodobieństwie otrzymania pożyczki.
Podsumowanie
Polityka danego banku ma duży wpływ na odpowiedź dotyczącą kredytu.
Możesz jednak wpływać na prawdopodobieństwo swojego powodzenia poprzez budowanie zdolności kredytowej oraz przede wszystkim-wysokiego scoringu kredytowego.
Budować możesz go poprzez terminowe spłacanie zobowiązań, dbanie o stabilne zatrudnienie, czy nie składanie wniosków o przyznanie kredytu w kilku bankach jednocześnie.
Jeśli chcesz zgłębić swoją wiedzę na temat kredytów, koniecznie odwiedź poniższe linki:
