Czy pożyczki pozabankowe są widoczne w BIK i BIG?

Pożyczki pozabankowe to produkt cieszący się dużą popularnością z najróżniejszych względów. Jedni cenią sobie błyskawiczną formę rozpatrywania wniosku, inni minimum formalności, a jeszcze inni – wysoką przyznawalność środków. Część osób zastanawia się, czy pożyczki bankowe ujawnia się w rejestrach zadłużenia. Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie – szczegóły omawiamy w poniższym artykule

Czym jest BIK? Kto może dokonać wpisu w BIK?

Analizując oferty pożyczek, można natknąć się na skrót BIK lub sformułowanie Biuro Informacji Kredytowej. Zarówno akronim, jak i pojęcie odnoszą się do nazwy przedsiębiorstwa założonego przez Związek Banków Polskich i prywatnych banków. Głównym zadaniem tego podmiotu jest gromadzenie i udostępnianie danych związanych z historią kredytową danej osoby lub firmy. Dane te przetwarzane są pomiędzy bankami, SKOK-ami oraz niektórymi firmami pożyczkowymi. Informacje przyporządkowane do danej osoby służą do analizy ryzyka kredytowego, które ostatecznie decyduje o akceptacji lub odrzuceniu wniosku kredytowego. Negatywne zapisy w raportach Biura Informacji Kredytowej widnieją nawet przez 5 lat od spłacenia danego zobowiązania.

Współpraca banków i SKOKów z BIKiem jest obligatoryjna, natomiast firm pożyczkowych – dobrowolna. Oznacza to, że wpisu w BIK dokonują tylko te instytucje, które deklarują współpracę z Biurem Informacji Kredytowej. Jeśli dana firma pożyczkowa oferuje pożyczki bez zdolności kredytowej, oznacza to, że podmiot nie weryfikuje bazy danych BIK. Nawet jeśli konkretne przedsiębiorstwo współpracuje z Biurem, to negatywna historia kredytowa przy tym typie pożyczek nie jest brana pod uwagę. Osoba zainteresowana swoją historią może sprawdzić swój BIK za darmo, by ocenić szanse na pomyślne rozpatrzenie decyzji kredytowej. Nie można natomiast zweryfikować historii wpisów naszego członka rodziny, przyjaciela lub znajomego – dostęp do takich danych jest autoryzowany.

BIK a BIG – pojęcia pokrewne, choć nie tożsame

Drugim równie popularnym pojęciem jest Biuro Informacji Gospodarczej, znanym również pod akronimem BIG. Choć obie instytucje realizują podobne zadania, czyli gromadzą informację oraz ostrzegają przed dłużnikami, to funkcjonują one zupełnie inaczej.

Cztery podstawowe różnice pomiędzy BIK a BIG:

• BIK to nazwa jednego, konkretnego biura, zaś BIG to pojęcie odnoszące się do co najmniej kilku różnych baz danych. Do BIG-ów zaliczymy m.in. BIG InfoMonitor (partner Biura Informacji Kredytowej), ERIF Biuro Informacji Gospodarczej czy Krajowy Rejestr Długów;
• Wpisów do BIK dokonuje wąska grupa przedsiębiorstw: banki, SKOK-i, wybrane firmy pożyczkowe, firmy leasingowe i faktoringowe. Do BIG wpisu mogą dokonać poniższe podmioty:
  • Firmy telekomunikacyjne;
  • Dostawcy energii;
  • Gminy i sądy;
  • Banki, firmy pożyczkowe, SKOK-i, firmy leasingowe i faktoringowe;
  • Osoby fizyczne;
  • Przedsiębiorcy;
  • Wierzyciele wtórni, czyli osoby skupujące zadłużenia na giełdzie długów;
• BIK działa w oparciu o ustawę Prawo bankowe, rozporządzeniu o ochronie danych osobowych i rozporządzenia Ministra Finansów w zakresie szczegółowego zakresu danych podlegających wymianie pomiędzy instytucjami. BIG z kolei działa w oparciu o RODO i ustawę o udostępnianiu informacji gospodarczej i wymianie informacji gospodarczych;
• Wpis w BIK usuwany jest po 5 latach od spłaty długu lub na wniosek byłego dłużnika do Związku Banków Polskich lub wierzyciela. Wpis w BIG musi zostać usunięty przez podmiot dokonujący wpisu w terminie 14 dni od spłaty zadłużenia.

Innymi słowy BIG to nieco szersza baza informacji o zadłużeniu, która informuje o różnorodnych płatnościach gospodarczych. Do BIG-u może zostać wpisana osoba prywatna z długiem powyżej 200 złotych lub przedsiębiorca z długiem powyżej 500 złotych. BIK z kolei wpisuje negatywne adnotacje na temat zadłużeń, które nie są spłacane przez minimum 60 dni. Wpis do BIK może mieć charakter pozytywny – ma on miejsce, gdy terminowo spłacimy kredyt, pożyczkę lub debet na rachunku bankowym. To pomaga zbudować wiarygodną historię kredytową, co przekłada się na większe zaufanie banku do wnioskodawcy.

Pożyczka pozabankowa a kredyt – podstawowe różnice

Pozostając w tematyce objaśnień i wyjaśniania pojęć, nie sposób pominąć kwestie kredytu i pożyczki. Choć temat ten kilkukrotnie poruszaliśmy na naszym forum, warto ponownie przypomnieć różnice, budując w ten sposób świadomość produktu. Kredyt jest produktem zastrzeżonym wyłącznie dla banków i SKOKów – nie może go udzielać firma pożyczkowa, parabank czy osoba prywatna. Wiąże się to z licznymi obwarowaniami, w tym między innymi kontrolą ekonomiczno-prawną powyższego produktu. Kredyty udzielane są zawsze na procent – oznacza to, że bank musi zarobić na użyczonych nam środkach. Kwoty dostępnych pieniędzy są wysokie i sięgają od kilku tysięcy do nawet kilku milionów złotych. Kredytu można udzielić także w walucie obcej – pod warunkiem, że wnioskodawca zarabia w walucie, o której się ubiega. Okres kredytowania także jest dłuższy i wynosi od kilku miesięcy do nawet 35 lat przy kredycie hipotecznym.

Pożyczki z kolei są produktem o wiele bardziej przystępnym i mniej nadzorowanym, co wpływa na wysoką przyznawalność środków. Przede wszystkim, środki te regulowane są przez Kodeks cywilny, a nie Prawo bankowe, co definiuję większą swobodę. Pożyczki pozabankowej może udzielić każdy: od firm pożyczkowych przez członków rodziny czy znajomych aż po osoby prywatne oferujące pożyczki społecznościowe. Wobec powyższego nie ma powszechnego obowiązku odnotowania udzielenia pożyczki w BIK lub BIG. Użyczane środki z reguły są niecelowe, czyli nie musimy tłumaczyć się przez pożyczkodawcą, na co przeznaczymy gotówkę. Kwoty dostępne przy pożyczkach są z reguły niższe, a okres spłaty krótszy, co wpływa na przyspieszone procedury wnioskowania. Innymi słowy – pożyczka będzie doskonała w razie nagłej potrzeby zgromadzenia kwoty nieprzekraczającej kilku tysięcy złotych.

Czy pożyczki pozabankowe widoczne są w BIK?

Wspomnieliśmy powyżej, że pożyczki pozabankowe regulowane są przez Kodeks cywilny i nie ma obowiązku ujawniania tego faktu w BIK. Z jednej strony wiele firm pożyczkowych korzysta z tego przywileju, oferując pożyczki i chwilówki bez sprawdzania ERIF, BIG i BIK. Z drugiej zaś rośnie grono pożyczkodawców, którzy decydują się na współpracę częściową lub całościową z Biurem Informacji Kredytowej. Na podstawie tego kryterium można podzielić firmy pożyczkowe w sposób następujący:

• Niewspółpracujące z BIK – dane o zaciągniętej pożyczce nigdy nie trafią do Biura Informacji Kredytowej. Do tej grupy należy m.in. Filarum, Pożyczka Plus, Solven, Tani Kredyt, Ferratum.
• Współpracujące częściowo z BIK – w Biurze Informacji Kredytowej pojawi się informacja tylko o opóźnieniu w spłacie. Tutaj możemy zakwalifikować takie firmy, jak Lend On, Smart Pożyczka, NetCredit czy Visset.
• Współpracujące z BIK – informacja o pożyczce i jej przebiegu spłaty pojawi się w Biurze Informacji Kredytowej. Tu należy większość znanych firm pożyczkowych: Wonga, Vivus, Hapi Pożyczki, Alfa Kredyt, Provident.

Zalety i wady firm pożyczkowych, które nie ujawniają wpisów w BIK

Wydawać się może, że brak ujawniania wpisów w bazach dłużników niesie za sobą szereg korzyści. Faktycznie tak jest, a do najważniejszych zalet można zaliczyć:

• Brak negatywnej historii w razie problemów ze spłatą;
• Brak obciążenia zdolności kredytowej w przypadku równoległego wnioskowania o kredyt w banku;
• Brak adnotacji w sytuacji, gdy chcemy kupić sprzęt na raty w sklepie;

Zdecydowanie najważniejszą zaletą jest brak informacji o nieterminowej spłacie pożyczki lub chwilówki. To zapewnia pewnego rodzaju bezpieczeństwo i świadomość, że nawet w przypadku opóźnień wciąż możemy ubiegać się o środki w innej firmie. Jednak jak każde rozwiązanie, tak i to zawiera pewne niedogodności. Największą z nich jest fakt, że brak wpisu w BIK nie oznacza zaniechania adnotacji w BIG. Jeśli więc wystąpią poważne opóźnienia ze spłatą, firma pożyczkowa może umieścić adnotację w BIG. Ponadto, jeśli dojdzie do wyłudzenia danych i przestępca zaciągnie pożyczkę, to nie zadziała alert BIK. To sprawia, że firmy niewspółpracujące z BIK muszą podejmować szereg innych działań zabezpieczających przed nadużyciami.

Tomasz Marczewski

Specjalista SEM i SEO. Jego celem jest pomagać osobom zadłużonym i dostarczać im odpowiedzi na wszystkie pytania związane z finansami osobistymi. Pasjonat podróży, motoryzacji i technologii blockchain. Zobacz pozostałe artykuły autora