Określone przez polskie prawo odsetki zmieniają się na przestrzeni lat. Z tego powodu, warto być na bieżąco z informacjami, aby wiedzieć, jaką kwotę przyjdzie zapłacić w przypadku konieczności uiszczania odsetek. Ile wynoszą odsetki ustawowe w 2024 roku? Dowiecie się tego w dalszej części tekstu, dlatego też zapraszamy do lektury.
Odsetki ustawowe – definicja i przykłady
Odsetki ustawowe to powszechna forma odszkodowania, której wysokość uregulowana jest w polskim prawie. W przeciwieństwie do odsetek umownych, to nie wierzyciel decyduje o wysokości odsetek, lecz są one odgórnie ustalane. Odsetki stosowane są np. w sytuacjach, w których klient zalega ze spłatą pożyczki online, i naliczane są od dnia następującego po terminie spłaty zobowiązania.
Wysokość odsetek ustawowych, jaka dziś obowiązuje, obowiązuje od 5 października 2023 roku.
W jakich sytuacjach klient zapłaci odsetki ustawowe?
- zaleganie ze spłatą chwilówki lub kredytu gotówkowego
- brak spłaty rat za zakupiony produkt
- korzystanie z produktu finansowego objętego odsetkami kapitałowymi
Warto pamiętać o tym, że wierzyciel, który zacznie naliczać odsetki, nie musi informować o tym klienta. To w interesie użytkownika leży przestrzeganie harmonogramu spłat, który najczęściej znaleźć można nie tylko w samej umowie, ale też w specjalnej wiadomości. Odsetki ustawowe może pobierać zarówno przedsiębiorca, jak i osoba nieprowadząca działalności (np. podczas udzielania pożyczki prywatnej).
Rodzaje odsetek ustawowych
Polskie prawo określa i ustala wysokość trzech rodzajów odsetek ustawowych, które nieznacznie się od siebie różnią. Główne różnice wynikają m.in. z wysokości samych odsetek, oraz są zależne od rodzaju poszczególnej transakcji.
Jakie są rodzaje odsetek ustawowych?
- Odsetki kapitałowe – naliczane są, gdy klient korzysta z cudzego kapitału. Jest to więc odsetka pożyczki, jaka jest częścią jej kosztów. Odsetki kapitałowe wliczane są do wartości RRSO, pozwalającej określić roczny koszt usługi. Określa się je często po prostu jako odsetki ustawowe.
- Odsetki za opóźnienie w spłacie – dotyczą produktów takich jak pożyczka, chwilówka, a także kredyt gotówkowy.
- Odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych – dotyczy opóźnienia w spłacie usług i produktów między przedsiębiorcami.
Ile wynoszą odsetki ustawowe w 2024 roku?
Najważniejszą kwestią w przypadku odsetek i wszelkich innych dodatkowych opłat jest ich wysokość. Aby rozwiać wątpliwości naszych czytelników, poniżej podajemy poszczególne wartości procentowe.
Wysokość odsetek w 2024 roku:
- Podstawowe odsetki ustawowych – 9,25% w stosunku rocznym
- Maksymalne odsetki ustawowych – 18,5%
- Podstawowe odsetki za opóźnienie – 11,25%
- Maksymalne odsetki za opóźnienie – 22,5%
- Odsetki za opóźnienie w płatności podatków – 14,5% w skali roku
- Obniżone odsetki za opóźnienia podatkowe – 7,25% w skali roku (50% wysokości podstawowych odsetek)
- Podwyższona stawka odsetek za zaległości podatkowe – 2175% w skali roku (150% stawki podstawowej)
- Odsetki od zaległości w płatności składek ZUS – 11,25% w skali roku
Odsetki ustawowe – jak ustalana jest ich wysokość?
Wyżej wymienione wartości procentowe nie są losowymi liczbami, i wynikają przede wszystkim z obecnych stóp procentowych NBP. Im większa jest stopa referencyjna NBP (obecnie wynosi 6,75%), tym większe są odsetki. Zawsze aktualne informacje dostępne są dla każdego na stronie Narodowego Banku Polskiego.
ożecie obliczyć wysokość poszczególnych odsetek nawet mimo zmiennej wysokości stopy referencyjnej.
Odsetki umowne, a odsetki ustawowe
Innym ciekawym zagadnieniem w temacie odsetek są odsetki umowne. Ten rodzaj dodatkowych kosztów ustalany jest indywidualnie między wierzycielem i klientem. Z tego powodu możliwe jest nawet całkowite uniknięcie odsetek, np. korzystając z chwilówki za darmo. Zgodę obu stron na warunki danej usługi potwierdza podpis złożony na odpowiednio sporządzonej umowie.
Jak sama nazwa wskazuje, to umowa, a nie odgórne ustalenia, odpowiada za wysokość kwoty należnej do zapłacenia w przypadku korzystania z cudzego kapitału bądź niedotrzymania harmonogramu spłat. Odsetki umowne i odsetki ustawowe nie są więc tą samą formą rekompensaty, o czym warto pamiętać, aby uniknąć potencjalnego nieporozumienia z wierzycielem.
Wysokość odsetek umownych
Umieszczenie w umowie wzmianki o odsetkach nie oznacza, że ich wysokość może być dowolna. Ta kwestia również jest uregulowana prawnie, aby zapobiec nadużyciom i tzw. lichwiarstwu, czyli zbytnim bogaceniu się na udzielaniu nieetycznych pożyczek.
Jaka jest maksymalna wysokość odsetek umownych? Wartość ta nie może przekroczyć stawek odsetek, które opisaliśmy kilka akapitów wyżej. Przykładowo, podstawowa wysokość odsetek kapitałowych wynosi 7%, i taka jest też maksymalna wysokość odsetek umownych. Ponadto, obecne prawo zabrania pobierania odsetek od istniejących już odsetek, co mogłoby wprowadzić klientów w spiralę zadłużenia.
Kiedy płaci się poszczególne odsetki?
Mimo wiedzy na temat kwot poszczególnych odsetek, część klientów może nie zdawać sobie sprawy z tego, w jakich sytuacjach trzeba będzie ja zapłacić. Standardowe odsetki ustawowe naliczane są w okresie trwania umowy. Z tego powodu częstą sytuacją jest wyższy koszt pożyczek udzielanych na dłuższy okres czasu. To także jeden z powodów dla którego wysoką popularnością cieszą się krótkie chwilówki online na 30 dni.
Odsetki za opóźnienie w spłacie naliczane są natomiast w przypadku przekroczenia terminu rozliczenia się z wierzycielem, i znacznie powiększają sumę należną do zapłaty. Z tego powodu, jeżeli zależy nam na korzystnej pożyczce, należy wybrać usługę dopasowaną do swoich możliwości. W taki sposób spłata odbędzie się bezproblemowo, a całkowity koszt będzie zgodny z początkowymi założeniami.
Nie tylko odsetki – inne konsekwencje braku spłaty
Opisane wyżej odsetki ustawowe i umowne to tylko jeden z licznych skutków braku rozliczenia się z wierzycielem w terminie. Poza dodatkowymi kosztami, brak spłaty na czas oznacza także wpis o zaistniałej sytuacji do baz dłużników, takich jak BIK i BIG. Obecność danych dłużnika w takim rejestrze negatywnie rzutuje na zdolność kredytową, przez co uzyskanie kredytu gotówkowego, a nawet zwykłej pożyczki, może być znacznie cięższe.
Kwestii konsekwencji braku spłaty poświęciliśmy całą osobną publikację. Zapraszamy do lektury wszystkich naszych czytelników, którzy chcą rozwiać swoje wątpliwości także w tym temacie: Nie spłacam chwilówek – czy mam się obawiać komornika?
Nie spłacam odsetek – czeka mnie komornik?
Inną konsekwencją braku terminowej spłaty, która niesie za sobą znacznie bardziej odczuwalne skutki, jest przeniesienie sprawy na drogę sądową. Zazwyczaj taka sytuacja ma miejsce gdy pożyczkobiorca nie spłaca należności ani odsetek w terminie, a ponadto unika kontaktu z wierzycielem. Proces sądowy może zapewnić wierzycielowi tytuł wykonawczy, a wówczas egzekucją długu zajmuje się w jego imieniu komornik.
Egzekucja komornicza to sytuacja niekomfortowa dla klienta, ponieważ może być równoznaczna z zajęciem przez funkcjonariusza pieniędzy i cennych przedmiotów na rzecz zaspokojenia długu. Zanim jednak konieczne będzie sięgnięcie po tak drastyczne środki, zazwyczaj wierzyciele korzystają z pomocy windykatora.
Chcecie dowiedzieć się, czym różnią się działania firmy windykacyjnej od egzekucji komorniczej? Zapraszamy do naszej innej publikacji: Windykator a komornik – jakie są różnice?
Źródło:
- https://www.zus.pl/baza-wiedzy/skladki-wskazniki-odsetki/odsetki/wysokosc-odsetek-ustawowych
- https://www.infor.pl/prawo/nowosci-prawne/6475594,odsetki-ustawowe-w-2024-roku-aktualne-stawki-kalkulatory.html
Podobne artykuły
Ile wynosi becikowe w 2024?
26 kwietnia 2024
Co daje platynowa karta kredytowa?
25 kwietnia 2024