Renta chorobowa – komu przysługuje świadczenie i ile wynosi? 

renta chorobowa

Problem z zatrudnieniem nie skazuje danej osoby na brak środków niezbędnych do utrzymania. Możliwość otrzymania renty chorobowej z pewnością okaże się niezwykle przydatna dla tych, którzy ze względu na swój zdrowia nie mogą kontynuować wykonywania pracy zarobkowej. Jest to jednak rodzaj renty kierowany do określonej grupy, toteż nie każdy może z niego skorzystać. Sprawdźmy, dla kogo przeznaczona jest renta chorobowa, ile wynosi jej wysokość i jak ją otrzymać. 

Czym jest renta chorobowa?

Renta chorobowa, nazywana również rentą z tytułu niezdolności do pracy, to bezzwrotne świadczenie wypłacane miesięcznie osobom, które spełniły odpowiednie warunki. Zasiłek ten wypłacany jest z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Decyzja w kwestii kwalifikowania się do pobierania owej renty zależy od odpowiedniego organu: ZUS lub KRUS. 

Celem świadczenia takiego wsparcia finansowego jest pomoc osobom niezdolnym do pracy, w tym częściowo lub całkowicie niepełnosprawnym i dotkniętym chorobą lub uszczerbkiem na zdrowiu. Renta chorobowa może być przyznawana na stałe, lub jedynie przez określony czas (np. miesiąc, kwartał, czy też cały rok). Jest to zależne od rodzaju wykluczenia z rynku pracy i istniejących okoliczności.

Rodzaje renty chorobowej 

Główną klasyfikacją renty chorobowej jest podział świadczenia ze względu na czas, przez jaki będzie przyznawana jego kwota. Osoby z orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy mogą liczyć na stałą rentę

Mogłoby się wydawać, że jest stała renta dożywotnia, jednak i tutaj zdarzają się wyjątki. Jeżeli ZUS będzie miał wątpliwości co do stanu zdrowia, to w każdym momencie może przeprowadzić ponowną kontrolę z pomocą komisji lekarskiej. Takie działanie ma na celu zbadanie, czy dana osoba nadal jest całkowicie niezdolna do pracy, aby zapobiegać ewentualnym nadużyciom. 

Poza stałą rentą chorobową, wyróżnia się także:

  • czasową rentę chorobową – przyznawaną na określony czas. Okres przyznawania świadczenia zależny jest od okoliczności, toteż nie da się jednoznacznie stwierdzić, jak długo będzie wypłacana taka renta. 
  • szkoleniową rentę chorobową – przyznawaną osobom, które nie mogą wykonywać aktualnie czynności zarobkowych ze względu na konieczność przekwalifikowania się. Zazwyczaj czas przyznawania takiej renty wynosi 6 miesięcy, a w niektórych przypadkach nawet do 36 miesięcy. 

Kto może skorzystać z renty chorobowej?

To, w jakim stanie znajduje się osoba wnioskująca o skorzystanie ze świadczenia, określa lekarz orzecznik danego organu rentowego. Ostateczna decyzja w sprawie tego, czy renta chorobowa zostanie przyznana, zależy w dużej mierze od treści orzeczenia wystawionego przez komisję lekarską. W dużym uproszczeniu, szansę na skorzystanie z takiego wsparcia finansowego mają osoby częściowo i całkowicie niezdolne do pracy.

Kto może wnioskować o rentę chorobową?

  • osoby całkowicie niezdolne do pracy – ci, którzy są całkowicie wykluczeni z rynku pracy, przez co nie mogą podjąć się czynności zarobkowych ani w swoim zawodzie, ani poza nim. 
  • osoby częściowo niezdolne do pracy – osoby, które utraciły możliwość wykonywania pracy w swoim zawodzie, ze względu na zaistniałe okoliczności. 

Wyżej wspomniana niezdolność do pracy kwalifikuje daną osobę do świadczenia jedynie gdy powstała w określonym czasie. Przykładowo, będzie to niezdolność powstała podczas okresu ubezpieczeniowego, zatrudnieniowego lub pobierania odpowiednich zasiłków (a także w czasie maksymalnie 18. miesięcy po wygaśnięciu uprawnień do korzystania z tych świadczeń). 

Uwaga: Wyjątek stanowią osoby, których staż pracy wynosi więcej niż 20 lat w przypadku kobiet i 25 lat w przypadku mężczyzn. Wówczas czas, w jakim powstała niezdolność do pracy nie ma znaczenia podczas wydawania ostatecznej decyzji o przyznaniu renty chorobowej.

Renta chorobowa, a staż pracy 

Jednym z najważniejszych wymogów, od którego zależy przyznanie renty chorobowej, jest staż pracy. Musi być odpowiedni do wieku, w którym powstała niezdolność do pracy. Staż liczony jest zarówno za okres składkowy (czas zatrudnienia lub prowadzenia działalności, pobierania zasiłku macierzyńskiego i ojcowskiego), a także za okres nieskładkowy (pobieranie zasiłków chorobowych, opiekuńczych, rehabilitacyjnych itp.). 

Ile wynosi kryterium stażowe w zależności od wieku?

  • Poniżej 20. roku życia – 1 rok stażu 
  • Między 20. a 22. rokiem życia – 2 lata stażu 
  • Między 22. a 25. rokiem życia – 3 lata stażu 
  • Między 25. a 30. rokiem życia – 4 lata stażu 
  • Powyżej 30. roku życia – 5 lat stażu (wykonane minimum 10 lat przed złożeniem wniosku o rentę chorobową) 

Jaka choroba uprawnia do renty?

Powód, przez który dana osoba boryka się z całkowitą lub częściową niezdolnością do pracy nie musi koniecznie być chorobą. Mogą to być również zdarzenia losowe, niepełnosprawności i inne uszczerbki na zdrowiu, które stoją na przeszkodzie w wykonywaniu danej pracy. W tym miejscu warto wspomnieć o tym, że rodzaj niezdolności przekłada się bezpośrednio na wysokość renty.  

Ocena stanu zdrowia przez komisję lekarską nie dotyczy jedynie sprawności fizycznej. Może bowiem zdarzyć się, że dana przypadłość wpłynęła również na stan psychiczny. Zdolności komunikacji społecznej, samopoczucie, i wiele innych aspektów mogą bowiem mieć znaczenie w przypadku poszczególnych stanowisk. Takie sytuacje brane są pod uwagę, i jeżeli lekarz orzecznik uzna że przekłada się to na niezdolność do pracy, to renta chorobowa może zostać przyznana. 

Ile wynosi renta chorobowa?

Wysokość renty chorobowej ustalana jest indywidualnie. Trudno wskazać na jaką kwotę może liczyć dana osoba, bez odpowiedniego orzeczenia komisji lekarskiej i decyzji ZUSu. Dobrą wiadomością jest natomiast fakt, iż ustalona jest minimalna kwota renty chorobowej. 

Ile wynosi minimalna kwota renty?

  • 1338,44 zł brutto – dla osób całkowicie niezdolnych do pracy (1217,98 zł netto)
  • 1003,83 zł brutto – dla osób częściowo niezdolnych do pracy (805 zł netto)

Na wysokość świadczenia wpływa wiele czynników, w tym rodzaj niezdolności do pracy, liczba przepracowanych okresów składkowych i nieskładkowych oraz wysokość otrzymywanych zarobków. Rolnicy mogą liczyć na taką samą minimalną kwotę renty. Są do niej uprawnieni jedynie w przypadku wystąpienia i orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy. 

Czy renta chorobowa ma wpływ na emeryturę?

O ile sam fakt pobierania renty chorobowej nie ma wpływu na wysokość emerytury, tak może mieć spore znaczenie w kwestii tego, czy owa emerytura zostanie przyznana. Dotyczy to osób, które mają zbyt niski staż ubezpieczeniowy, utraciły prawo do renty chorobowej lub spełniają kryterium wiekowe. 

Jak złożyć wniosek o rentę chorobową?

Renta chorobowa nie jest przyznawana automatycznie, toteż zainteresowani pobieraniem takiego świadczenia muszą złożyć odpowiedni wniosek. Pismo wraz z niezbędnymi załącznikami należy kierować do placówki ZUS najbliższej miejscu zamieszkania. W przypadku braku możliwości osobistej wizyty w placówce, skorzystać można z alternatywnych metod, takich jak wysłanie wniosku pocztą lub złożenie dokumentu poprzez internetowy portal PUE ZUS. 

Niezbędne będzie skompletowanie następujących załączników:

  • wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy
  • informacje o okresach składkowych i nieskładkowych
  • dokumenty potwierdzające staż ubezpieczeniowy (świadectwa pracy, legitymacje ubezpieczeniowe itp.)
  • zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (lub legitymację ubezpieczeniową)
  • wydane przez lekarza zaświadczenie o stanie zdrowia
  • dokumentacja medyczna, która mogłaby wpłynąć na rozpatrzenie wniosku
  • kartę wypadku, zeznania świadków lub inne dokumenty potwierdzające wystąpienie nieprzewidzianego zdarzenia 

Wzory wszelkich wymaganych dokumentów znaleźć można na Serwisie Rzeczypospolitej Polskiej. Wnioskując w placówce ZUS lub KRUS istnieje także możliwość otrzymania papierowych wersji załączników. W przypadku wątpliwości, warto skierować odpowiednią prośbę. Wyżej wymienione załączniki razem z wnioskiem można złożyć osobiście lub poprzez pełnomocnika. 

Renta chorobowa – ile czeka się na decyzję?

W celu jak najszybszego otrzymania odpowiedzi zwrotnej, warto złożyć wniosek osobiście w odpowiedniej placówce. W takim przypadku pracownik ZUS od razu przyjmie pismo razem z załącznikami, które następnie zostanie wstępnie rozpatrzone. Następnie wnioskodawca otrzymuje informacje o terminie spotkania z lekarzem orzecznikiem. W przypadku wysłania wniosku pocztą, należy do całości doliczyć czas potrzebny na jego dostarczenie. 

Czy można się odwołać od decyzji ZUS?

Może zdarzyć się, że lekarz orzecznik uzna, że nie występuje ani całkowita, ani częściowa niezdolność do pracy. W takim przypadku wnioskodawcy mogą skorzystać z możliwości złożenia sprzeciwu. Należy go skierować do Komisji Lekarskiej ZUS, nie później niż w ciągu 14 dni od otrzymania orzeczenia. 

Jeżeli jednak renta chorobowa przysługuje danej osobie, ale zastrzeżenia budzi np. jej wysokość czy też okres przyznawania, to również można odwołać się od decyzji. Aby skorzystać z tej opcji, należy skierować odpowiednie pismo do sądu okręgowego pracy i ubezpieczeń społecznych. Zainteresowani mają miesiąc, aby osobiście lub poprzez pełnomocnika złożyć takie odwołanie. 

Czy można pracować, pobierając rentę chorobową?

Wbrew pozorom, wykonywanie poszczególnych czynności zarobkowych i renta chorobowa nie wykluczają się. Oznacza to, że osoba pobierająca tego rodzaju świadczenie nadal ma prawo korzystania z możliwości rynku pracy, na takich samych warunkach co osoby niepobierające renty. Dotyczy to zarówno zatrudnienia, jak i prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Należy jednak uwzględnić ryzyko tego, że dodatkowe zarobki mogą wpłynąć na wysokość otrzymywanego świadczenia. 

W tym miejscu należy jednak wspomnieć o tym, że wykonywanie pracy zarobkowej wpływa na przyznawalność szkoleniowej renty chorobowej. Tego rodzaju renta przeznaczona jest dla osób, które ze względu na swoją niezdolność do pracy muszą zmienić zawód. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, renta szkoleniowa nie przysługuje osobom, które osiągają jakikolwiek przychód. Jeżeli dana osoba pracuje na umowie o pracę, umowie zleceniu czy też pełni służby w wojsku, to nie może skorzystać z tego rodzaju wsparcia finansowego. 

Czy renta chorobowa wystarczy na życie?

Niestety, nie zawsze renta chorobowa wystarczy na pokrycie wszystkich wydatków w danym miesiącu. Może zdarzyć się, że wnioskodawca otrzyma decyzję, według której przysługuje mu jedynie minimalna kwota takiego świadczenia. W takim przypadku pozostaje szukanie alternatywnych sposobów na pozyskanie dodatkowych środków.

Jedną z metod na to, aby otrzymać szybki zastrzyk pieniędzy na konto, jest chwilówka online. W przeciwieństwie do instytucji bankowych, prywatni pożyczkodawcy stawiają przed zainteresowanymi niskie wymagania dotyczące zdolności kredytowej i dochodów. Może to być dobry sposób na szybkie pieniądze, jednak i w tej kwestii warto zachować ostrożność, aby nie wpaść w spiralę zadłużenia.

Cezary Mański
Cezary Mański
Pasjonat popkultury, finansów i nowych technologii. Uwielbia słowo pisane, ceni sobie spokojne i rozsądne podejście do życia. Największą satysfakcję przynosi mu rozwijanie własnych kompetencji. Zobacz pozostałe artykuły autora

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie bedzie opublikowany. *wymagane pola są zaznaczone

Podobne artykuły