Przykład reprezentatywny – co to jest?

Przykład reprezentatywny to istotna informacja, którą banki i firmy pożyczkowe umieszczają na swoich stronach internetowych, materiałach reklamowych i w innych miejscach. Jednocześnie, taki przykład nie jest ofertą, a ostatecznie przedstawiona klientowi propozycja może się różnić. Taki stan rzeczy wprowadza niemałe zamieszanie, przez co nowi klienci mogą mieć problem z tym, jak rozumieć przedstawione detale pożyczki. Czym jest reprezentatywny przykład i jak go poprawnie odczytać? Dowiecie się tego z dalszej części wpisu. 

Czym jest przykład reprezentatywny?

Niezależnie od tego czy spoglądamy na ulotkę, stronę internetową, czy też baner reklamowy dotyczący produktu finansowego, znajdziemy informację o reprezentatywnym przykładzie. Dotyczy to zarówno kredytów udzielanych przez banki, jak i pośredników kredytowych, pożyczkodawców i kas oszczędnościowo-kredytowych. Jest tak, ponieważ przedstawienie informacji o szczegółach usługi jest jednym z obowiązków, które określa Ustawa o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 r. 

Przykład reprezentatywny to zilustrowanie szczegółów danego produktu finansowego. Na jakiej podstawie dany podmiot określa swój reprezentatywny przykład? Kwestię tą również określa wcześniej wspomniana ustawa. 

Rozdział 2. Art. 8 mówi: 

Przy określaniu reprezentatywnego przykładu należy określić warunki umowy o kredyt konsumencki, na których kredytodawca lub pośrednik kredytowy spodziewa się zawrzeć co najmniej dwie trzecie umów danego rodzaju przy uwzględnieniu przez te umowy średniego okresu kredytowania, całkowitej kwoty kredytu i częstotliwości występowania na rynku umów danego rodzaju.

Oznacza to, że przykład reprezentatywny określany jest na przewidywanych warunków, które będą obowiązywać przy co najmniej ⅔ zawieranych umów. 

Co zawiera przykład reprezentatywny?

W przykładzie reprezentatywnym muszą znaleźć się wszystkie informacje, o których mówi treść Ustawy o kredycie konsumenckim. W przeciwnym wypadku dany podmiot nie może legalnie oferować swoich usług. Nie ma od tej reguły wyjątków, i dotyczy ona wszystkich: firm pożyczkowych, instytucji bankowych, pośredników i kas oszczędnościowo-kredytowych. 

Co musi się znaleźć w przykładzie reprezentatywnym?

• całkowita kwota i koszt zobowiązania
• Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO)
• wysokość raty
• wysokość odsetek 
• czas obowiązywania umowy
• kwota prowizji i marży
• dodatkowe warunki, jeśli obowiązują (np. ubezpieczenie kredytu)
• wysokość gwarancji bankowej
• informacje dot. stopy oprocentowania i jej kształtowania

Co oznacza przykład reprezentatywny? Jak go czytać?

Wielu klientów czuje się wprowadzonych w błąd, ponieważ zakłada, że przykład reprezentatywny odpowiada ofercie, z jakiej mogą skorzystać. Stan faktyczny jest jednak zgoła inny. To, jaki kredyt lub pożyczka zostaną zaproponowane danej osobie, zależy od wielu czynników, m.in. dochodów, zdolności kredytowej i historii spłaty poprzednich zobowiązań. 

Reprezentatywny przykład stanowi jedynie punkt odniesienia. Szczegóły dotyczące zobowiązania widniejące w takim przykładzie odpowiadają ⅔ zawieranych przez firmę umów. Oznacza to, że informacje wynikają ze statystyk i ustaleń, na które wpływ mogły mieć setki, a nawet tysiące klientów o różnej zdolności kredytowej i możliwościach. 

Przykładu reprezentatywnego nie należy więc traktować jako ofertę ani ścisły wyznacznik warunków pożyczki. Jest to natomiast przydatna informacja, gdy porównuje się podobne produkty finansowe u różnych pożyczkodawców lub banków. Dzięki temu zainteresowani mogą bezpośrednio zestawić ze sobą poszczególne parametry i wybrać korzystniejszą opcję. 

Co, jeśli pożyczka nie ma przykładu reprezentatywnego?

Każdy legalnie działający pożyczkodawca zobowiązany jest do umieszczenia stosownych informacji, w tym reprezentatywnego przykładu. Jeżeli na stronie internetowej danej firmy pożyczkowej nie możesz znaleźć takich szczegółów, to może to być znak, że masz do czynienia z próbą oszustwa. W dzisiejszych czasach cyberataki i wyłudzenia danych osobowych są sporym zagrożeniem, dlatego należy uważać na podejrzane oferty.

Być może przykład reprezentatywny znajduje się na stronie pożyczkodawcy, ale nie jest w widocznym miejscu. Częstą praktyką jest umieszczanie dodatkowych informacji wraz z takim przykładem na dole strony, pod interfejsem pozwalającym na dobranie kwoty pożyczki, dlatego warto tam sprawdzić. Jeśli mimo tego nie możesz znaleźć reprezentatywnego przykładu, to rozsądniej będzie sobie odpuścić i znaleźć innego pożyczkodawcę. 

Na co jeszcze warto zwracać uwagę?

Mimo, iż reprezentatywny przykład jest niezwykle istotnym elementem przy wyborze pożyczki lub kredytu, warto zwracać uwagę również na inne czynniki. Nikt nie chce przecież podpisać niekorzystnej umowy, a tym samym zmagać się z uciążliwym zobowiązaniem. Dokonując odpowiedniego rozeznania o wiele łatwiej podjąć świadomą i satysfakcjonującą decyzję.

Najważniejsze czynniki przy wyborze pożyczki lub kredytu:

• opinie użytkowników – klienci, którzy wcześniej korzystali z danego produktu finansowego, dobrze wiedzą jak całość wygląda z perspektywy zwykłego konsumenta. Warto sprawdzić, co inni internauci sądzą o banku lub pożyczkodawcy. 
• rankingi i zestawienia – internetowe rankingi pożyczek to świetny sposób na to, aby szybko znaleźć najatrakcyjniejszej oferty. To spora oszczędność czasu, bowiem zainteresowani nie muszą porównywać każdej oferty z osobna. 
• parametry – reprezentatywny przykład może, ale nie musi zawierać informacji o przedziale czasu na spłatę i kwoty finansowania. Z tego powodu rozsądnie będzie sprawdzić tą informację samodzielnie, co obecnie jest bardzo proste. Wystarczy skorzystać z interfejsu witryny banku lub pożyczkodawcy, który najczęściej przybiera postać wygodnych suwaków. 

Przykłady reprezentatywne na polskim rynku

• kredyt gotówkowy w mBank – Rzeczywista roczna stopa oprocentowania (RRSO) wynosi 21,02%. Całkowita kwota kredytu (bez kredytowanych kosztów) to 11 520 zł, a całkowita kwota do zapłaty 16 367,93 zł. Oprocentowanie nominalne zmienne 13,99% w skali roku, całkowity koszt kredytu 4 847,93 zł (w tym: prowizja 9,49% – 1 093,25 zł, oprocentowanie – 13,99%, odsetki 3 754,68 zł). 46 miesięcznych rat, w tym 45 miesięcznych rat równych w wysokości po 355,82 zł, ostatnia rata 356,03 zł.
• pożyczka pozabankowa w Wonga – Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) wynosi 60,18%. Całkowita kwota kredytu (bez kredytowanych kosztów) to 2000 zł, a całkowita kwota do zapłaty 3474,85 zł. Oprocentowanie zmienne 20,5%, całkowity koszt kredytu 1474,85 zł (w tym: kredytowana prowizja 700,00 zł, odsetki 774,85 zł). 29 miesięcznych równych rat w kwocie 115,77 zł i ostatnia rata w wysokości 117,52 zł. 

Co zrobić, aby poznać ostateczne warunki?

Patrząc jedynie na przykład reprezentatywny, nie można poznać ostatecznych warunków, jakie zostaną zaproponowane. W tym celu należy bowiem złożyć wniosek o pożyczkę lub kredyt. Na szczęście, dzięki nowoczesnym rozwiązaniom zainteresowani mogą to zrobić bez wychodzenia z domu – spora część pożyczkodawców oferuje chwilówki online, a banki wymagają wizyty w placówce jedynie w celu dopełnienia ostatnich formalności. 

Wysyłając wniosek w sprawie pożyczki lub kredytu, warto wcześniej przeanalizować swoje możliwości. Jeżeli posiadamy wpisy do baz takich jak BIK lub BIG, to nie ma szans nawet na mniejszy kredyt. Dostępną alternatywą będą jedynie pozabankowe rozwiązania. Na szczęście rynek produktów finansowych jest naprawdę szeroki, dzięki czemu nawet osoby zadłużone mogą sięgnąć po wsparcie finansowe. 

Źródła:

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20111260715/U/D20110715Lj.pdf

Cezary Mański

Pasjonat popkultury, finansów i nowych technologii. Uwielbia słowo pisane, ceni sobie spokojne i rozsądne podejście do życia. Największą satysfakcję przynosi mu rozwijanie własnych kompetencji. Zobacz pozostałe artykuły autora