Opóźnienie w spłacie kredytu. Co, jeśli nie zapłacę rat? 

Brak terminowej spłaty zobowiązania niesie za sobą negatywne skutki. Niestety, nie każdy kredytobiorca zdaje sobie sprawę ze skali konsekwencji, a te są naprawdę spore i dotkliwe. Wystarczy wspomnieć o tym, że opóźnienie w spłacie kredytu oznacza naliczanie odsetek karnych, co znacząco obciąży budżet klienta. W najgorszych przypadkach sprawa może trafić nawet na drogę sądową. Postanowiliśmy sprawdzić, co jeszcze może wyniknąć z opóźnienia w spłacie i jak radzić sobie w takiej sytuacji. 

Najczęstsze przyczyny opóźnień w spłacie kredytu

Twierdzenie, iż opóźnienie w spłacie kredytu wynika z braku odpowiednich środków na opłacenie rat, jest sporym uproszczeniem. Obecnie po kredyty w bankach sięgają tysiące klientów, a każdy z nich ma inną sytuację finansową i życiową. Z tego powodu nie należy zakładać, że problem ze spłatą leży zawsze po stronie dłużnika. Zamiast tego warto przyjrzeć się czynnikom, które są przyczyną takich problemów. 

Dlaczego dochodzi do opóźnienia w spłacie?

• nagłe wydatki – na skutek nieoczekiwanych zdarzeń, budżet danej osoby może zostać znacząco nadwyrężony. Nawet jeżeli w chwili zaciągania kredytu wydaje się, że jego spłata będzie bezproblemowa, to nagła awaria samochodu, koszty medyczne lub inne nagłe zdarzenia mogą zmienić ten stan rzeczy. 
• sytuacja gospodarcza – przez wysoką inflację koszty życia znacząco urosły, i coraz trudniej jest pogodzić je z opłatami za kredyt. Taki stan rzeczy sprawia, że część kredytobiorców staje przed trudnym wyborem: obniżyć swój standard życia lub narazić się na problemy ze spłatą. 
• przeoczenie terminu – może zdarzyć się, że doszło do zwykłej ludzkiej pomyłki, i kredytobiorca zapomniał o wykonaniu płatności w danym dniu. Aby uniknąć takiego ryzyka, warto skorzystać ze zlecenia stałego. 
• nierozsądna decyzja – pożyczanie większej ilości środków, niż jest to niezbędne, zawsze wiąże się z pewnym ryzykiem. Dotyczy to nie tylko kredytów, ale również pozabankowych pożyczek i chwilówek. Z tego powodu zaleca się przeanalizowanie swoich możliwości finansowych przed podjęciem ostatecznego wyboru. 
• zmienne koszty – wysokość części odsetkowej kredytu ze zmiennym oprocentowaniem zależna jest od aktualnych stóp procentowych NBP. Może okazać się, że koszty będą mniejsze, ale równie prawdopodobny jest ich wzrost. 

Jak długo można nie spłacać kredytu?

Zastanawiasz się, po ilu dniach opóźnienie w spłacie kredytu przyniesie odczuwalne skutki? Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, ponieważ każda instytucja bankowa podchodzi do tej sprawy inaczej. Dla przykładu, mBank przekazuje wierzytelność firmie windykacyjnej jeżeli dłużnik zwleka z zapłatą trzech rat, a BNP Paribas przekazuje dług windykatorowi już po 14 dniach. 

Jak bank reaguje na opóźnienie w spłacie kredytu?

Reakcja instytucji bankowej będzie inna w zależności od tego, jak długo wynosi czas opóźnienia w spłacie. W przypadku kilkudniowego opóźnienia całość przybiera formę windykacji polubownej, tj. wysyłania upomnień i wezwań do zapłaty. Gdy opóźnienie wynosi ponad 30 dni, to istnieje duże prawdopodobieństwo przekazania sprawy do zewnętrznego windykatora. 

Jeżeli chcecie dowiedzieć się, czym różnią się działania firmy windykacyjnej od działań komornika, to zapraszamy do lektury naszego osobnego wpisu: Windykator a komornik – jakie są różnice? 

Co, jeżeli opóźnienie w spłacie kredytu jest jeszcze dłuższe? Należy liczyć się z tym, że bank może wypowiedzieć umowę kredytu, a także przenieść sprawę na drogę sądową. Wówczas egzekucją zadłużenia zajmie się komornik, działający na podstawie ustalonego przez sąd tytułu wykonawczego. Dotyczy to w szczególności opóźnień wynoszących ponad 60 dni. 

Czym są odsetki za opóźnienie w spłacie kredytu?

Mimo tego, że przekazanie sprawy zewnętrznemu windykatorowi nie następuje natychmiastowo, nie warto zwlekać ze spłatą zobowiązania. Zgodnie z art. 481 § 1 Kodeksu Cywilnego, wierzyciele mogą żądać odsetek za czas opóźnienia, jeżeli dłużnik spóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Dotyczy to również sytuacji, w których wierzyciel nie poniósł żadnej szkody ze względu na opóźnienie kredytu, nawet jeśli istniejąca zaległość jest wynikiem okoliczności niezależnych od dłużnika. 

Dłużnik może ponieść również koszty wynikające z działań windykacyjnych prowadzonych przez bank, takich jak wysyłanie wezwań do zapłaty, wiadomości SMS, czy też wizyta windykatora terenowego. Warto jednak zaznaczyć, że obecnie pobieranie takich opłat to rzadko spotykana praktyka. Inaczej jest w przypadku trwającej egzekucji komorniczej. To osoba zadłużona pokrywa koszty komornicze, które najczęściej wynoszą aż 10% wartości egzekwowanego długu. 

Nie spłacam kredytu – co mi grozi?

Osoba, która nie spłaca kredytu w terminie, musi liczyć się z konsekwencjami takiego działania. Niezależnie czy będzie to kredyt gotówkowy, hipoteczny, konsolidacyjny, czy też inny produkt finansowy, w każdym przypadku opóźnienie w spłacie niesie za sobą szereg skutków. 

Jakie są skutki opóźnienia w spłacie kredytu?

• wpisy do baz – jeżeli kredytobiorca nie spłaca rat, to wierzyciel może umieścić stosowną informację w rejestrach, takich jak BIG i BIK. Takie działanie znacząco obniża zdolność kredytową zadłużonego, przez co uzyskanie kolejnego kredytu w ciągu następnych lat może nie być możliwe. 
• udział firmy windykacyjnej – jeżeli instytucja bankowa nie będzie mogła odzyskać należności, to zapewne przekaże dług firmie windykacyjnej. Windykator może wysyłać wezwania do zapłaty, upomnienia, kontaktować się z dłużnikiem, a jeśli działania te nie przyniosą skutku, to może skierować sprawę do sądu.
• egzekucja komornicza – jeśli sprawa trafiła do sądu, a komornik otrzymał tytuł wykonawczy, to dochodzi do postępowania egzekucyjnego. Uprawnienia komornika są o wiele szersze niż możliwości windykatora. Komornik może m.in. dokonać zajęcia na koncie bankowym i poszczególnych składnikach majątku
• rosnące koszty – odsetki za opóźnienie znacząco zwiększą sumę należną do zapłaty. Może dojść do sytuacji, w której spłata zobowiązania będzie znacząco utrudniona przez nieustannie rosnące odsetki u komornika. 
• utrata nieruchomości – zaciągając kredyt hipoteczny, zabezpieczeniem jest hipoteka na nieruchomości. Jeżeli zobowiązanie nie zostało spłacone, to może dojść do przekazania praw własnościowych na rzecz wierzyciela. 

Jak radzić sobie z opóźnieniem w spłacie?

Reagowanie pod wpływem stresu lub unikanie kontaktu z wierzycielem nigdy nie będą dobrym rozwiązaniem. Jeżeli opóźnienie w spłacie kredytu jest niewielkie, to warto skontaktować się bezpośrednio z samym bankiem i wytłumaczyć zaistniałą sytuację. W tym celu najlepiej skorzystać z infolinii lub internetowego formularza dostępnego na stronie banku. Takie działanie najczęściej prowadzi do wypracowania kompromisu, korzystnego dla obu stron, np. zawieszenia spłaty lub karencji. 

Dobrym sposobem na uniknięcie problemów ze spłatą są również wakacje kredytowe, o których pisaliśmy w tym wpisie: Wakacje kredytowe 2023 – kto może skorzystać? Od kiedy, dla kogo?

Jakie są sposoby na problemy ze spłatą kredytu?

• pozabankowa pożyczka – wiele firm udziela pożyczek dla zadłużonych, które mają na tyle niskie wymagania, że mogą sięgnąć po nie osoby z wpisami w bazach BIK i BIG. W taki sposób można uzyskać dodatkowe środki na spłatę kredytu, jednak należy również pamiętać o terminowej spłacie takiej chwilówki. 
• Fundusz Wsparcia Kredytobiorców – niskooprocentowana pożyczka z FWZ pozwala otrzymać środki na spłatę zobowiązań. Spłata pożyczki odbywa się dopiero po 2 latach od wypłaty ostatniej transzy. Rozwiązanie pozwala na uzyskanie wsparcia przez okres wynoszący aż do 3 lat. 
• restrukturyzacja kredytu – opcja ta dotyczy w szczególności kredytów hipotecznych. Pod pojęciem restrukturyzacji rozumie się zmianę warunków dotychczasowej umowy na wniosek kredytobiorcy. Dzięki temu można wydłużyć okres kredytowania, a tym samym zmniejszyć miesięczną ratę. 
• wczesny kontakt z wierzycielem – warto zareagować jeszcze zanim pojawią się faktyczne problemy ze spłatą. Jeżeli podejrzewasz, że nie będziesz posiadał wystarczających środków na spłatę w terminie, jak najszybciej poinformuj o tym bank. W ten sposób zwiększysz swoją szansę na zmianę warunków kredytu.

Źródła:

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19640160093/U/D19640093Lj.pdf

Cezary Mański

Pasjonat popkultury, finansów i nowych technologii. Uwielbia słowo pisane, ceni sobie spokojne i rozsądne podejście do życia. Największą satysfakcję przynosi mu rozwijanie własnych kompetencji. Zobacz pozostałe artykuły autora