Czy komornik może zająć rzeczy nie należące do dłużnika? Odpowiadamy

Z powodu istniejącego zadłużenia, wiele osób ma do czynienia z komornikiem. Funkcjonariusz publiczny działający na mocy tytułu wykonawczego wierzyciela ma szerokie uprawnienia, które nie zawsze są znane osobom zadłużonym. Spora część dłużników obawia się nie tylko o swój majątek, lecz także o przedmioty należące do rodziny i bliskich znajomych. Czy komornik może zająć rzeczy nie należące do dłużnika? Odpowiedź na to pytanie znajdziecie w dalszej części tekstu, więc zapraszamy do lektury.

Uprawnienia komornika – czego należy się spodziewać?

Aby lepiej przyjrzeć się kwestii zajmowania majątku przez komornika, warto najpierw przyjrzeć się jego uprawnieniom i możliwościom.

Egzekwując dług danej osoby, komornik może:

• wejść na teren zamieszkania – komornik może wejść do mieszkania danej osoby, aby mieć dostęp do jej majątku, który ulegnie zajęciu. Ponadto, takie działanie może odbywać się nawet pod nieobecność samej osoby zadłużonej. Wówczas komornicy korzystają z pomocy ślusarzy, dzięki którym nawet zamek w drzwiach nie będzie przeszkodą.
• skontaktować się z pracodawcą – funkcjonariusze publiczni na drodze windykacji zobowiązania mogą próbować skontaktować się z pracodawcą. Informacje od pracodawcy są istotne w celu ustalenia jaki jest numer konta bankowego dłużnika, oraz jakie może być jego obecne miejsce przebywania. Z tego powodu nie warto zatajać tych informacji, ponieważ prędzej czy później komornik będzie miał do nich dostęp. Komornik może przyjść do miejsca pracy dłużnika, co jednak zdarza się bardzo rzadko.
• zająć majątek – aby zaspokoić wierzycieli, komornicy zajmują majątek dłużnika na poczet spłaty długu. Dotyczy to nie tylko pieniędzy, lecz także cennych towarów, papierów wartościowych, a w niektórych przypadkach także nieruchomości.
• zablokować konto bankowe – blokada konta bankowego przez komornika nie oznacza utraty dostępu do danego rachunku. Takie działanie wiąże się jednak z utratą możliwości korzystania ze środków, które mają zostać zajęte przez komornika. Oznacza to, że osoba zadłużona ma do dyspozycji jedynie kwotę wolną od zajęcia komorniczego.

Czy komornik może zająć rzeczy innej osoby niż dłużnik?

Teoretycznie, zajęciu komorniczemu podlegają jedynie towary, środki i nieruchomości osoby dotkniętej egzekucją komorniczą. Komornik nie może zająć rzeczy, która nie należy dłużnika. Oznacza to, że inne osoby, takie jak rodzina i bliscy znajomi zadłużonego, nie muszą obawiać się o swój dobytek. Niestety, nie zawsze teoria przekłada się na praktykę, i zdarza się, że zajęty zostanie obiekt należący do osoby trzeciej.

Dlaczego dochodzi do sytuacji, w której komornik zajmuje ruchomości należące do kogoś innego? Najczęściej takie działanie to wynik pomyłki. Komornik nie ma obowiązku sprawdzać, do kogo faktycznie należy dobytek, toteż jest to spore pole do błędów i nieporozumień. Przykładowo, pożyczony rower pozostawiony na terenie zamieszkania dłużnika może omyłkowo zostać uznany za jego własność, i na skutek tego zostanie zajęty. Nie oznacza to bezpowrotnej utraty danej rzeczy, a za pomocą odpowiedniego pisma możliwe jest odzyskanie należności.

Pewnie zastanawiasz się również czy komornik może zająć konto bankowe nie należące do dłużnika? Oczywiście, że nie, ponieważ komornik nie ma prawa do rzeczy nie należących do dłużnika.

Przedmioty współdzielone – co się z nimi stanie?

Kwestia zajęcia komorniczego komplikuje się, kiedy dane składniki majątku są przedmiotem współwłasności osoby zadłużonej i innych podmiotów. W takich przypadkach dany przedmiot również może zostać zajęty przez komornika, ale sprzedaży na drodze licytacji komorniczej podlega jedynie udział dłużnika. Nowy nabywca przedmiotu musi mieć świadomość, że przysługuje mu jedynie część towaru, która wcześniej należała do zadłużonego.

Współdzielenie przedmiotów dotyczy często małżonków. W takich przypadkach mówimy o małżeńskiej wspólnocie majątkowej. Jak  wygląda zajęcie komornicze w przypadku przedmiotów, pieniędzy i nieruchomości, do których obu małżonków ma prawo? Wiele zależy od tego, czy postępowanie komornicze odbywa się wobec jednego małżonka, czy dwóch. W przypadku sądowej windykacji należności jednego małżonka, możliwe jest jedynie zajęcie przedmiotów. W przypadku egzekwowania długu obu małżonków nie obowiązuje takie ograniczenie, i nieruchomość wraz z pozostałymi składnikami majątku może zostać zajęta na poczet spłaty zobowiązania.

Które elementy majątku podlegają zajęciu komorniczemu?

Komornicy mają szerokie możliwości w kwestii zajmowania majątku osób zadłużonych. Warto więc przyjrzeć się, jakie składniki majątku mogą ulec zajęciu komorniczemu.

Co może zostać zajęte przez komornika?

Pieniądze – mowa nie tylko o gotówce, ponieważ komornik może zająć konto bankowe dłużnika, i nie musi go o tym uprzednio informować. Nie może jednak dojść do sytuacji, w której dłużnik pozostanie bez żadnych środków. Sumę pieniędzy pozostawionych dłużnikowi reguluje kwota wolna od zajęcia komorniczego.

Przedmioty – wśród przedmiotów, które mogą ulec zajęciu komorniczemu, znajdują się: urządzenia elektryczne, biżuteria, obiekty kolekcjonerskie, dzieła sztuki, nośniki danych, oraz każdy inny towar, który może zostać spieniężony na drodze licytacji komorniczej.

Papiery wartościowe – akcje, obligacje, zbywalne prawa własnościowe i majątkowe, certyfikaty inwestycyjne, a także kwity depozytowe podlegają zajęciu komorniczemu.

Nieruchomości – w przypadku zadłużeń opiewających na bardzo wysokie kwoty, możliwe jest zajęcie mieszkania, domu, lub nawet terenu działkowego. Oznacza to, że osoba zadłużona utraci wszelkie prawa do danej nieruchomości, która zostanie wykorzystana aby zaspokoić wierzyciela finansowo.

Czego komornik nie może zająć?

Obawiasz się, że komornik zabierze ci wszystko? Mamy dobrą wiadomość. Wiele elementów majątku jest chronionych prawnie przed zajęciem komorniczym. Zobaczmy, o jakie składniki majątku dłużnicy nie muszą się obawiać.

Co nie może zostać zajęte przez komornika?

Podstawowe wyposażenie mieszkania – mowa o urządzeniach i obiektach, bez których normalne funkcjonowanie byłoby znacznie utrudnione lub wręcz niemożliwe. Takimi przedmiotami są np. łóżko, lodówka, kuchenka mikrofalowa, pralka, odkurzacz.

Przedmioty higieny osobistej – szczoteczka i pasta do zębów, piżama, pościel, bielizna.

Przedmioty funkcjonowania codziennego – odzież, zapasy żywności i opału (starczące na okres 1 miesiąca)

Przedmioty zdrowotne – wyroby medyczne np. leki (starczące na okres 3 miesięcy), i urządzenia przeznaczone dla osób z niepełnosprawnościami.

Przedmioty do wykonywania zawodu – niezbędna odzież, potrzebne narzędzia

Przedmioty do kształcenia się – podręczniki, pomoce naukowe, narzędzia do pisania itp.

Jak chronić się przed komornikiem?

Polacy, którzy zmagają się z długami, szukają różnych metod na to, aby przechytrzyć komornika. Takie działanie ma na celu ochronę swojego majątku przed zajęciem, ale nie jest zalecane. Prędzej czy później, funkcjonariusz publiczny dowie się o zatajonym majątku, a na osobę zadłużoną może czekać przykra niespodzianka.

Jak Polacy próbują radzić sobie z komornikiem?

• praca bez umowy – tzw. “praca na czarno” stosowana jest jako metoda zatajenia zarobków i wszelkich wpływów od pracodawcy. Jest to jednak wyjątkowo ryzykowna metoda, ze względu na potencjalne skutki prawne i kary finansowe.
• alternatywne konta bankowe – równie częstą metodą jest zakładanie wielu kont bankowych, a także rachunków w SKOKach. Takie działanie pozwala ukryć część pieniędzy przechowywanych w formie bezgotówkowej. Takie konto określa się także jako konto bez komornika.
• ukrywanie majątku – przenoszenie cennych ruchomości między miejscami fizycznego pobytu dłużnika również jest jednym ze sposobów na radzenie sobie z komornikiem. Jest to jednak krótkowzroczne rozwiązanie, które na dłuższą metę do niczego nie prowadzi.
• upłynnianie majątku – poza ukrywaniem majątku, możliwym działaniem jest także jego wymiana na środki i towary, które łatwiej ukryć.

Przedstawione powyżej metody nie są przez nas polecane, ponieważ są one krótkoterminowe i mogą prowadzić do pogłębienia się problemów danej osoby. Zamiast próbować przechytrzyć komornika, rozsądniej jest spłacić zobowiązanie w całości.

Co, jeżeli nie mam pieniędzy na spłatę długu?

Wiele osób przez lata ma do czynienia z komornikiem, ze względu na niewystarczające środki na szybką spłatę zobowiązania. Istnieją jednak alternatywne metody, dzięki którym zaspokojenie wierzyciela jest możliwe. Najpopularniejszym rozwiązaniem w tej kategorii są pożyczki dla zadłużonych, udzielane przez firmy i osoby prywatne. Dzięki takim usługom możliwe jest uzyskanie nawet kilku tysięcy złotych, bez sprawdzania zdolności kredytowej i zbędnych formalności.

Decyzja o udzieleniu pożyczki jest jednak indywidualną kwestią pożyczkodawcy, i jeśli sytuacja jest wyjątkowo zła, to możliwe jest otrzymanie negatywnej decyzji kredytowej. Dotyczy to szczególnie przypadków stale rosnących długów, przy jednoczesnych niskich dochodach. Należy także uważać, aby nie wpaść w stan jakim jest spirala zadłużenia, gdzie kolejne pożyczki i chwilówki tylko pogłębiają nasz dług.

Tomasz Marczewski

Specjalista SEM i SEO. Jego celem jest pomagać osobom zadłużonym i dostarczać im odpowiedzi na wszystkie pytania związane z finansami osobistymi. Pasjonat podróży, motoryzacji i technologii blockchain. Zobacz pozostałe artykuły autora