Co to jest portfel kredytowy banku? Zwykle jest sporą częścią sumy aktywów banku. Są rodzajem zabezpieczenia dla wszystkich instytucji, które udzielają kredytów. W poniższym artykule wyjaśnimy, z czego składa się portfel kredytowy banku. Sprawdzimy, jak bank zarządza posiadanymi aktywami i jaką strukturę zwykle ma jego portfel kredytowy.
Działające w Polsce banki proponują dziś swoim klientom i nowym osobom wiele produktów. Należą do nich zarówno kredyty gotówkowe, kredyty hipoteczne, czy kredyty na samochód. Decydując się na skorzystanie z jednej z takich opcji zawsze warto wcześniej sprawdzić ranking kredytów. Pozwoli szybko sprawdzić, jakie oferty ma dla nas rynek bankowy i która z nich jest najbardziej korzystna. Poza kredytami i pożyczkami, banki oferują także możliwość zarabiania i inwestowania. W tym celu posiadają duży wybór różnych lokat, czy funduszy inwestycyjnych, a nawet umożliwiają grę na giełdzie.
Portfel kredytowy banku – co to jest?
Podczas przeglądania ofert kredytowych, czy po prostu sprawdzając branżę bankową, często możemy się spotkać z pojęciem portfela kredytowego banku. Wielu klientów zastanawia się, czym jest portfel kredytowy banków? W jego skład wchodzi cały pakiet kredytów, które posiada bank i nimi zarządza. W wielu przypadkach ich właścicielem, poza bankiem, mogą być fundusze inwestycyjne, a czasem agencje rządowe. Jest jednym z najważniejszych aktywów banku. Co miesiąc otrzymuje pewną sumę należności z tytułu spłaty kredytów. Mowa tu zarówno o miesięcznych ratach, nadpłacaniu kredytu przez niekórych klientów, a także spłaccie całości zadłużenia. W porównaniu z innymi aktywami (jak chociażby nieruchomości) portfel kredytowy banku jest jednak związany z pewnym ryzykiem. Zwiększa się ono w momencie, gdy wiele osób nie chce spłacać swoich zobowiązań wobec banku (na przykład podczas kryzysu).
Niestety, w polskim prawie obowiązującym banki nie ma jasnej i jednej definicji portfela kredytowego. Bez wątpienia portfel kredytowy banku jest jednak bardzo istotny dla prawidłowego funkcjonowania instytucji finansowej, jaką jest bank.
Rodzaje portfeli kredytowych
Ile banków, tyle rodzajów portfeli kredytowych. Każdy bank samodzielnie może ustalić, co wchodzi w skład jego aktywów, w tym portfela kredytowego. Najczęściej na rynku spotkamy się jednak z trzema typami portfeli kredytowych polskich banków:
- portfel komercyjny
- portfel hipoteczny
- linie kredytowe jako portfel banku
Jeżeli dany bank ma potrzebę uzupełnienia swojego portfela kredytowego lub uszczuplenia go, może kupić kredyt od firmy inwestycyjnej. Może również niejako pożyczyć swój kredyt innej firmie.
Co składa się na portfel kredytowy banku?
Wielu z Was z pewnością zastanawia się teraz, jakie produkty bankowe składają się na portfel kredytowy danego banku?Takich produktów może być wiele – właściwie wszystkie zobowiązania klientów banku spłacane na rzecz wierzyciela – banku. Do takich usług należą między innymi kredyty gotówkowe, kredyt hipoteczny, pożyczki online, pożyczki na raty, kredyty obrotowe dla firm, kredyty inwestycyjne, obligacje, czy nawet karty kredytowe. Także uchomości finansowane w formie leasingu lub najmu długoterminowego wchodzą w skład portfela kredytowego banku.
Zarządzanie portfelem kredytowym
Rozbudowany portfel kredytowy jest dla banku sposobem na ograniczenie ryzyka. Aby nie ponosić strat, dużą część portfela kredytowego stanowią kredyty przyznane na duże sumy z dobrym zabezpieczeniem. Dobrym przykładem są tu choćby kredyty hipoteczne. W ich przypadku bank wnikliwie sprawdza też zdolność kredytową wnioskodawcy. Osoby z wysokim scoringiem, które regularnie spłacają swoje zobowiązania są mile widziane w gronie klientów banku, a przyznany im kredyt zasili portfel banku. W przypadku osób ze słabszą zdolnością kredytową dostępne są co najwyżej pożyczki pod zastaw lub kredyty na niewielkie kwoty. Kredyty dla zadłużonych w banku są natomiast niemal nieosiągalne.
Zarządzanie portfelem kredytowym banku w dużej mierze polega na ograniczeniu ryzyka strat. Pomaga w tym nie tylko wnikliwa weryfikacja zdolności kredytowej wnioskodawców. Kolejnym sposobem jest dywersyfikacja składu portfela kredytowego. Jeżeli bowiem w jego skład wchodzą różne kredyty proponowane różnym grupom klientów, istnieje małą szansa, że spłaty wielu z nich nie odbędą się w terminie.
Ryzyko portfela kredytowego
Oczywiście, posiadanie portfela kredytowego zawsze wiąże się z pewnym ryzykiem. Najgorszą sytuacją dla banku jest niemożność ściągnięcia wierzytelności od klienta, który nie spłaca rat kredytu. Jeżeli będzie to jednostkowa sytuacja, płynność banku nie zostanie naruszona. Wraz ze wzrostem takich przypadków sytuacja banku może się jednak pogorszyć.
Ryzyko jest jednak wpisane w całą działalność banku – jest przecież instytucją pożyczającą pieniądze. Struktura portfela kredytowego banku jest w dużej części uzależnione od bieżącej sytuacji gospodarczej, a nawet politycznej w kraju. W niektórych sytuacjach dla banku korzystne jest obniżanie wymagań względem kredytobiorców (udzielenia większej liczby kredytów). Czasem natomiast korzystniejsze jest wstrzymanie się od udzielania dużej liczby kredytów.
Aby ograniczyć ryzyko związane z działalnością banku, skład jego portfela kredytowego może być podzielony na dwa sposoby:
- w zależności od rodzaju przyznanego klientowi zobowiązania
- w zależności od typu klienta
Pierwsza sytuacja dotyczy większego lub mniejszego udziału konkretnego rodzaju kredytów w całym portfelu. W zależności od potrzeb banku więcej może być kredytów hipotecznych, gotówkowych lub kart kredytowych (i innych produktów kredytowych). Podział na typ kredytobiorcy jest nieco prostszy – to kredyty dla osób indywidualnych i kredyty korporacyjne. Niektóre banku kierują swoje usługi jedynie do danego grona odbiorców – jest to w dużej mierze uzasadnione właśnie konkretną strukturą portfela kredytowego. Na polskim rynku istnieją także instytucje, które nie udzielają pewnego rodzaju kredytów, na przykład kredytów hipotecznych.