Kiedy pożyczka podlega opodatkowaniu VAT?

Przed podpisaniem umowy, pożyczkobiorcy zastanawiają się, czy będą musieli zapłacić podatek z racji skorzystania z takiego produktu finansowego. Kwestia ta nie jest jednolita, ponieważ nie każda pożyczka traktowana jest tak samo w świetle prawa. Postanowiliśmy przyjrzeć się temu, kiedy dana pożyczka podlega opodatkowaniu VAT, i po czyjej stronie leży obowiązek zapłacenia podatku.

Kiedy klient płaci podatek?

W większości przypadków, to po stronie wierzyciela leży obowiązek uiszczania podatków. Taka sytuacja dotyczy m.in. kredytów gotówkowych, pożyczek online i chwilówek. Jedynym wyjątkiem od tej reguły są pożyczki prywatne, udzielane przez pojedyncze osoby. Taka pożyczka prywatna nie podlega opodatkowaniu VAT, ale jest objęta inną opłatą.

Korzystający z pożyczki prywatnej będzie musiał zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC), którego wysokość wynosi 0,5% podstawy opodatkowania. Jeżeli czynność ta nie zostanie wykonana w ciągu 14 dni od powstania obowiązku podatkowego, to na klienta może zostać nałożona kara finansowa w wysokości 20% wartości zobowiązania.

Czy pożyczka podlega opodatkowaniu VAT?

Teoretycznie, podatek VAT naliczany jest od wszelkich zysków, jakie pożyczkodawca poniósł w związku z udzieleniem pożyczki innemu podmiotowi, ponieważ doszło do odpłatnego świadczenia usługi. Polskie prawo przewiduje jednak w tej kwestii wyjątek, a według ustawy o podatku od towarów i usług, świadczenie pożyczek jest zwolnione z takiego podatku.

Powyższa nieścisłość może wprowadzać wiele osób w błąd. Aby uniknąć nieporozumień i negatywnych konsekwencji, sprawdźmy jakie produkty i usługi finansowe zwolnione są z takiego podatku.

Produkty i usługi finansowe zwolnione z podatku VAT:

• kredyty gotówkowe
• pożyczki pozabankowe
• pośrednictwo finansowe

Czy muszę zapłacić VAT?

Wyżej wspomniane usługi są zwolnione z podatku, jeżeli stanowią one trzon działalności danej firmy. W przypadku podmiotu specjalizującego się w innej dziedzinie, który udzieli takiej pożyczki okazjonalnie, całość wygląda zgoła inaczej. Poszczególne wyroki sądów administracyjnych nie są jednolite, przez co może dojść do przypadkowego popełnienia błędu podczas obliczania należnego do zapłaty podatku. Jak uniknąć takich sytuacji?

Zdecydowanie najlepszym rozwiązaniem jest zwrócenie się do Izby Skarbowej odpowiedniej dla lokalizacji danego podmiotu. W ten sposób możliwe będzie uzyskanie indywidualnej interpretacji obecnie panujących przepisów, dzięki czemu nie wystąpi ryzyko popełnienia oszustwa podatkowego. Jasna i klarowna odpowiedź dotycząca konkretnej sytuacji pozwoli przedsiębiorcy udzielić pożyczki bez obaw o negatywne konsekwencje takiego działania.

Od jakiej części pożyczki nalicza się VAT?

Podatek VAT naliczany jest od zysku, jaki został osiągnięty przez pożyczkodawcę z powodu udzielenia pożyczki. Oznacza to że podatkiem nie jest objęta sama kwota finansowania, lecz odsetki, prowizja i wszelkie dodatkowe koszty, jakie poniesie klient. Ze względu na to, że takie usługi zwolnione są z podatku VAT, w praktyce żadna część pożyczki nie jest nim objęta.

W przypadku pożyczki prywatnej, objętej podatkiem PCC, wysokość podatku oblicza się inaczej. Naliczany jest on na podstawie całego zobowiązania, w tym także jego kwoty finansowania. Więcej o podatku PCC dowiecie się z naszego dedykowanego wpisu na ten temat: Podatek od pożyczki prywatnej – kto i kiedy go płaci?.

Zwolnienie z podatku VAT – o czym warto pamiętać?

Fakt zwolnienia z podatku VAT nie oznacza, że pożyczkodawca nie ma żadnych obowiązków w tym zakresie. Wszelkie świadczone usługi powinny być odpowiednio udokumentowane, a informacje takie jak podstawa opodatkowania muszą być przedstawione klarownie. Aby dana usługa mogła zostać należycie zwolniona z VATu, niezbędne jest także zamieszczenie jej w deklaracji VAT i rejestrze sprzedaży.

Udzielając pożyczki, pamiętaj o:

• odpowiedniej dokumentacji świadczonej usługi
• formalnościach, takich jak wpis do deklaracji VAT
• poprawnym obliczeniu podstawy opodatkowania
• uzyskaniu odpowiedniej do danego przypadku interpretacji przepisów
• tym, że miejscem opodatkowania jest siedziba pożyczkodawcy (nie dotyczy klientów spoza Unii Europejskiej)

Pożyczka, a podatek VAT – podsumowanie

Jeżeli jesteś osobą prywatną, to pożyczka nie podlega opodatkowaniu VAT. Obowiązuje Cię jedynie podatek PCC od czynności cywilnoprawnych, o którym pisaliśmy już na łamach naszego portalu. Podmioty gospodarcze, których działalność opiera się na tego typu produktach finansowych, również nie muszą płacić takiego podatku. Jeżeli jednak jesteś podmiotem gospodarczym, który udziela pożyczki okazjonalnie, to polecamy zapoznać się z indywidualną interpretacją przepisów.

Cezary Mański

Pasjonat popkultury, finansów i nowych technologii. Uwielbia słowo pisane, ceni sobie spokojne i rozsądne podejście do życia. Największą satysfakcję przynosi mu rozwijanie własnych kompetencji. Zobacz pozostałe artykuły autora