Średnia krajowa 2023 w Polsce. Ile wynosi średnie wynagrodzenie?

Zarobki mieszkańców Polski zmieniają się z roku na rok, podobnie jak ceny poszczególnych produktów i usług. Średnie wynagrodzenie, mimo iż nie zawsze jest miarodajną statystyką, interesuje sporą grupę osób. Jeżeli chcecie dowiedzieć się, ile wynosi średnia krajowa, i czy w 2023 wielkość ta ulegnie zmianie, to zapraszamy do dalszej lektury. 

Ile obecnie wynosi średnia krajowa w 2023 roku? Informacje aktualne na luty 2023

Informacje o średniej krajowej w Polsce, i jej stosunku do poszczególnych dziedzin życia, publikuje GUS, czyli Główny Urząd Statystyczny. Aby móc poznać zawsze aktualne dane, zapraszamy na stronę GUSu. Zgodnie z danymi pochodzącymi z najnowszego raportu na luty 2023, obecnie średnie wynagrodzenie w kraju wynosi 6935 zł brutto, czyli 5058 zł netto.

Dla porównania, średnia krajowa w styczniu 2022 roku wynosiła około 600 złotych mniej. Mówimy więc o znaczącej różnicy, którą odczują niemalże wszyscy. Powodów takiego stanu rzeczy jest kilka, a głównymi z nich są inflacja, sytuacja gospodarcza na świecie i polityka finansowa Polskiego Rządu. Średnia krajowa nie cieszy się jednak powszechnym uznaniem, ponieważ wiele osób wciąż zarania minimalna krajową, a dużo osób pracuje na umowę zlecenie przez co te statystyki nie są do końca rzetelne. Warto sprawdzić również statystykę mediany zarobków w Polsce.

Jak wyliczane jest przeciętne wynagrodzenie?

Główny Urząd Statystyczna oblicza przeciętne wynagrodzenie biorąc pod uwagę ilość osób w grupie badawczej i wynagrodzenie każdej z nich. Łączna suma dzielona jest przez liczbę osób znajdujących się w grupie. Otrzymana w ten sposób kwota określana jest jako przeciętne wynagrodzenie. Kryteria badawcze są jednolite, tj. dotyczą każdego badanego w takim samym stopniu. Pod uwagę brane są więc jedynie zarobki brutto, wynikające z wykonywania czynności zarobkowych na mocy umowy o pracę. 

Co liczy się jako zarobek danej osoby?

• Podstawa wynagrodzenia przed opodatkowaniem (brutto)
• dodatkowe wynagrodzenia roczne (dla pracowników jednostek sfery budżetowej)
• honoraria wypłacane poszczególnym grupom pracowników
• wypłaty z tytułu udziału w zysku do podziału i w nadwyżce bilansowej w spółdzielniach

Uwaga: Jako zarobek danej osoby nie wliczamy świadczeń społecznych, socjalnych ani zdrowotnych. Wynagrodzeniem nie są także pieniądze z pożyczki online, kredytu bądź darowizny. 

Czy średnia krajowa to miarodajny wskaźnik?

Wydawać by się mogło, że znając średnią krajową na dany okres czasu można trafnie określić zamożność społeczeństwa i jego zdolności finansowe. Okazuje się, że takie stwierdzenie jest dalekie od prawdy, z wielu różnych powodów. Przede wszystkim, na przeciętne wynagrodzenie mogą wpływać skrajności. Osoby zarabiające naprawdę wysokie kwoty, liczone w milionach złotych rocznie, znacznie zawyżają statystykę. Osoba o ponadprzeciętnych zarobkach ma znacznie większy wpływ na przedstawioną wartość liczbową niż osoba mało zamożna. 

Całość można przedstawić na prostym przykładzie. Wyobraźmy sobie grupę dziesięciu osób, z których dziewięć z nich zarabia 5000 złotych miesięcznie, ale jedna zarabia więcej, bo aż 50 000 złotych. Prosta kalkulacja wskazuje, że średnie zarobki na osobę w tej grupie wynoszą 9500 złotych, ale przecież tylko jedna osoba w grupie ma zarobki większe od tej kwoty. Podobną sytuację można zauważyć w rzeczywistości. 

Czy średnia krajowa rośnie?

Łatwy dostęp do statystyk dotyczących średniej krajowej umożliwi nam także ZUS. Zakład Ubezpieczeń Społecznych oferuje na swojej stronie wygodną tabelę, pokazującą średnie wynagrodzenie za każdy miniony rok. Nie tylko pozwala to zaspokoić ciekawość, lecz także jest dobrym sposobem aby dowiedzieć się, na jakiej podstawie obliczana jest wysokość świadczeń emerytalnych. 

Łatwo zauważyć, że przeciętne wynagrodzenie jest coraz większe. O ile w 2001 roku przeciętne wynagrodzenie wynosiło 2061,85 zł, tak dekadę później było to już 3399,52 zł. Nie oznacza to jednak, że pokaźniejsze sumy przekładają się na większą siłę nabywczą. Ze względu na inflację pieniądz może stracić na wartości, a poszczególne towary i usługi mogą podrożeć. Warto podchodzić do takich statystyk z dystansem, i brać pod uwagę także pozostałe czynniki. 

Chcecie dowiedzieć się więcej o tym, jak działa i czego oczekuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych? Zapraszamy do naszego tekstu: Zobowiązania w ZUS – czym są? Zaległe składki w ZUS.

Nie tylko średnia – inne metody obliczania przeciętnego wynagrodzenia

Poniżej przedstawiamy inne metody obliczania przeciętnego wynagrodzenia takie jak mediana zarobków oraz dominanta.

Mediana zarobków w Polsce 2023

Średnia krajowa może być mylącą statystyką, dlatego też wiele osób szuka alternatywy. Inną, rozsądniejszą metodą może być obliczanie mediany i dominanty. Mediana to tzw. wartość środkowa, poniżej i powyżej której znajduje się tyle samo składników. Przykładowo, jest to wysokość zarobków osiągana przez 50% społeczeństwa, kiedy z kolei druga połowa osiąga mniejsze dochody. Ile wynosi mediana zarobków w Polsce w 2023 roku? GUS nie podaje tych danych zbyt często bo jedynie co 2 lata. Ostatni raport jest z 2020 roku i obejmuje dane za 2018 rok. Według tego raportu mediana wynosiła 4095 złi była niższa o 1000 zł od średniego wynagrodzenia z października 2018 roku (5004 zł).

Dominanta zarobków

Dominanta, określana także jako wartość modalna, to wartość występująca najczęściej. Jeżeli w danym zbiorze najwięcej osób osiąga dochód o wartości 5000 złotych, to właśnie tą kwotę określimy jako dominantę danego zbioru. Niestety, Główny Urząd Statystyczny nie podaje dominanty zarobków, a medianę aktualizuje jedynie raz na dwa lata. Dla porównania, przeciętne wynagrodzenie w postaci średniej aktualizowane jest co miesiąc. 

Czy sytuacja pandemiczna miała wpływ na średnią krajową?

Okazuje się, że sytuacja pandemiczna miała wpływ na średnią krajową. Wartość ta przez kilka pierwszych miesięcy 2021 roku była wyraźnie niższa, z powodu ograniczeń lockdownowych. Nałożone restrykcje zmusiły wiele biznesów do przeniesienia się do sieci, jednak nie w każdej branży jest to możliwe. Na szczęście, sytuacja wraca do normy, a przeciętne wynagrodzenie powoli rośnie. 

W jaki sposób pandemia zmieniła gospodarkę?

• przerwany transport poszczególnych towarów
• niedobory surowców i produktów w wybranych regionach
• brak możliwości świadczenia poszczególnych usług
• zwolnienia i zmiany kadrowe
• wymuszona praca zdalna w wielu dziedzinach

Średnia krajowa, a miejsce zamieszkania

Wbrew pozorom, średnia krajowa różni się w zależności od tego, gdzie mieszka dana osoba. Główny Urząd Statystyczny udostępnia nie tylko ogólnopolskie informacje, ale także specyficzne dla województw statystyki. Przykładowo, średnia krajowa dla województwa Podkarpackiego w 2021 roku wynosiła 4899 zł brutto, a średnia krajowa dla województwa Mazowieckiego w 2021 roku wynosiła 6772 zł brutto. Różnica jest wręcz diametralna, a jej przyczyn można doszukiwać się w wielu czynnikach. Znaczącą rolę grają koszty utrzymania, dostępność towarów i aktywność zawodowa w danym regionie. Planując przeprowadzkę do innego regionu Polski, warto brać pod uwagę potencjalną różnicę w zarobkach i wydatkach. 

Wydatki związane ze zmianą miejsca zamieszkania mogą być problemem. Wszystkim zainteresowanym uzyskaniem dodatkowych środków polecamy nasz ranking pożyczek online.

Średnia krajowa różni się w całej Polsce

Dane które przedstawia średnia krajowa dotyczą obszaru całej Polski, a należy pamiętać, że zarobki róznią się w zależności od województwa. W województwie Mazowieckim, czyli w Warszawie, średnia krajowa jest najwyższa, a w województwie Podlaskim, najniższa w Polsce. Poniżej przedstawiamy dane średniej krajowej za rok 2021 ze względu na województwa:

Analogiczne dane dla 2023 roku nie są jeszcze dostępne. Powyższa tabela może być jednak dobrym przykładem, jak zarobki różnią się w zależności od regionu. Wysokość przeciętnego wynagrodzenia w 2023 zależy również od branży, w której pracujesz.

Niewystarczające wynagrodzenie – jak sobie z nim radzić?

Nawet osoby zarabiające powyżej średniej krajowej sięgają po metody na to, aby zwiększyć swój budżet. Takie działanie może być podyktowane chęcią zwiększenia swojego poziomu życia, nagłymi wydatkami, bądź sfinansowaniem upragnionego celu. W jaki sposób można łatwo zwiększyć posiadaną przez siebie sumę? Jedną z najpopularniejszych metod jest kredyt gotówkowy, oferowany przez liczne banki i instytucje. Taka usługa nie tylko jest bezpieczna i sprawdzona, ale też często oferowana na korzystnych warunkach stałym klientom. 

Niestety, kredyt nie jest dostępny dla każdego, ponieważ aby go uzyskać, potrzebna jest stosunkowo wysoka zdolność kredytowa. Alternatywą dla bankowych kredytów są chwilówki online, które zyskują coraz większą popularność. Ich wymagania są znacznie mniejsze, przez co nawet osoby figurujące w bazach dłużników mają szansę na szybki zastrzyk gotówki. Należy jednak uważać, aby nie wpaść w stan, jakim jest spirala zadłużenia. 

Cezary Mański

Pasjonat popkultury, finansów i nowych technologii. Uwielbia słowo pisane, ceni sobie spokojne i rozsądne podejście do życia. Największą satysfakcję przynosi mu rozwijanie własnych kompetencji. Zobacz pozostałe artykuły autora