Różnice między kredytem a pożyczką – jakie są? 

| Zaktualizowano: 29 września 2025
| Czas czytania 5 min.
Spis treści Rozwiń spis
różnice miedzy kredytem a pozyczka

Na co dzień wiele osób używa pojęć kredyt i pożyczka zamiennie, traktując je jako synonimy. Trudno się dziwić, mając na uwadze fakt, że oba rozwiązania są sposobem na uzyskanie dodatkowych środków. W rzeczywistości istnieją jednak istotne różnice między kredytem a pożyczką, które warto znać. Przyjrzyjmy się im bliżej w dalszej części wpisu. 

Czym jest kredyt?

Kredyt to produkt finansowy, którego mogą udzielać wyłącznie banki lub spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe. Jego definicję reguluje Prawo bankowe, podobnie jak warunki, np. to, że umowa kredytowa zawsze musi być zawarta w formie pisemnej.

W ramach zawartej umowy kredytodawca zobowiązuje się do udzielenia kredytobiorcy środków pieniężnych na określony czas i cel. Kredytobiorca z kolei zobowiązuje się do korzystania z gotówki tylko w sposób określony w umowie oraz zwrotu kwoty powiększonej o odsetki w umówionym terminie.

Główne cechy kredytu

  • charakter celowy – środki muszą być wydane zgodnie z celem, który jest wskazany w umowie. Przykładowo, kredytu samochodowego nie można wykorzystać do zakupu nieruchomości, spłaty długów czy otwarcia firmy. Wyjątkami tutaj są jedynie kredyty gotówkowe, które nie nakładają obwarowań na kredytobiorcę.
  • wymagana forma – każda umowa kredytowa musi być zawarta na piśmie. Nie istnieje coś takiego jak zawarcie umowy o kredyt ustnie lub poprzez przypuszczenie. Nawet najdrobniejsza kwestia musi mieć swoje pokrycie w zapisie.
  • ocena zdolności kredytowej – kredytodawca przed udzieleniem finansowania musi sprawdzić sytuację finansową klienta (np. poprzez weryfikację dochodów i wpisów w bazach BIK), aby ocenić ryzyko kredytowe i możliwości spłaty. 
  • obowiązujące koszty – nie napotkamy się na coś takiego jak kredyt z 0% RRSO. Oprócz spłaty kapitału, kredytobiorca ponosi koszty odsetek, prowizji i innych opłat (np. ubezpieczenia).

Czym jest pożyczka?

Pożyczka z kolei cechuje się o wiele mniejszym rygorem prawnym i o wiele luźniejszym sposobem jej zawierania. Kwestię umów pożyczkowych reguluje kodeks cywilny, a samym przedmiotem umowy mogą być nie tylko środki pieniężne, ale również konkretnie określonych przedmiotów. 

Co ważne, umowa pożyczki nie zawsze wymaga formy pisemnej. W przypadku kwot do 1000 zł może być zawarta ustnie, choć dla bezpieczeństwa obu stron zwykle sporządza się dokument. Jest to jedna z wielu różnic, która sprawia, że pojęć pożyczki i kredytu nie powinno stosować się zamiennie. 

Główne cechy pożyczki

  • szeroki wybór – pożyczki może udzielić nie tylko bank i SKOK, ale również pozabankowa firma, a nawet osoba prywatna. To sprawia, że na rynku produktów finansowych znajdziemy naprawdę wiele pożyczek i chwilówek. 
  • brak charakteru celowego – środki można wykorzystać na dowolny cel, a umowy nie przewidują w tym zakresie żadnych restrykcji. 
  • umowa nie tylko na piśmieumowa pożyczki musi mieć zachowaną formę pisemną wyłącznie przy kwocie lub równowartości przedmiotu większej niż 1000 złotych. Kwoty niższe niż 1000 złotych nie wymagają zachowania formy pisemnej – można więc pożyczyć komuś 200 złotych bez spisywania umowy.
  • charakter odpłatny i nieodpłatny – pożyczkodawca może, ale nie musi pobierać odsetek lub dodatkowych kosztów. Z tego powodu na rynku możemy znaleźć oferty drobnych chwilówek, z których jednorazowe skorzystanie jest nieodpłatne. 

Kredyt a pożyczka – główne różnice

KredytPożyczka
Podstawa prawnaPrawo bankoweKodeks cywilny
Kto może udzielićWyłącznie bank lub SKOKBank, instytucja pozabankowa, firma, osoba prywatna
Forma umowyZawsze pisemnaPisemna przy kwotach powyżej 1000 zł, mniejsze pożyczki mogą być zawarte ustnie
CelZazwyczaj określony (np. zakup mieszkania, auta)Najczęściej dowolny
Kontrola wykorzystania środkówBank może sprawdzać wykorzystanie pieniędzyBrak kontroli ze strony pożyczkodawcy
KosztyObowiązują zawszeNie zawsze obowiązują
ProceduraZłożona, wymaga oceny zdolności kredytowejZazwyczaj prostsza, mniej formalności
Kwoty i okres spłatyZ reguły wyższe kwoty i dłuższy czas spłatyZazwyczaj niższe kwoty i krótszy okres spłaty
ZabezpieczenieWymagane przy niektórych kredytachZależne od ustaleń stron

Kredyt i pożyczka – jakie są podobieństwa?

Choć kredyt i pożyczka różnią się podstawą prawną, zakresem i formalnościami, oba produkty finansowe mają kilka cech wspólnych. Przede wszystkim zarówno w przypadku kredytu, jak i pożyczki, mamy do czynienia z przekazaniem określonej sumy pieniędzy jednej stronie i obowiązkiem jej zwrotu przez drugą stronę.

Podobieństwo widać również w naliczanych kosztach – pożyczka, gdy jest płatna, również obarczona jest oprocentowaniem i prowizją. Z tego powodu konsumenci nie będą mieć większego problemu, porównując ze sobą różne rodzaje zewnętrznego finansowania. Najczęściej wystarczy zwrócić uwagę na RRSO, aby poznać korzystniejszą ofertę. 

RRSO – czym jest i jak obliczyć?

Lepiej wziąć kredyt czy pożyczkę? Podsumowanie

To, czy lepsza będzie pożyczka czy kredyt, zależy przede wszystkim od indywidualnej sytuacji i potrzeb danej osoby. Kredyt sprawdza się najlepiej przy dużych wydatkach, takich jak kupno samochodu lub remont mieszkania. Dostęp do wysokich kwot i długiego okresu spłaty wymaga jednak zbudowania zdolności kredytowej

Dla części osób lepsza będzie pozabankowa pożyczka – ma mniejsze wymagania i jest obarczona znacznie mniejszą ilością formalności. Niestety, nie jest to rozwiązanie tak elastyczne jak kredyt i nie ma co liczyć na równie wysokie kwoty. 

Najczęściej zadawane pytania

Czy pożyczka to rodzaj kredytu?

Pożyczka i kredyt to dwa różne produkty finansowe. Kredyt reguluje Prawo bankowe i mogą go udzielać tylko banki, a pożyczkę może udzielić również firma pozabankowa lub osoba prywatna.

Co się bardziej opłaca, kredyt czy pożyczka?

Kredyt opłaca się przy dużych i planowanych wydatkach, pożyczka natomiast przy mniejszych kwotach i wtedy, gdy liczy się czas oraz minimum formalności.

Czy można wziąć kredyt za darmo?

Kredyt zawsze wiąże się z kosztami i obejmuje odsetki, prowizje lub inne opłaty. W przypadku pożyczek i chwilówek można jednak natknąć się na oferty z 0% RRSO.

Cezary Mański
Cezary Mański
Pasjonat popkultury, finansów i nowych technologii. Uwielbia słowo pisane, ceni sobie spokojne i rozsądne podejście do życia. Największą satysfakcję przynosi mu rozwijanie własnych kompetencji. Zobacz pozostałe artykuły autora

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie bedzie opublikowany. *wymagane pola są zaznaczone

Serwis super-pozyczka.pl należący do MalitaTM Tomasz Marczewski z siedzibą na ul. Jerzego Iwanowa-Szajnowicza 1/132 02-796 w Warszawie, NIP 9512386562, REGON 360394081 oświadcza, że nie udziela pożyczek oraz nie świadczy innych usług finansowych. Serwis super-pozyczka.pl pośredniczy w wyborze oferty firm udzielających pożyczek przez Internet, a przedstawione dane mają wyłącznie charakter informacyjny i w nieznaczny sposób mogą różnić się od warunków prezentowanych w serwisach pozabankowych firm pożyczkowych. super-pozyczka.pl współpracuje z sieciami afiliacyjnymi w celu promocji ofert takich jak pozabankowe pożyczki ratalne oraz krótkoterminowe pożyczki chwilówki.

Twoja lista ofert

Porównaj
WYCZYŚĆ
PORÓWNAJ
0