Pożyczka udzielona danej osobie przez małżonka to nic innego, jak pożyczka prywatna. Taka usługa objęta jest odpowiednim podatkiem i regulacjami, dlatego warto dowiedzieć się, jak wygląda, i na czym polega. W dalszej części tekstu znajdziecie odpowiedzi na wszelkie pytania związane z pożyczkami między małżonkami.
Stan majątku małżonków, a pożyczka
Stosunki majątkowe mają istotne znaczenie w kwestii pożyczki między małżonkami. Określają one bowiem to, czy taka usługa może mieć miejsce, i na jakich zasadach będzie świadczona. Domyślnie, między małżonkami panuje współdzielność majątkowa, na mocy której obu małżonków ma takie same prawa do majątku objętego wspólnotą. Z tego powodu, pożyczka nie będzie mogła zostać udzielona, ponieważ nie będzie mowy o transferze pieniędzy z jednego podmiotu na drugi.
Inaczej jest w przypadku małżonków, którzy zdecydowali się na rozdzielność majątkową. Wówczas możliwe jest udzielenie pożyczki prywatnej na normalnych zasadach. Podobnie jest z małżonkami, których wspólnota majątkowa jest ograniczona, a pożyczce podlegałaby wykluczona ze wspólnoty kwota. Umowa zawarta między małżonkami musi zawierać informację o tym, że kwota będąca obiektem pożyczki nie jest wspólnością majątkową.
Czy pożyczka między małżonkami jest objęta podatkiem?
Pożyczki prywatne objęte są podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC), którego nie uświadczymy w przypadku pożyczek od firm i banków. Taka opłata uiszczana jest przez pożyczkobiorcę, przez co często koszt takiej pożyczki może być większy, niż w przypadku chwilówek oferowanych przez firmy. Nie każdy jest jednak zobowiązany do uiszczania tej opłaty, a wszystko zależy od pokrewieństwa między osobami i kwoty pożyczki.
Zwolnieniu z podatku od czynności cywilnoprawnych podlegają osoby z I grupy podatkowej, czyli: małżonkowie, zstępni, wstępni, zięć, synowa, pasierbowie, teściowie, ojczym, macocha i rodzeństwo. Mowa o pożyczkach udzielanych na kwotę nie większą, niż 9637 złotych na każde 5 lat. Oznacza to, że pożyczka między małżonkami nie jest objęta podatkiem PCC, więc żadna ze stron nie musi obawiać się o dodatkowe koszty do określonej kwoty.
Pożyczka między małżonkami na dużą kwotę
W przypadku pożyczek na kwotę większą, niż 9637 złotych, konieczne będzie uiszczenie podatku. Podatek od pożyczki prywatnej wynosi 0,5% od kwoty zobowiązania, co może być uciążliwą opłatą w przypadku wysokich kwot. Opłatę należy złożyć poprzez wypełnienie deklaracji PCC-3 (deklaracja w sprawie czynności cywilnoprawnych).
Pożyczkodawca również będzie zobowiązany do zapłacenia podatku, jeśli na skutek udzielenia pożyczki wzbogacił się. W tym przypadku będzie to podatek dochodowy, który wynosi 17% uzyskanych przychodów dla osób zarabiających 85 528 złotych rocznie i 32% dla osób, których zarobki przekraczają tą kwotę. Uiszczanie podatku dochodowego z powodu pożyczki jest jednak rzadkością wśród małżeństw, ponieważ te zazwyczaj udzielane są drugiej osobie bez dodatkowych kosztów .
Czy pożyczka między małżonkami ma sens?
Pożyczki międzymałżeńskie to temat stosunkowo niszowy. Większa część par współdzieli swój majątek, lub pożycza sobie drobne kwoty bez umowy. Takie pożyczki mają oczywiście swoje plusy, które wynikają z relacji z drugą stroną. Małżonek może być osobą wyjątkowo wyrozumiałą, która częściej pójdzie na kompromisy, niż w przypadku pożyczek od firm działających w tej branży. Nie jest to jednak regułą, a osoby szukające przede wszystkim pewnej i korzystnej pożyczki powinny poszukać wsparcia od stron trzecich.
Pożyczka między małżonkami może być w niektórych sytuacjach problematyczna. Kwota finansowania w dużej mierze uzależniona jest od posiadanego przez drugiego małżonka majątku. W przypadku braku spłaty zobowiązania w terminie, może dojść do pogorszenia stosunków między małżonkami. Z tego powodu należy dokładnie zastanowić się, czy taka usługa nie będzie obciążeniem dla żadnej ze stron, i czy jest to rozwiązanie, które najbardziej nam odpowiada.
Pożyczka między małżonkami – jakie są alternatywy?
Na rynku nie brakuje rozwiązań, które pozbawione są wad pożyczek międzymałżeńskich. Przykładem są pożyczki pozabankowe i chwilówki online, udzielane przez firmy specjalizujące się w takiej działalności. W przypadku takiego wsparcia finansowego nie obowiązuje podatek od czynności cywilnoprawnych, przez co całość objęta jest znacznie mniejszą liczbą formalności. Często możliwe jest otrzymanie pierwszej pożyczki za darmo, co tym bardziej zachęca do przetestowania oferty firm pożyczkowych. Minusem chwilówek może być mniejsza kwota finansowania w porównaniu do bankowej oferty, dlatego też często traktuje się je jako szybki zastrzyk gotówki.
Co, jeśli nie oddam pieniędzy małżonkowi?
Pozytywne relacje łączące małżonków nie zwalniają z obowiązku spłacenia zaciągniętej pożyczki. Podpisana umowa zobowiązuje do spłaty należności według harmonogramu, a brak dopełnienia tego obowiązku może skutkować przekazaniem informacji o zaistniałej sytuacji do baz i rejestrów dłużników. Co więcej, osoby prywatne mogą skorzystać z pomocy firm windykacyjnych, lub nawet sprzedać im cały dług. Wówczas to windykator staje się wierzycielem, niezależnie od woli pożyczkobiorcy.
W ostateczności może dojść nawet do przeniesienia sprawy na drogę sądową. Postępowanie może zakończyć się decyzją o udziale komornika w egzekucji długu, jeżeli wierzyciel otrzyma tytuł wykonawczy. Uprawnienia komornika są o wiele szersze niż możliwości wierzycieli i osób prywatnych, dlatego też lepiej rozliczać się z pożyczki w terminie.
Umowa o pożyczkę między małżonkami
Sporządzona umowa powinna zawierać niezbędne informacje o pożyczkodawcy, pożyczkobiorcy i o samej usłudze. Dla wielu osób sporządzenie odpowiedniego dokumentu stanowi problem, dlatego poniżej wymieniamy listę elementów, które powinny znaleźć się na takim piśmie.
Co powinna zawierać umowa o pożyczkę?
- dane osobowe obu małżonków: imię, nazwisko, numer PESEL, adres zamieszkania, dane z dowodu osobistego
- informacje o pożyczce: kwota finansowania, harmonogram i forma spłaty
- informacje o kosztach (jeśli takowe występują): oprocentowanie, prowizja, odsetki za zwlekanie ze spłatą, koszt przedwczesnej spłaty, dodatkowe koszty
Uwaga: Pożyczka może mieć umowę sporządzoną w formie ustnej, jednak warto odpowiednio udokumentować taki sposób jej zawarcia. Może to być kluczowe w przypadku ewentualnej windykacji długu lub sporów prawnych.
Pożyczka między małżonkami bez umowy
Niezależnie od stopnia pokrewieństwa i wzajemnego zaufania, pożyczka bez umowy nigdy nie jest dobrym pomysłem. Takie działanie utrudnia odzyskiwanie należności w przypadku brak terminowej spłaty przez pożyczkobiorcę. Brak umowy uniemożliwia sprzedaż długu lub skorzystanie z pomocy windykatora, a także może skutkować niemożnością udowodnienia faktu, iż taka pożyczka miała miejsce. Z tego powodu warto spisywać umowę, a jej treść powinna być dokładnie przeanalizowana przez obie strony.
Odzyskanie należności przez małżonka w sytuacji, gdy pożyczka została zaciągnięta bez umowy, może odbyć się na zasadzie polubownej negocjacji. Wówczas może zdarzyć się, że pożyczkobiorca przyzna się do tego, że dług faktycznie ma miejsce. Jeżeli takie działanie ma miejsce w obecności rzetelnych świadków, bądź jest dokładnie udokumentowane, to egzekucja długu powinna być o wiele prostsza.