Podatek od dochodów za pracę za granicą w 2022 roku

Wiele osób pracujących poza granicami Polski zastanawia się, jak uniknąć podwójnego opodatkowania. Nikt nie chce przecież dopuścić do sytuacji, w której płaci podatek za granicą, a przywiezione do domu w Polsce pieniądze podlegają ponownemu opodatkowaniu. Tę sprawę reguluje między innymi konwencja MLI, podpisana 7 czerwca 2017 roku w Paryżu. Wtedy nastąpiła zmiana w sposobie uniknięcia dwukrotnego opodatkowania. W miejsce wyłączenia z progresją pojawiła się metoda odliczania proporcjonalnego.  W poniższym artykule odpowiemy na pytanie jak nie płacić podwójnych podatków i opiszemy dokładniej metodę unikania podwójnego opodatkowania.

Podwójne opodatkowanie – co to jest?

Wiele osób z pewnością zastanawia się teraz, czym jest podwójne opodatkowanie. O takiej, dość niekorzystnej dla pracownika, sytuacji mówimy, gdy te same dochody zostaną opodatkowane dwa razy. Pierwszy raz zapłacimy podatek  w formie zaliczki potrąconej na poczet podatku przez zagranicznego pracodawcę. Kolejny podatek zapłacilibyśmy w kraju, gdzie mamy status rezydenta podatkowego.

Jak unikać podwójnego opodatkowania?

Metoda unikania podwójnego opodatkowania znajduje zastosowanie w wielu krajach, które podpisały konwencję MLI. Należą do nich Wielka Brytania, Irlandia, Słowacja, Słowenia, Austria, Finlandia, Izrael, Litwa, Japonia i Nowa Zelandia. Ponadto pracownicy zarabiający poza granicami Polski muszą od 1 stycznia 2021 roku uwzględniać dochody zagraniczne w PIT, gdy dochody pochodzą z następujących krajów:  Belgia, Dania, Norwegia, Portugalia, Kanada. Aby nie być zobowiązanym do korekt zeznania podatkowego, należy do zapłacenia w Polsce podatek należy obliczyć metodą odliczenia proporcjonalnego. Zobacz, jak zrobić przelew do Urzędu Skarbowego.

Poza wspomnianymi krajami, Polska jest związana umowami z kilkudziesięcioma innymi krajami, w tym wszystkimi członkami Unii Europejskiej, Rosją, Ukrainą, USA, Chinami, a nawet tak egzotycznymi krajami, jak Jordania, Pakistan, Tadżykistan, Sri Lanka,czy Zimbabwe.

Podatek naliczony za dany rok, w którym pracowałeś za granicą, musi być obliczony w deklaracji PIT 36 wraz z załącznikiem PIT/ZG w terminie do 30 kwietnia kolejnego roku. Dotyczy to oczywiście jedynie polskich rezydentów podatkowych. Osoby rozliczające się w innym kraju nie muszą składać w naszym kraju deklaracji podatkowej PIT, ani płacić żadnego podatku. Korzystając z powyższej metody, nie zapłacimy podwójnego podatku podczas pracy za granicą. Większy problem może się jednak pojawić w przypadku pracy w kraju, z którym Polska nie ma podpisanej żadnej umowy dotyczącej podatków. Na szczęście lista takich krajów jest krótka, nie znajdziemy na niej typowych miejsc pracy za granicą.

Kto jest polskim rezydentem podatkowym?

Obowiązujące w naszym kraju przepisy dość jasno precyzują, kto powinien płacić w Polsce podatki. Mowa o tak zwanych rezydentach podatkowych, czyli osobach, które spełniają jeden z poniższych warunków:

• osoba przebywa na terenie Rzeczpospolitej Polskiej w trakcie jednego roku podatkowego przez co najmniej 183 dni
• osoba, która posiada w Polsce swoje centrum interesów osobistych lub gospodarczych (inaczej zwane ośrodkiem interesów życiowych).

Pierwszej sytuacji nie trzeba nikomu wyjaśniać – kto przebywa ponad pół roku w Polsce, musi złożyć tu deklarację podatkową i obliczyć należny podatek, następnie płacąc go. Co możemy uznać natomiast za ośrodek interesów życiowych? To miejsce, w którym przebywa rodzina podatkowa, gdzie posiada swoje mieszkanie (główne miejsce zamieszkania),czy kraj, w którym prowadzi działalność gospodarczą. Także aktywność polityczna, kulturalna i społeczna mogą świadczyć o tym, że w danym miejscu mamy swój ośrodek życiowych interesów. Można więc nie przebywać w Polsce nawet jednego dnia, a zostać uznanym za polskiego rezydenta podatkowego.

Jak Polacy rozliczają się za granicą?

Podczas pracy za granicą pracodawca z pewnością odliczy z wynagrodzenia polskiego pracownika pewną sumę przeznaczoną na zaliczkę na podatek w danym kraju. Zwykle to pracownicy muszą samemu rozliczyć się z zaliczek i ich kwoty, a także swojego wynagrodzenia. Wystarczy wtedy skontaktować się z tamtejszym urzędem skarbowym. Polscy pracownicy nie są praktycznie nigdy traktowani na tych samych zasadach, co miejscowi mieszkańcy, czyli nie są z urzędu traktowani jak tamtejsi rezydenci podatkowi.

Co do zasady Polacy za granicą rozliczają się więc z miejscowym fiskusem tylko z tych dochodów, które osiągają w danym kraju. Będąca polskim rezydentem podatkowym musimy natomiast rozliczyć się w Polsce ze wszystkich dochodów, niezależnie od kraju, w którym je uzyskujemy. Nie musimy się natomiast obawiać podwójnego opodatkowania. Gdy płacimy zaliczki na podatek w danym kraju, a Polska posiada z danym krajem umowę o podwójnym opodatkowaniu, nie zapłacimy podatku dwa razy.

Ustawa o podatku dochodowym (Art 3 Ust. 1) mówi, że wszyscy polscy rezydenci podatkowi mają obowiązek rozliczania się na terenie Polski. Oznacza to konieczność złożenia tu zeznania podatkowego. Osoby niebędące rezydentami podatkowymi w Polsce, a otrzymujące tu swoje dochody, muszą natomiast zapłacić podatek od osiąganych na terenie Polski dochodów. W tym przypadku mówimy o ograniczonym obowiązku podatkowym.

Zobacz także artykuł: komornik, a praca za granicą.

Polskie zasady opodatkowania dochodów z zagranicy

Niezależnie od miejsca uzyskania dochodów, jeżeli jesteś polskim rezydentem podatkowym, obowiązują Cię polskie przepisy podatkowe. Dodatkowo, warto zapoznać się także z przepisami w kraju, w którym pracujemy, gdyż to tam należy odprowadzić zaliczki na poczet podatku. Jeżeli rozliczasz się we właściwy sposób i złożysz odpowiednią deklarację podatkową PIT w Polsce,

Wiążąca Polskę z innymi krajami umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania może być realizowana na dwa sposoby:

• metoda wyłączenia z progresją (zobacz progi podatkowe w 2022)
• metoda odliczenia proporcjonalnego

Jak obliczyć podatek – metoda wyłączenia z progresją

Metoda wyłączenia z progresją to jeden z najprostszych i najpopularniejszych sposobów na uniknięcie podwójnego opodatkowania. Metoda ta jest dość prosta. Polega na tym, że po zapłaceniu podatku za granicą nie musimy go już płacić w Polsce. Należy natomiast uwzględnić dochód zagraniczny do wyliczenia stopy procentowej.Bazując na niej można następnie obliczyć podatek należny za część dochodów uzyskanych na terenie Polski. Jak wygląda obliczenie podatku?

• Sumujemy polskie dochody do opodatkowania (zmniejszone o przysługujące nam ulgi i odliczenia) z dochodem spoza granicy Polski
• Na podstawie obowiązującej w Polsce skali podatkowej obliczamy podatek
• Tak wyliczony podatek dzielimy przez sumę dochodów (z Polski i zagranicznych) i mnożymy x 100. Wynik należy zaokrąglić do dwóch miejsc po przecinku
• Sumę mnożymy przez stopę procentową (stosunek dochodów polskich w stosunku do całości dochodów) -wynik to podatek, który musimy zapłacić w Polsce (zaokrąglony do jednej złotówki)

Unikanie podwójnego opodatkowania, a ulga dla młodych

Od jakiegoś czasu w Polsce funkcjonuje ulga dla młodych. Osoby, które nie ukończyły jeszcze 26. roku życia nie płacą podatku dochodowego do sumy 85528 złotych rocznie. Nie ma tu żadnego rozróżnienia – suma ta dotyczy dochodów uzyskiwanych w Polsce i za granicą. Jeżeli dochody uzyskane  za granicą nie przekroczą tej sumy, nie tylko nie zapłacimy od nich w Polsce podatku. Nie ma także konieczności składania zeznania podatkowego w polskim Urzędzie Skarbowym.

Podwójne opodatkowanie, a podatki w rajach podatkowych

Co w przypadku, gdy miejscem naszej pracy jest tak zwany raj podatkowy? O takim państwie mówimy, kiedy panują w nim bardzo korzystne warunki opodatkowania pracy. Niektóre państwa, zwykle dość małe, decydują się na bardzo niskie (a czasem nawet całkowity ich brak) podatki, by przyciągnąć do siebie nowych pracowników i inwestorów. Zasada  unikania podwójnego opodatkowania w przypadku pracy w raju podatkowym jest taka sama, jak w innych krajach. Jeżeli raj podatkowy posiada z Polską dokument o niepłaceniu podwójnych podatków (a jest tak w przypadku m.in. Malty, czy Cypru), nie zapłacimy w Polsce podatku od dochodów z takiego kraju.

Tomasz Marczewski

Specjalista SEM i SEO. Jego celem jest pomagać osobom zadłużonym i dostarczać im odpowiedzi na wszystkie pytania związane z finansami osobistymi. Pasjonat podróży, motoryzacji i technologii blockchain. Zobacz pozostałe artykuły autora