Podatek od darowizny – ile wynosi w 2024?

Darowizna, poza faktem otrzymania danego składniku majątku, zobowiązuje także obdarowanego do przejścia przez pewne formalności. Dla wielu osób kwestia ta jest niezrozumiała, i powoduje wątpliwości. Istnieje bowiem wiele kwestii, o których należy pamiętać, aby cała procedura odbyła się zgodnie z obowiązującym prawem. Przyjrzyjmy się wspólnie tej kwestii, aby dowiedzieć się, z czym związany jest podatek od darowizny oraz ile wynosi podatek od darowizny w 2024 roku.

Definicja darowizny – co należy wiedzieć?

Poprzez darowiznę należy rozumieć proces bezpłatnego świadczenia na rzecz osoby obdarowanej, kosztem majątku darczyńcy. Oznacza to, że darowizna nie jest równoznaczna z otrzymaniem spadku, ani też nie jest to pożyczka prywatna. Darowizna to czyn, który powinien zostać udokumentowany notarialnie, jednakże czynność ta nie jest obowiązkowa. Warto jednak pamiętać o tym, że działania notariusza pomagają zabezpieczyć się prawnie i stanowią dobrą podstawę do odwołań i działań sądowych.

Kto płaci podatek od darowizny?

Podatek od darowizny uiszczany jest przez obdarowanego, który wzbogacił się wskutek otrzymania danego elementu majątku. Warto wiedzieć o tym, że podatek ten nie jest wartością stałą, a jego wysokość w dużej mierze zależna jest od stopnia pokrewieństwa osób uczestniczących w tym procesie, a także od wartości przekazywanego mienia. Wysokość podatku zależy także od tego, w jakiej grupie podatkowej znajduje się darczyńca.

Wyodrębniamy trzy grupy podatkowe:

• I grupa podatkowa – są to osoby o najbliższym stopniu pokrewieństwa i relacji z osobą obdarowaną. Do tej grupy zaliczają się małżonkowie, pasierbowie, ojczym i macocha, zięć i synowa, teściowie, a także wstępni i zstępni.
• II grupa podatkowa – są to osoby związane z daną osobą w mniejszym stopniu, takie jak zstępni rodzeństwa i pasierbów, rodzeństwo małżonków, małżonkowie pasierbów, rodzeństwo rodziców, małżonkowie rodzeństwa małżonków, a także małżonkowie pozostałych zstępnych.
• III grupa podatkowa – osoby o jeszcze mniejszym stopniu pokrewieństwa i bliskości z osobą obdarowaną. Są to więc osoby, które nie zostały wymienione w pozostałych dwóch grupach podatkowych.

Ile wynosi podatek od darowizny w 2024 roku?

Stawka podatku zależy przede wszystkim od grupy podatkowej.

Darowizny o wartości do 10278 zł

Darowizny o wartości od 10278 zł do 20556 zł

Darowizny o wartości przekraczającej 20556 zł

Podatek od darowizny, a grupa podatkowa

Grupa podatkowa definiuje nie tylko wysokość kwoty, jaką przyjdzie zapłacić obdarowanemu, lecz określa także kwotę wolną od podatku od darowizny. Kwota właściwa, od jakiej należy liczyć podatek, równoznaczna jest z nadwyżką od kwoty wolnej od podatku. Zobaczmy więc, ile wartość ta wynosi dla poszczególnych grup podatkowych.

Kwota wolna od podatku od darowizny w 2024 roku

• dla I grupy podatkowej – 36 120 złotych
• dla II grupy podatkowej – 27 090 złotych
• dla III grupy podatkowej – 5 733 złote

Jak widać, im bliższe pokrewieństwo, tym większa kwota wolna od podatku. Warto pamiętać także o tym, że grupa podatkowa wpływa także na wysokość podatku obliczaną procentowo. Przykładowo, I grupa podatkowa płaci 3% podatku do sumy nadwyżki 10 278 złotych, podczas gdy III grupa podatkowa płaci 12%.

Całkowite zwolnienie z podatku od darowizny

Wiele osób zastanawia się, czy możliwe jest pełne zwolnienie z podatku od darowizny. Taka sytuacja pozwoliłaby uniknąć sporej części formalności i dodatkowych kosztów. Okazuje się, że istnieje taka możliwość i dostępna jest dla darowizn od tzw. grupy zero, czyli osób najbliższych osobie obdarowanej. Do tej grupy zaliczają się osoby z pierwszej grupy podatkowej. Oznacza to, że nawet po przekroczeniu kwoty wolnej od podatku, możliwe jest całkowite zwolnienie z jego płacenia.

W celu uniknięcia płacenia podatku od darowizny, osoba obdarowana przez członka z grupy zero powinna zgłosić fakt otrzymania darowizny do Urzędu Skarbowego. Czynność ta powinna zostać podjęta w czasie maksymalnie sześciu miesięcy od otrzymania mienia. Proces otrzymania darowizny musi zostać udokumentowany, w czym pomóc może wspomniany wcześniej notariusz. Druk, który zostaje skierowany do Urzędu Skarbowego, posiada oznaczenie SD-Z2.

Darowizna od rodziców – czy trzeba ją zgłaszać?

W przypadku darowizny na rzecz osób zstępnych czyli między innymi dzieci, tak jak opisaliśmy w akapicie powyżej, przysługuje prawo do pełnego zwolnienia z podatku. Nadal darowiznę należy zgłosić w urzędzie skarbowym po przekroczeniu kwoty wolnej od podatku. Więcej na temat darowizny o rodziców przeczytasz w tym artykule.

Zgłoszenie darowizny krok po kroku

Proces zgłoszenia darowizny do Urzędu Skarbowego może wydawać się przytłaczający, poprzez formalności i związane z nimi dokumenty. Postanowiliśmy opisać cały proces krok po kroku, aby pomóc naszym czytelnikom w bezproblemowym zgłoszeniu darowizny.

1. Udokumentuj otrzymanie darowizny. W tym celu skorzystaj z pomocy notariusza bądź uzyskaj potwierdzenie inny dowód otrzymania majątku np. potwierdzenie przelewu, wykaz operacji na koncie bankowym bądź potwierdzenie otrzymania paczki z darowizną. Pomoże to podczas wnioskowania o zwolnienie z podatku od darowizny a także zapobiegnie ewentualnym problemom.
2. Złóż odpowiedni dokument do Urzędu Skarbowego. W przypadku grupy zerowej jest to dokument o oznaczeniu SD-Z2, z kolei dla osób znajdujących się w innej grupie podatkowej będzie to dokument SD-3.
3. Prawidłowo wypełnione dokumenty i wnioski oznaczają wydanie decyzji podatkowej. Od momentu jej wydania dana osoba ma 14 dni na zapłacenie odpowiedniego podatku, którego wysokość ustala Urząd Skarbowy.

Uwaga: Otrzymanie darowizny od osoby spoza zerowej grupy podatkowej oznacza, że osoba obdarowana ma jedynie miesiąc czasu na złożenie odpowiedniego dokumentu wraz z załącznikami. Czas ten liczy się od momentu przekazania mienia bądź udokumentowania darowizny.

Co się stanie, jeśli nie zapłacę podatku od darowizny?

Brak zgłoszenia otrzymania darowizny do Urzędu Skarbowego, a co za tym idzie, brak uiszczenia odpowiedniego podatku, niesie za sobą poważne konsekwencje. Zatajenie otrzymania darowizny może prowadzić do naliczenia kary finansowej w postaci grzywny, a także naliczenie dodatkowych 20% stawki podatkowej. Każdy kolejny dzień zalegania ze spłatą podatku może skutkować naliczaniem większych odsetek karnych. W przypadku darowizn od osób z grupy zerowej, zwolnienie z podatku przestaje obowiązywać w przypadku braku podania odpowiednich informacji do Urzędu Skarbowego. Warto więc dopełnić wszelkich formalności w terminie, aby uniknąć odczuwalnych skutków.

Źródło:

1. https://ksiegowosc.infor.pl/podatki/podatki-osobiste/spadki-darowizny/6402714,do-jakiej-kwoty-nie-placi-sie-podatku-od-darowizny.html

Tomasz Marczewski

Specjalista SEM i SEO. Jego celem jest pomagać osobom zadłużonym i dostarczać im odpowiedzi na wszystkie pytania związane z finansami osobistymi. Pasjonat podróży, motoryzacji i technologii blockchain. Zobacz pozostałe artykuły autora