Emerytura to okres, kiedy definitywnie kończymy pracę zawodową i udajemy się na zasłużony odpoczynek. Jednak zakończenie pracy to nie jedyna zmiana, którą odczuje emeryt – zamiast pensji, na konto zacznie wpływać emerytura. Wiele osób obawia się, że dysproporcja pomiędzy dotychczasowymi zarobkami a środkami otrzymywanymi z ZUS będzie zbyt drastyczna. Aby zapewnić podwyższoną jakość finansową, na rynku dostępne są tzw. Indywidualne Konta Emerytalne. Jest to specyficzny produkt, który wielu osobom jawi się jako godne uwagi uzupełnienie wypłat emerytalnych.
Co to jest IKE?
IKE to powszechnie używany skrót oznaczający Indywidualne Konto Emerytalne, czyli specjalny, oprocentowany rachunek oszczędnościowy do deponowania gotówki. Jest to jednak konto okrojone – nie można przy jego pomocy dokonywać przelewów wychodzących, nie wydaje się do niego kart debetowych. Oczywiście, znikoma funkcjonalność jest tu jak najbardziej zamierzona – rachunek służy do oszczędzania, nie do prowadzenia standardowych rozrachunków.
Środki na rachunku mogą zostać wypłacone dopiero w momencie przejścia na emeryturę. Co istotne, standardowe lokaty i rachunki oprocentowane obciążone są tzw. podatkiem Belki w wysokości 19% od kwoty odsetkowej. To oznacza, że 1/5 wypłaconych przez bank odsetek trafia do fiskusa z tytułu powyższej daniny. Indywidualne Konta Emerytalne zwolnione są z tego podatku – oczywiście pod warunkiem, że wypłata środków nie nastąpi przed przejściem na emeryturę.
Kto może założyć Indywidualne Konto Emerytalne?
Założenie Indywidualnego Konta Emerytalnego dostępne jest dla każdego obywatela Rzeczypospolitej Polski, który ukończył 16. rok życia. Do założenia takiego rachunku konieczne jest przedłożenie ważnego i nieuszkodzonego dokumentu tożsamości. Nie wymaga się od posiadacza rachunku stałych dochodów, posiadania pracy lub działalności gospodarczej. Takie rozwiązanie zostało wybrane przez około 800 tysięcy osób, czyli niespełna 3% społeczeństwa.
Nie jest to więc wyjątkowo popularny i najczęściej wybierany sposób odkładania środków na emeryturę. Co istotne, IKE może zostać założone osobom zarobkującym w walucie obcej, jednak wpłat dokonuje się wyłącznie w walucie polskiej. Powodem takiej sytuacji jest limit wpłat – na konto IKE możemy przelać rocznie nie więcej niż trzykrotność średniej krajowej pensji. Limit wpłat IKE w 2024 roku wynosi 20805 złotych.
Kto oferuje i jak funkcjonuje IKE?
Większość osób kojarzy IKE przede wszystkim z bankami, które to oferują otwarcie zróżnicowanych rodzajów rachunków. To jednak nie jedyne miejsce, gdzie możemy wnioskować o uruchomienie Indywidualnego Konta Emerytalnego. Czytając ustawę z dnia 20 kwietnia 2004 roku o indywidualnych kontach oszczędnościowych, można znaleźć podmioty uprawnione do prowadzenia takich rachunków. Wśród nich należy wskazać takie podmioty jak:
- Banki;
- OFE (Otwarte fundusze emerytalne);
- Fundusze inwestycyjne;
- Domy maklerskie;
- Zakłady ubezpieczeniowe;
Jak więc widzimy, wybór podmiotu gromadzącego nasze środki na emeryturę jest naprawdę szeroki. Co więcej – same konta IKE mogą cechować się zróżnicowaną funkcjonalnością. Rachunki mogą być prowadzone w formule standardowej, czyli służyć przede wszystkim do deponowania środków podobnie, jak na lokatach. Alternatywą jest formuła maklerska, w których część środków stanowi stały depozyt, a część jest inwestowana.
Konta emerytalne IKE standardowe a IKE maklerskie
Podstawowy podział indywidualnych kont emerytalnych odbywa się na podstawie kryterium „pracy” środków. Jeśli gotówka „pracuje” poprzez oprocentowanie lokacyjne, wówczas mowa o IKE standardowym. Jest to najpopularniejszy i najchętniej wybierany rodzaj rachunku, który ceniony jest ze względu na swoją przewidywalność. Jeśli zaś gotówka ma pracować poprzez wypłacane dywidendy, zyski z obligacji lub wzrost kursu akcji, wówczas mowa o IKE maklerskim. Ten rachunek z kolei otwiera szerokie horyzonty inwestycyjne, które mogą znacznie zwiększyć spodziewane wypłaty emerytalne.
Domy maklerskie oferują możliwość inwestowania zarówno w sprawdzone portfele inwestycyjne, jak również pozwalają na samodzielny zakup papierów wartościowych. Zależnie od oferty, dostępne będą nie tylko akcje z polskiej GPW, ale także z amerykańskiego NYSE, niemieckiego FSE czy brytyjskiego LSE. Należy jednak pamiętać, że inwestowanie zawsze wiąże się z ryzykiem i istnieje realna możliwość utraty części kapitału.
Czym kierować się przy wyborze Indywidualnego Konta Emerytalnego?
Wpisując hasło „IKE” w przeglądarce, pojawi się co najmniej kilkadziesiąt różnych propozycji otwarcia takiego rachunku. Teoretycznie cel jest ten sam – oszczędzać pieniądze, by stanowiły przyjemny „dodatek” do emerytury. Praktyka jednak pokazuje, że rachunek rachunkowi nierówny, a diabeł tkwi w szczegółach. Jeśli decydujemy się na otwarcie rachunku IKE oszczędnościowego lub standardowego, należy zadbać przede wszystkim o bezkosztowe prowadzenie konta. Najlepsze więc będą rachunki bezpłatne, oferujące możliwie wysokie oprocentowanie i brak kar za zamknięcie konta.
Przy IKE maklerskim należy się dokładnie zastanowić, co tak naprawdę chcemy robić z usługami maklerskimi. Czy będziemy inwestować często, przez co lepsza jest niższa prowizja za zakup papierów wartościowych? Czy chcemy inwestować na rynkach zagranicznych, przez co dostęp do samej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie będzie niewystarczający? Znając swoje preferencje inwestycyjne, możliwe będzie dopasowanie konta IKE maklerskiego bezpośrednio do potrzeb inwestora.
Czy można zamknąć konto emerytalne IKE przed przejściem na emeryturę?
Indywidualne konta emerytalne zakładamy z myślą o emeryturze – warto dysponować większą gotówką gdy będziemy już seniorami. Życie jednak pisze różne scenariusze i może się okazać, że gotówka będzie potrzebna znacznie szybciej. Mowa tu o sfinansowaniu wkładu własnego na zakup mieszkania lub konieczność pokrycia znacznych wydatków.
Część osób w tej sytuacji decyduje się zamknąć konto emerytalne (IKE) przed przejściem na emeryturę, co oczywiście jest możliwe. Nikt przecież nie będzie nas zmuszać do tkwienia w umowie cywilnoprawnej, w której nie mamy zamiaru być. Należy jednak wziąć pod uwagę dwie konsekwencje tego ruchu. Pierwsza z nich to możliwość zapłacenia kary umownej, jeśli zakłądamy konto „młode” i nie minął okres karencji. Drugą konsekwencją jest konieczność odprowadzenia podatku Belki, czyli 19% od przychodów z tytułu odsetek. Czasami zamknięcie IKE będzie bardziej opłacalne niż dalsze gromadzenie środków – przykładem jest chociażby wysoka inflacja zestawiona z niskim oprocentowaniem rachunków.
Źródło:
- https://wszystkoooszczedzaniu.wp.pl/artykul/najlepsze-ike-i-ikze-na-rynku-w-nationale-nederlanden-dfe-ranking-analiz-online
- https://www.gov.pl/web/rodzina/co-trzeba-wiedziec-o-ike
Podobne artykuły
Allegro Cash
18 kwietnia 2024
Kiedy komornik nie może wejść do domu?
17 kwietnia 2024