Nikt w momencie zawierania związku małżeńskiego nie zakłada rozwodu. Niestety, ciężko jest w tym miejscu dyskutować ze statystyką. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że ponad ⅓ małżeństw kończy się rozwodem. Jest to zazwyczaj nieprzyjemna sytuacja dla obu stron, ich rodzin i znajomych. Nie kończy się jednak na problemach emocjonalnych. Rozwód to także konieczność zapewnienia obsługi prawnej i sporo innych wydatków. Ile kosztuje rozwód? Z jakimi wydatkami trzeba się liczyć w przypadku decyzji o rozwiązaniu związku małżeńskiego?
Czym jest małżeństwo? Co to jest rozwód?
W pierwszej kolejności warto zastanowić się nad tym, czym właściwie jest małżeństwo, a co nazywamy rozwodem. Każdy oczywiście zdaje sobie sprawę z tego, co oznacza taki formalny związek dwóch osób. Jakie są jednak dodatkowe aspekty prawne małżeństwa i rozwodu?
Co to jest małżeństwo?
Według polskiego prawa małżeństwo jest związkiem dwóch osób – kobiety i mężczyzny. Zawierając związek małżeński obie strony zaczynają obowiązywać pewne prawa. Mają także dodatkowe obowiązki wobec siebie, ale też na przykład dzieci. Według kodeksu rodzinnego, prawa kobiety i mężczyzny w małżeństwie są równe. Małżonkowie są zobowiązani do pomocy sobie nawzajem, wspólnego pożycia, wierności i współdzielenia.
Współdzielenie w małżeństwie dotyczy także wspólnej własności, na przykład środków finansowych lub wartościowych przedmiotów, nieruchomości. Mowa tu o dobrach nabytych po zawarciu związku małżeńskiego, chyba że małżonkowie zdecydują się na intercyzę (rozdzielenie majątku).. Stopa życiowa małżonków musi być jednakowa.
Zawarcie małżeństwa może być dobrym sposobem na zwiększenie zdolności kredytowej partnerów. W tej sytuacji bank bierze pod uwagę przychody obu małżonków, a wiele kosztów pozostaje bez zmian (na przykład koszt wynajęcia mieszkania).
Po zawarciu małżeństwa wiele czynności prawnych i finansowych może wymagać zgody małżonka. Niektóre instytucje pozwalają jednak na zaciągnięcie kredytu bez zgody małżonka.
Wspólny majątek małżonków to między innymi:
- wynagrodzenie za pracę, dochody z innej działalności;
- środki zgromadzone na rachunkach małżonków, środki zgromadzone na funduszach emerytalnych i pracowniczych;
- dochody z majątku osobistego lub wspólnego (np. wynajem mieszkania należącego do jednego z małżonków jeszcze przed ślubem);
- przedmioty nabyte podczas trwania małżeństwa;
- przedmioty nabyte w ramach spadku;
- przedmioty osobiste, które służą do zaspokojenia potrzeb jednego z małżonków.
Czym jest intercyza?
Intercyzą nazywamy umowę zawartą pomiędzy małżonkami. Pozwala na rozdzielność majątkową obu stron. Można ją ustanowić na początku trwania związku małżeńskiego lub w dowolnym jego momencie. Zawarcie intercyzy musi odbyć się w określony sposób. Skutkuje tym, że każdy współmałżonek posiada swój majątek, który nie jest już współdzielony.
Co to jest rozwód? Kiedy dochodzi do rozwodu?
Rozwód oznacza zakończenie małżeństwa. Od tego momentu prawa i obowiązki małżonków przestają ich obowiązywać. Aby do niego doszło, muszą być spełnione dwa kluczowe warunki:
- trwały rozpad pożycia;
- całkowity rozpad pożycia.
Przez pożycie należy rozumieć utrzymywanie więzi emocjonalnej (uczuciowej), fizycznej, a także gospodarczej. Nie można ich stwierdzić jednak w wyniku naturalnego procesu, na przykład osłabienie pożycia fizycznego wraz z upływem wieku. Działania muszą być świadome. Rozwód powinien więc być świadomą decyzją małżonków lub jednego z nich.
Od ustanowienia wyroku sądowego o rozwodzie, każdy z małżonków zaczyna funkcjonować samodzielnie, takżę pod względem finansowym.
W niektórych wypadkach małżonkowie muszą ustalić dodatkowe szczegóły dotyczące między innymi opieki nad dziećmi lub spłaty kredytu zaciągniętego w trakcie małżeństwa. Jeżeli nie są w stanie tego ustalić – decydujący głos ma w tej sytuacji Sąd.
Rozwód, a kredyt – kto powinien go spłacać?
Obsługa prawna rozwodu
Decydując się na rozwód można wybrać jedną z dwóch dróg. Pierwszą z nich jest samodzielne udanie się do sądu. Jest to oczywiście najtańsza opcja, jednak w przypadku osób bez dokładnej znajomości przepisów (między innymi kodeksu rodzinnego) uzyskanie korzystnego wyniku może być kłopotliwe.
Dlatego wiele osób decyduje się na skorzystanie z usług radcy prawnego lub zatrudnienie adwokata. Większość osób decyduje się właśnie na tę opcję. Specjalista z zakresu prawa rodzinnego jest w stanie kompleksowo pomóc osobie ubiegającej się o rozwód. Sporządzi pozew rozwodowy, a także będzie reprezentować swojego klienta w sądzie.
Koszt wynajęcia adwokata lub radcy prawnego
Koszt pomocy pełnomocnika, który pomoże w rozwodzie może się znacznie różnić. W dużych miastach ceny zwykle są wyższe. Koszt uzależniony jest także od zakresu spraw, jakie mają zostać ustalone przez sąd. Nie ma górnego limitu wynagrodzenia dla adwokata lub radcy prawnego.
Przepisy ustalają natomiast kwotę minimalną, jaką należy zapłacić w przypadku sprawy rozwodowej. Najmniejsza kwota to 720 złotych netto. Koszt wzrasta o połowę, gdy w sprawie ma zostać ustalona osoba winna rozpadowi pożycia małżeńskiego – wtedy wynosi już 1080 zł netto. Skomplikowanie sprawy, dodatkowe okoliczności i kwestie do ustalenia mogą zwiększyć tę kwotę do kilku tysięcy złotych.
Koszt opłaty sądowej
Wniosek o rozwód nie zostanie przyjęty przez sąd bez dołączenia do niego dowodu wpłaty za opłatę sądową. Opłata ta wynosi 600 złotych. Można ją zapłacić wraz ze złożeniem wniosku lub maksymalnie do sześciu dni od pozwu. Osoby o niskich dochodach lub pozbawione ich mogą wnioskować o zwolnienie z konieczności wniesienia opłaty sądowej.
Nie każda sprawa rozwodowa zawiera orzeczenie o winie rozpadu pożycia małżeńskiego. W takiej sytuacji połowa opłaty sądowej zostanie zwrócona. Opłata sądowa za rozstrzygnięcie sprawy rozwodowej bez orzekania o winie wynosi więc 300 złotych.
Jeżeli natomiast Sąd orzeknie o winie, to ustalona osoba zostanie obciążona opłatą.
Dodatkowe koszty i opłaty sądowe
Wraz ze stopniem skomplikowania sprawy rozwodowej koszty i opłaty sądowe rosną. W tym przypadku możemy wyróżnić kilka przykładów kosztów, które często są nakładane podczas rozwodu:
- sprawa podziału majątku, jeśli małżonkowie są co do tego zgodni – 300 złotych;
- podział majątku w przypadku sporu małżonków – 1000 złotych;
- przydzielenie alimentów w związku z rozwodem – 5% wysokości kwoty;
- eksmisja małżonka ze wspólnego mieszkania – 200 złotych.
Orzeczenia sądu wymagają oddzielnego opłacania ich. Jeżeli rodzic dziecka zabezpiecza widzenie, koszt wynosi 40 złotych. Sprzeciw w takiej spawie to koszt 30 zł. Dodatkowo każda strona odpisu orzeczenia to 6 złotych.
Jak uzyskać zwolnienie z kosztów sądowych?
Małżonek, który nie posiada odpowiednich środków finansowych na wniesienie sprawy rozwodowej może starać się o bezpłatne założenie sprawy. Pozew rozwodowy może być zwolniony z kosztów sądowych, gdy są do tego podstawy. Trzeba je udokumentować w osobnym wniosku zawierającym zaświadczenia z banku lub od pracodawcy. Warto argumentować wniosek sytuacją finansową w swoim gospodarstwie domowym.
Trzeba jednak dodać, że jeżeli osoba wnosząca pozew rozwodowy okaże się osobą winną, może być narażona na pewne koszty. To między innymi zwrot kosztów związanych ze sprawą rozwodową współmałżonkowi.
Koszty pozasądowe
Poza samymi kosztami adwokata lub radcy prawnego, a także opłatami sądowymi, rozwód wiąże się także z innymi kosztami.
Małżonkowie często decydują się na ratowanie związku. Wybierając terapię małżeńską należy jednak liczyć się z kosztem około 200 złotych za jeden seans. Przeważnie terapia składa się z wielu takich spotkań. Sposobem na poradzenie sobie z problemami w małżeństwie mogą być także mediacje w poradni rodzinnej Ich koszt wynosi od kilkudziesięciu do dwustu złotych.
Jeżeli małżonkowie w ramach procesu o rozwodowego chcą ustalić władzę rodzicielską nad wspólnym dzieckiem, muszą skorzystać z usług kolejnej instytucji. Orzeczenie Rodzinnego Ośrodka Diagnostyczno-Konsultacyjnego kosztuje kilkaset złotych (przeważnie 300-500 zł).
Jeżeli w wyniku sprawy rozwodowej osoba staje się samotnym rodzicem, może skorzystać z dość atrakcyjnych ofert instytucji bankowych. Zobacz, o czym warto wiedzieć, decydując się na kredyt dla samotnego rodzica.
Czy można zmniejszyć koszt rozwodu?
W wielu przypadkach małżonkowie ubiegający się o rozwód są w stanie uniknąć części kosztów. Gdy sąd nie będzie orzekał o winie, 300 złotych zostanie w ich kieszeni. Jeżeli obie strony sporu małżeńskiego dogadają się w sprawie opieki nad dziećmi, także unikną dodatkowych kosztów.
Niestety, pozostałych kosztów rozwodu raczej nie unikniemy. Rezygnując z usług radcy prawnego lub adwokata narażamy się na niekorzystny wynik sprawy rozwodowej. Nie każdy natomiast może wnioskować o zwolnienie ze wszystkich kosztów sądowych. Warto także pamiętać, że część opłat ponosi osoba uznana przez Sąd za winną. Ciężko jednak przewidzieć, kto nią będzie jeszcze przed ostatecznym wyrokiem Sądu.
Jak sfinansować koszty pozwu rozwodowego?
Niektóre osoby nie decydują się na wniesienie pozwu rozwodowego ze względu na trudną sytuację finansową. Często jest to błąd, a rozwód jest najlepszym rozwiązaniem problemów małżonków.
Mając problemy z finansowaniem pozwu rozwodowego, warto skorzystać z pożyczki lub kredytu. Warto wybrać opcję, która pozwala na wcześniejszą spłatę kredytu gotówkowego. Okaże się przydatna, jeżeli w razie wygrania sprawy rozwodowej (drugi małżonek zostaje uznany za winnego) można uniknąć części kosztów związanych z kredytem.
Dodatkowo sprawdź jak wziąć kredyt bez zgody małżonka.
Podobne artykuły
Co daje platynowa karta kredytowa?
25 kwietnia 2024
Co to jest SCAM i jak go uniknąć?
24 kwietnia 2024