Obowiązek posiadania aktualnego i ważnego dowodu osobistego ciąży na każdym pełnoletnim obywatelu Rzeczypospolitej Polskiej. Dzieci i młodzież przed 18. rokiem życia zwolnione są z posiadania takiego dokumentu. Nie zmienia to jednak faktu, że dowód osobisty dla dziecka to znaczne ułatwienie w wielu dziedzinach życia. Poniższy wpis stanowi kompendium wiedzy na temat dowodu osobistego dla dziecka wraz z instrukcją, jak wyrobić taki dokument.
- Dowód osobisty – garść informacji
- Czy mam obowiązek posiadać dowód osobisty?
- Co umożliwia dowód osobisty?
- Dowód osobisty dla dziecka – czy jest potrzebny?
- Zanim wypełnisz wniosek o wyrobienie dowodu osobistego…
- Jak wyrobić dowód osobisty dla dziecka poniżej 12 roku życia?
- Jak wyrobić dowód osobisty dla dziecka w wieku 12-18 lat?
- Dowód osobisty dla dziecka – te daty warto znać!
- Odbiór dowodu osobistego dla dziecka – co musisz wiedzieć?
Dowód osobisty – garść informacji
Dowód osobisty to podstawowy dokument potwierdzający tożsamość jego posiadacza. Jest on na tyle istotny, iż posiada własne prawodawstwo – Ustawę z dnia 6 sierpnia 2010 roku o dowodach osobistych. Ze względu na swoją powszechność zastosowania, ma on kompaktowe wymiary, dzięki którym możemy go nosić w portfelu czy w kieszeni. Jednak nie od zawsze dowody były wyrabiane w formie plastikowych kart – przed 2001 rokiem miały one postać książeczkową. Od 1 stycznia 2008 roku wszystkie „książeczki” definitywnie straciły ważność i konieczne było zamówienie plastikowej wersji. Za jego wyrobienie odpowiadają dwa podmioty: Państwowa Wytwórnia Papierów Wartościowych oraz Centrum Personalizacji Dokumentów MSWiA.
Czy mam obowiązek posiadać dowód osobisty?
Na wstępie warto rozróżnić, co rozumiemy przez „posiadanie” dowodu osobistego. Ustawodawca stwierdza, że posiadaniem jest wyłącznie fakt wyrobienia dowodu. Co ciekawe, wiele osób żyje w przekonaniu, że w Polsce istnieje obowiązek noszenia przy sobie dowodu osobistego. Nie jest to prawdą – o ile istnieje obowiązek posiadania takiego dowodu, o tyle obowiązek noszenia jest prawomocny wyłącznie w sytuacji stanu wojennego. Kolejną ciekawostką jest fakt, że Polska jako jedno z niewielu państw UE ma obowiązek posiadania dowodu osobistego przez obywateli powyżej 18. roku życia. Większość unijnych krajów ma taki obowiązek dla obywateli, którzy wciąż pozostają nieletni. Obowiązek posiadania dowodu osobistego istnieje od około 85 lat – dokument identyfikacyjny został narzucony przez okupantów w okresie II wojny światowej.
Co umożliwia dowód osobisty?
Posiadanie dowodu osobistego to nie tylko obowiązek, ale i udogodnienie. Bez niego nie można byłoby zrealizować szeregu czynności, takich jak:
- Załatwienie spraw urzędowych – od zarejestrowania samochodu przez pobranie odpisu z księgi wieczystej aż po założenie działalności gospodarczej;
- Załatwienie spraw socjalno-administracyjnych, w szczególności dotyczy to faktu pobierania zasiłku stałego z MOPS czy świadczeń, takich jak 500+;
- Odbycia podróży do tzw. strefy Schengen, gdzie zamiast paszportu i wizy możemy mieć jedynie dowód osobisty;
- Zakupienie sprzętów RTV/AGD na raty przy pomocy pożyczki ratalnej dostępnej w elektromarkecie;
- Skorzystanie z wygodnej i prostej we wnioskowaniu chwilówki lub pożyczki na dowód przez Internet;
- Podpisanie umowy na świadczenie usług telekomunikacyjnych, np. zamówienia telewizji satelitarnej, abonamentu telefonicznego czy Internetu;
- Zarejestrowanie startera lub numeru na kartę na podstawie ustawy z 25 lipca 2016 roku o działaniach antyterrorystycznych;
- Podpisanie umowy cywilnoprawnej, umowy o pracę lub innego kontraktu stwierdzającego stosunek pracy;
- Zarejestrowanie się do przychodni lub punktu świadczącego opiekę medyczną, niezależnie, czy jest to sektor prywatny, czy państwowy;
- Skorzystanie z usług bankowych – otwarcie konta, założenia lokaty czy zawnioskowania o kredyt gotówkowy;
Dowód osobisty dla dziecka – czy jest potrzebny?
Powyższe informacje potwierdzają, jak ważne jest posiadanie dowodu osobistego przez osobę dorosłą. Małoletnie osoby nie muszą mieć wyrobionego tego dokumentu – zamiast niego posługują się legitymacją szkolną lub paszportem. Problem jednak jest taki, że wyrobienie paszportu pociąga za sobą koszty, a legitymacja szkolna nie zawsze będzie dokumentem prawnie wiążącym. Innymi słowy: nie wszystko da się załatwić na legitymację, a za paszport dla jednego dziecka należy zapłacić 35 lub 70 złotych. Dobrą alternatywą zatem jest dowód osobisty, który jest szeroko honorowany, a jego wyrobienie jest bezpłatne. Nic więc dziwnego, że wielu rodziców decyduje się wyrobić dowód osobisty dla dziecka – nawet tego, które niedawno przyszło na świat.
Zanim wypełnisz wniosek o wyrobienie dowodu osobistego…
Wyrobienie dokumentu tożsamości to nie tylko wizyta w urzędzie, ale także… skorzystanie z usług fotografa. Co prawda, zdjęcie do dowodu osobistego możecie wykonać sami, jednak wymogi dotyczące fotografii są jasno sprecyzowane. Najlepiej zatem będzie udać się do profesjonalisty, który zadba o spełnienie poniższych wymagań:
- Fotografia będzie mieć wymiary 35 x 45 mm w wersji papierowej lub 492 x 633 pikseli w wersji elektronicznej;
- Dziecko będzie miało naturalny wyraz twarzy, bez otwartych ust, zamkniętych oczu czy grymasu (obowiązek ten nie dotyczy maluchów poniżej 5. roku życia);
- Dziecko nie będzie miało nakryć głowy, okularów z ciemnymi szkłami lub innych elementów zasłaniających twarz lub utrudniających jego rozpoznanie;
- Twarz dziecka będzie zajmować około 75% zdjęcia, przy czym uchwycone zostanie ono od czubka głowy do obręczy bankowej;
- Fotografia musi być aktualna (nie starsza niż 6 miesięcy od dołączenia do wniosku), a jej tło jasne i jednolite;
Poza zdjęciem, do wniosku o dowód osobisty przygotuj inny dokument tożsamości potwierdzający dane Twojego dziecka (np. akt urodzenia, legitymację szkolną). Może być konieczne okazanie dokumentu potwierdzającego, że jesteś rodzicem, opiekunem prawnym lub kuratorem małoletniego – warto ze sobą mieć taki dokument.
Jak wyrobić dowód osobisty dla dziecka poniżej 12 roku życia?
Jeżeli małoletni wnioskodawca nie ukończył 12. roku życia, możemy skorzystać z trzech metod wyrabiania dokumentu. Pierwszą metodą jest wizyta w urzędzie, drugą skorzystanie z pomocy pracownika terenowego, a trzecią formularz internetowy. Pierwsze dwie metody opiszemy w następnym rozdziale, natomiast e-formularz przeanalizujemy z uwagi na fakt, iż jest to nowe rozwiązanie. Rodzic lub opiekun prawny loguje się do panelu Mój GOV za pomocą Profilu Zaufanego. Następnie należy znaleźć usługę „Uzyskaj dowód osobisty dla dziecka lub podopiecznego” i kliknąć „Złóż wniosek”. Wpisz dane dziecka, wgraj zdjęcie małoletniego o wymiarach 492 x 663 px oraz wprowadź powód ubiegania się o dowód. Następnie zaznacz swoją rolę (rodzic / opiekun prawny / kurator) oraz wskaż urząd, w którym odbierzesz dokument. Uzupełnij dane kontaktowe oraz podpisz wniosek Profilem Zaufanym lub e-podpisem.
Jak wyrobić dowód osobisty dla dziecka w wieku 12-18 lat?
Dowód osobisty dla małoletniego w przedziale wiekowym 12-18 lat wyrabia się podobną ścieżką do tej, którą przewidziano dla dzieci poniżej 12. roku życia. Istnieje jednak zasadnicza różnica – dowodu dla dziecka starszego niż dwunastoletnie nie wyrobimy całkowicie online. Tutaj są dwie możliwości: osobiste stawiennictwo w urzędzie lub skorzystanie z pomocy pracownika terenowego. Zarówno w jednym, jak i w drugim wypadku należy przygotować wniosek wraz ze zdjęciem małoletniego. Pracownik pobierze od dziecka odciski palców lub sporządzi stosowną adnotację, jeśli nie będzie to możliwe. Ważna informacja: pracownik terenowy to opcja przeznaczona wyłącznie dla rodziców w szczególnej potrzebie. Brak czasu rodzica, niechęć do stania w kolejce czy zwykłe lenistwo nie jest „szczególną potrzebą” akceptowaną przez urząd.
Dowód osobisty dla dziecka – te daty warto znać!
Składając wniosek o wyrobienie dowodu osobistego dla dziecka, warto znać trzy terminy: 30 dni, 5 lat i 10 lat. Pierwsza z dat stanowi o maksymalnym czasie oczekiwania na wyrobienie dowodu osobistego. Zazwyczaj dowód osobisty gotowy jest po 3 tygodniach, a ewentualne opóźnienia powyżej trzydziestodniowego terminu stanowi podstawę do złożenia zażalenia. 5 lat to czas ważności dokumentu dla dziecka, które nie ukończyło 12. roku życia. 10 lat z kolei będzie ważny taki dokument osobisty, który został wydany małoletniemu po przekroczeniu 12. roku życia. Jednak od 10-letniego terminu istnieje wyjątek związany z pobieraniem odcisków palców. Jeżeli u dziecka powyżej 12. roku życia istnieje chwilowy brak możliwości pobrania odcisków, wówczas dowód będzie ważny warunkowo przez 12 miesięcy.
Odbiór dowodu osobistego dla dziecka – co musisz wiedzieć?
Każdy rodzic wie, że wyprawa z maluchem do tak „nudnych” (w oczach dziecka) instytucji jak urzędy nie jest łatwa. Pojawia się zatem pytanie – czy małoletni powinien być obecny przy odbiorze dowodu osobistego? Czy nieco starsze dziecko, przykładowo w wieku licealnym, może odebrać dokument samodzielnie? Zgodnie z wytycznymi na stronie ministerstwa, możemy się dowiedzieć, że:
- Dokument możemy odebrać samodzielnie, jeśli dziecko nie ukończyło 5 roku życia;
- Dokument możemy odebrać samodzielnie, jeśli dziecko ma między 5 a 12 lat, jednak było obecne przy składaniu wniosku w urzędzie;
- Dziecko samo może odebrać dokument w sytuacji, gdy ukończyło ono 13 lat i posiada ograniczoną zdolność do czynności prawnych;
Bywają jednak szczególne sytuacje, w których ani my jako opiekunowie, ani nasze dziecko nie ma możliwości odbioru dowodu. Jeśli przyczyny takiej sytuacji są istotne, np. niepełnosprawność lub choroba, możemy powiadomić o tym urząd. Wówczas terenowy pracownik odwiedzi nasze aktualne miejsce zamieszkania i wyda dokument dziecka.