Ile wynoszą odsetki u komornika w 2024?

Spłata zobowiązań wobec wierzycieli nie zawsze jest prostym zadaniem. Dużą przeszkodą mogą okazać się odsetki, jakie nalicza komornik działający w ramach postępowania egzekucyjnego. Niekiedy dochodzi do sytuacji, w których na skutek rosnących odsetek zadłużenie jest coraz większe, przez co dłużnik nie może w dogodny sposób pozbyć się zaległości finansowych. W tym miejscu pojawia się pytanie – ile wynoszą odsetki u komornika i w jaki sposób są naliczane? W dalszej części wpisu znajdziecie wszystkie najważniejsze odpowiedzi. 

Odsetki kapitałowe w postępowaniu egzekucyjnym 

Odsetki u komornika nie są pojęciem jednoznacznym, bowiem wyróżnia się odsetki kapitałowe i za opóźnienie w spłacie. Te pierwsze przysługują z tytułu korzystania z cudzego kapitału. Jest to forma wynagrodzenia dla strony, która użycza swoich środków pieniężnych. Stroną tą mogą być prywatni wierzyciele, firmy pożyczkowe, czy też instytucje bankowe. 

Istniejąca należność wobec wierzyciela dotyczy nie tylko kwoty finansowania, ale również dodatkowych opłat ustalonych w treści umowy. Komornik będzie dokonywał zajęcia na składnikach majątku dłużnika, dopóki całe zobowiązanie wraz z odsetkami nie zostanie rozliczone. 

Ile mogą wynosić odsetki kapitałowe?

Kwota odsetek zależna jest od pożyczonej sumy i czasu na jej spłatę, a jej wysokość określona jest w zawieranej umowie między klientem a wierzycielem. Z tego względu opłatę tą określa się także mianem odsetek umownych. Nie oznacza to jednak, że wierzyciel może ustalić wysokość odsetek według własnego uznania. 

Kwestia odsetek jest regulowana prawnie przez Kodeks Cywilny i przewiduje się ich maksymalną wysokość, która wynosi dwukrotność ustawowych odsetek kapitałowych. Postanowienia umowne dotyczące odsetek przekraczających przyjętą granicę są nieważne, a wówczas wierzycielowi przysługują jedynie podstawowe odsetki ustawowe. Takie odsetki przysługują również wtedy, gdy wysokość odsetek kapitałowych nie została określona w treści podpisywanej umowy. 

Odsetki ustawowe nie są odgórnie ustaloną wartością, ponieważ zależą od obowiązujących stop procentowych. Aktualną wysokość ustawowych odsetek można obliczyć, powiększając stopę referencyjną Narodowego Banku Polskiego o 3,5 punktów procentowych. 

Chcesz dowiedzieć się, więcej o odsetkach ustawowych? W naszym osobnym wpisie znajdziecie wszystkie niezbędne szczegóły: Odsetki ustawowe – ile wynoszą w 2024?

Odsetki za opóźnienie w spłacie zobowiązania

Umowa sporządzona z wierzycielem może również przewidywać ewentualne odsetki karne za opóźnienie w spłacie należności. Są one formą zadośćuczynienia za to, że wierzyciel został pozbawiony dostępu do środków przez dłuższy okres czasu, niż zakładała umowa. Warto w tym miejscu wspomnieć o tym, że taki rodzaj odsetek może być naliczany nawet jeżeli wierzyciel nie poniósł faktycznej szkody związanej z zaległościami drugiej strony. 

O ile odsetki kapitałowe obowiązują przez czas trwania zobowiązania, tak odsetki za opóźnienie naliczane są już od kolejnego dnia po wyznaczonym terminie do spłaty. Oznacza to, że dłużnik musi liczyć się z dodatkową opłatą niezależnie od tego, czy zwleka z rozliczeniem się miesiąc, czy też kilka dni. 

Wyróżniamy następujące rodzaje takich odsetek:

• umowne odsetki za opóźnienie – powstałe na skutek zapisów w treści umowy, zawieranej między stroną użyczającą kapitału, a klientem. Ważne jedynie wtedy, kiedy nie przekraczają maksymalnej wysokości (wynoszącej dwukrotność ustawowych odsetek za opóźnienie). 
• ustawowe odsetki za opóźnienie – obowiązują, gdy odsetki karne ustalone przez wierzyciela przekraczają maksymalną wysokość, lub gdy w treści umowy nie znajduje się informacja informacja o odsetkach. Ich wysokość liczy się, powiększając stopę referencyjną Narodowego Banku Polskiego o 5,5 punktu procentowego. 

W jaki sposób nalicza się odsetki u komornika?

Sam komornik nie nalicza odsetek, a jedynie działa zgodnie z zasądzonym tytułem wykonawczym. Z tego powodu kierowanie zażaleń do komornika o wysokość odsetek będzie działaniem bezcelowym, które zmarnuje cenny czas dłużnika. Warto natomiast przyjrzeć się temu, w jakiej kolejności komornik ściąga należności. 

W pierwszej kolejności rozlicza się należność nieoprocentowaną. Są to koszty egzekucji oraz koszty sądowe, które ponosi osoba zadłużona. Dzięki temu, po zakończeniu postępowania egzekucyjnego, były dłużnik nie ponosi już żadnych dodatkowych kosztów. Jeżeli wierzyciel ma pełnomocnika, to obowiązują również koszty zastępstwa prawnego. 

Następnie, po rozliczeniu wyżej wymienionych opłat, komornik ściąga odsetki. Mogłoby się wydawać, że przed tym komornik skupi się na głównym roszczeniu, jednak tak nie jest. Odsetki są egzekwowane tak długo, aż nie zostaną całkowicie spłacone – dopiero wtedy funkcjonariusz publiczny skupi się na ściąganiu podstawowej należności. 

Czy odsetki u komornika będą ciągle rosnąć?

Czy zadłużeni mają podstawy, by obawiać się że odsetki będą rosnąć w nieskończoność, a spłata zobowiązania będzie niemożliwa? Niekoniecznie, ponieważ takie sytuacje również przewidziane są przez prawo. Art. 824 Kodeksu postępowania cywilnego dopuszcza umorzenie postępowania egzekucyjnego z urzędu w kilku określonych przypadkach.

§  1. Postępowanie umarza się w całości lub części z urzędu:

1. jeżeli okaże się, że egzekucja nie należy do organów sądowych
2. jeżeli wierzyciel lub dłużnik nie ma zdolności sądowej albo gdy egzekucja ze względu na jej przedmiot lub na osobę dłużnika jest niedopuszczalna
3. jeżeli jest oczywiste, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych
4. jeżeli wierzyciel w ciągu sześciu miesięcy nie dokonał czynności potrzebnej do dalszego prowadzenia postępowania lub nie zażądał podjęcia zawieszonego postępowania
5. jeżeli prawomocnym orzeczeniem tytuł wykonawczy został pozbawiony wykonalności albo orzeczenie, na którym oparto klauzulę wykonalności, zostało uchylone lub utraciło moc
6. jeżeli egzekucję skierowano przeciwko osobie, która według klauzuli wykonalności nie jest dłużnikiem, i która sprzeciwiła się prowadzeniu egzekucji, albo jeżeli prowadzenie egzekucji pozostaje z innych powodów w oczywistej sprzeczności z treścią tytułu wykonawczego

Szczególną uwagę należy zwrócić na paragraf trzeci. Stale rosnące odsetki mogą doprowadzić do sytuacji, w której dłużnik nie będzie w stanie nigdy spłacić zobowiązania. Jednocześnie, wraz z przedłużającym się postępowaniem egzekucyjnym, jego koszty również rosną. Z tego powodu komornik musi umorzyć postępowanie, jeżeli okaże się, że doszło do takiej sytuacji. Niestety dla dłużników, zanim dojdzie do faktycznego umorzenia, może minąć nawet kilka lat. 

Czy odsetki u komornika ulegają przedawnieniu?

Odsetki w postępowaniu egzekucyjnym mogą ulec przedawnieniu, i dotyczy to zarówno odsetek kapitałowych, jak i za opóźnienie w spłacie. 

Kiedy odsetki u komornika się przedawnią?

• odsetki kapitałowe – przedawniają się po 3 latach. Termin przedawnienia zaczyna biec od momentu, kiedy stają się one wymagalne. Wymagalność odsetek kapitałowych następuje w terminie zapłaty zobowiązania (w przypadku zobowiązań na mniej niż 12 miesięcy). W przypadku dłużej trwających zobowiązań, odsetki stają się wymagalne już pierwszego dnia następnego roku. 
• odsetki za opóźnienie – ten rodzaj odsetek również przedawnia się po 3 latach od momentu, w którym stają się one wymagalne (następny dzień po terminie spłaty zobowiązania). Jeżeli główne roszczenie uległo przedawnieniu przed tym czasem, to odsetki za opóźnienie również się przedawniają. 

Czy odsetki u komornika mogą być większe niż maksymalne odsetki?

Spotkałeś się z sytuacją, w której komornik pobiera odsetki w większej, niż maksymalnej ustalonej wysokości? Spore znaczenie będzie miało wówczas to, kiedy ustalony został tytuł egzekucyjny. Przepisy o odsetkach maksymalnych weszły w życie dnia 20 marca 2006 roku. Postępowania egzekucyjne dotyczące roszczeń powstałych przed tą datą będą obowiązywać w oparciu o przepisy obowiązujące wówczas. 

Podobnie jest w przypadku zobowiązań powstałych później lub wcześniej. Jeżeli chcesz mieć całkowitą pewność odnośnie tego, jaka może być wysokość odsetek u komornika, to warto sprawdzić, jakie obowiązywały przepisy w dniu powstania roszczenia. 

Co zrobić, gdy komornik naliczy zbyt wysokie odsetki?

Jeżeli w ramach postępowania egzekucyjnego zajęta została zbyt wysoka kwota, to należy jak najszybciej podjąć odpowiednie kroki, aby dochodzić swoich praw. W pierwszej kolejności należy skontaktować się z komornikiem, wysyłając wniosek o zwrot pieniędzy. W składanym piśmie należy dokładnie opisać zaistniałą sytuację i wyszczególnić, o jakie kwoty chodzi. Jeżeli takie działanie nie przyniesie skutku, to rozsądnym wyjściem może być również skarga na czynności komornika. 

Chcesz napisać skargę na czynności komornika, ale nie wiesz jak to zrobić? Niezbędne informacje wraz z gotowym szablonem znajdziesz w naszym osobnym wpisie: Skarga na czynności komornika – jak ją napisać? Darmowy wzór. 

Dobrym sposobem na zatrzymanie odsetek będzie również kontakt z samym wierzycielem. Jako strona, wobec której istnieje roszczenie, wierzyciel może umorzyć zobowiązanie częściowo lub w całości, umorzyć odsetki, a nawet wnieść o umorzenie postępowania egzekucyjnego. Warto dążyć do wypracowania ugody, dzięki której będzie można liczyć na jak najlepsze warunki rozliczania się z długu. 

Źródło:

1. https://ksiegowosc.infor.pl/wiadomosci/5779652,odsetki-ustawowe-w-2023-roku-aktualne-stawki-kalkulatory.html
2. https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/koszty-komornicze-18712991

Cezary Mański

Pasjonat popkultury, finansów i nowych technologii. Uwielbia słowo pisane, ceni sobie spokojne i rozsądne podejście do życia. Największą satysfakcję przynosi mu rozwijanie własnych kompetencji. Zobacz pozostałe artykuły autora