Ile wynosi wiek emerytalny w Polsce?

W Polsce nie ustają debaty na temat emerytur. W przeszłości rząd polski rząd próbował podnieść wiek emerytalny, co spotkało się z ogromnym sprzeciwem Polaków. Dziś wciąż jest to jednak rozważane, chociażby ze względu na coraz dłuższą średnią długość życia Polek i Polaków. Zamiast podnosić wiek emerytalny, władze naszego kraju próbują jednak teraz zachęcać Polaków do dłuższej pracy. Wiąże się to oczywiście z możliwością podniesienia wysokości emerytury. Sprawdźmy więc, ile wynosi wiek emerytalny w Polsce i czy powinniśmy się spodziewać jego zmiany. Zapraszamy do dzisiejszego artykułu!

Jaki jest wiek emerytalny w Polsce?

Obecnie wiek emerytalny w Polsce jest jednym z niższych w Europie. W większości krajów przejście na emeryturę możliwe jest w wieku 65, 67, czy nawet 68 lat.W Polsce wiek, kiedy możemy przejść na emeryturę, nie zmienił się od dawna.

Wiek emerytalny w Polsce wynosi 65 lat dla mężczyzn i 60 lat dla kobiet. Dla zrozumienia, dlaczego w pewnym momencie przesunięcie granicy, kiedy przechodzimy na emeryturę, jest niezbędne, warto spojrzeć na oczekiwaną długość życia Polaków. W 2022 roku Polki żyły średnio przez 81,1 lat, a Polacy – przez 73,4 lata. W porównaniu z rokiem 1990 odnotowano naprawdę duży wzrost. Kobiety żyją o niemal 6 lat dłużej (75,2 w roku 1990.), a mężczyźni aż o ponad 7 lat dłużej (66,2 lat w 1990 roku). Oznacza to, że statystyczny Polak odbiera emeryturę o kilka lat dłużej.

Wiek emerytalny w Polsce i Europie

Z biegiem lat wiek emerytalny w wielu krajach jest podnoszony. Dlaczego? Powód jest dość prosty – w wieku 60, czy 65 lat większość osób pozostaje we wciąż bardzo dobrym zdrowiu. Osoby w tym wieku, zamiast przejść na emeryturę, mogą więc współtworzyć bogactwo swojego kraju, samemu licząc też na niezłe zarobki. Duży wpływ na wysokość wieku emerytalnego w Europie ma też wydłużająca się średnia długość życia mężczyzn i kobiet. Brak podniesienia wieku, kiedy przechodzimy na emeryturę, często oznaczałby po prostu przebywanie na emeryturze przez dłuższy czas (statystycznie). Tu oczywiście problem dotyczy budżetu i możliwości przeznaczenia na wypłatę świadczeń emerytalnych tylko pewnej sumy. Zbyt dużo osób pobierających emeryturę oznacza, że albo ich emerytura będzie coraz niższa, albo osoby pracujące w danym kraju będą obciążone dodatkowymi składkami lub podatkami. Rozwiązaniem jest więc stopniowe podnoszenie wieku emerytalnego, co lepiej odpowiada aktualnej oczekiwanej długości życia.

Wiek emerytalny w Polsce i wybranych krajach europejskim możemy zobaczyć w tabeli:

W niektórych krajach, na przykład w Wielkiej Brytanii, wiek emerytalny jest różny w zależności od daty urodzenia danej osoby. Zmiana wieku emerytalnego dotyczyła bowiem tylko niektórych grup osób. Spośród krajów europejskich dość niski wiek emerytalny znajdziemy w krajach byłego Związku Radzieckiego, jak Ukraina i Białoruś. Trendem, jaki spotkamy w wielu bogatych krajach Unii Europejskiej jest zrównanie się wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn.

Źródło: opracowanie Gazeta SGH na podstawie [Russel, 2023, s. 14]

Podniesienie wieku emerytalnego lub życie w biedzie? Eksperci ostrzegają!

Zdaniem wielu ekspertów brak podniesienia wieku emerytalnego w Polsce może być sporym problemem dla wielu osób. Szczególnie kobiety przechodzące na emeryturę mogą być “skazane” na życie w biedzie. Powodem byłaby wtedy oczywiście dość niska wysokość emerytury. Mimo waloryzacji emerytur i rant ich wysokość nie rośnie tak szybko, jak szybko rosną ceny, koszty mieszkaniowe i różne opłaty. Dziś wiek, w którym Polki mogą przejść na emeryturę (60 lat) jest jednym z najniższych w Europie i na świecie. Negatywnie wpływa to na wysokość świadczenia, na jakie możemy liczyć.

Dlaczego niski wiek przechodzenia na emeryturę jest problemem przede wszystkim dla Polek? Powody są dwa – niższy wiek, kiedy się to dzieje, a także dłuższa średnia długość życia. Wszystko sprawia, że średnia emerytura w Polsce wynosi około 3000 złotych miesięcznie, a kobiety otrzymują średnio o 1000 złotych mniej.

Pewną pomocą dla emerytów miały być trzynasta i czternasta emerytura, nie rozwiązują jednak problemu niewysokich emerytur. Nieco lepszym rozwiązaniem wydaje się być natomiast możliwość kontynuowania pracy w wieku emerytalnym, kiedy Polki i Polacy nie zapłacą podatku dochodowego PIT. Możliwości dorabiania na emeryturze są natomiast mocno ograniczone.

Dodatkowe pieniądze za późniejsze przejście na emerytury?

Jednym z ostatnich pomysłów było wydłużenie wieku emerytalnego o jeden rok. Oznaczałoby to możliwość przejścia na emeryturę w wieku 61 lat (kobiety) lub 66 lat (mężczyźni). W zamian emeryci mogliby liczyć na świadczenie wyższe o 400 złotych miesięcznie. Przeprowadzone badania w tym zakresie pokazały, że wielu Polaków poparłoby taki pomysł. Tak zadeklarowało niecałe 60% ankietowanych w sondażu zleconym przez Business Insider Polska.

Takie rozwiązanie jest o wiele łagodniejsze i zarazem łatwiejsze do zaakceptowania, niż propozycja rządu PO-PSL sprzed kilku lat. Wtedy polskie władze chciały ujednolicić go dla obu płci, wiek emerytalny miałby wynosić dla wszystkich tyle samo – 67 lat. Nic dziwnego, że tak radykalna propozycja spotkała się z niechęcią Polaków, dla kobiet oznaczałoby to w końcu wydłużenie aż o 7 lat. Prawo i Sprawiedliwość cofnęło wtedy tę reformę, a cały proceder przyczynił się do ich sukcesu wyborczego w 2015 roku. Dziś zapewne żadna polska władza nie zdecydowałaby się na tak radykalny krok. 

Czy wiek emerytalny w Polsce wzrośnie?

Obecnie nie ma gotowego pomysłu na podniesienie wieku przejścia na emeryturę. Możemy być jednak pewni, że prędzej, czy później wiek emerytalny zostanie podniesiony. Poza podniesieniem średniej oczekiwanej długości życia Polek i Polaków powodem jest też niekorzystny, ujemny przyrost naturalny. Gdy coraz mniej osób pracuje, a coraz więcej osób odbiera różne świadczenia, system finansów publicznych jest niewydolny.

Dziś ciężko jednak powiedzieć, kiedy wiek emerytalny w Polsce wzrośnie. Nie wiadomo też, ile mógłby wynosić nowy wiek przejścia na emeryturę.

Podsumowanie artykułu

Podsumowując, wiek, kiedy możemy w Polsce przejść na emeryturę, należy do najniższych w Europie. Kobiety mogą przejść na emeryturę już w wieku 60 lat. W przypadku mężczyzn stanie się to o pięć lat później – w wieku 65 lat. W wielu krajach Unii Europejskiej wiek ten jest zrównany dla obu płci, często wynosi 67, a nawet 68 lat. Powód podnoszenia wieku przejścia na emeryturę to w dużej mierze rosnąca oczekiwana długość życia. Osoby w wieku około 70 lat wciąż pozostają też w dobrym zdrowiu, swoim dużym doświadczeniem niejednokrotnie pomagają rozwijać firmę, a swoją pracą budują bogactwo całego kraju. Możemy być pewni, że w pewnym momencie wiek, w którym Polki i Polacy przechodzą na emeryturę, zostanie zwiększony. Zapewne nie będzie to jednak tak drastyczne, jak przed rokiem 2015, kiedy reforma emerytalna zakładała natychmiastowe podniesienie wieku emerytalnego do 67 lat dla kobiet i mężczyzn. Wtedy spotkało się to z falą krytyki Polaków, a także przyczyniło do zmiany władzy.

Najczęściej zadawane pytania

Źródło:

1. https://gazeta.sgh.waw.pl/konferencje-debaty-spotkania/co-dalej-z-wiekiem-emerytalnym-w-polsce
2. https://kobieta.interia.pl/zycie-i-styl/news-zmiany-w-emeryturach-od-2024-roku-bedzie-wyzszy-wiek-emeryta,nId,7148401
3. https://gazetawroclawska.pl/nowy-wiek-emerytalny-w-polsce-nadchodza-duze-zmiany-od-nowego-roku-sprawdz-prognozy-przepisy-i-stanowcze-deklaracje-20112023/ar/c3-17694151
4. https://gs24.pl/to-juz-pewne-taki-bedzie-nowy-wiek-emerytalny-w-polsce-mamy-tez-prognoze-waloryzacji-emerytury-na-2024-rok-20112023/ar/c1-17735825

Jakub Bielecki

Zafascynowany ekonomią, gospodarką i polityką. Interesuje się najnowszymi trendami, a także zmianami w prawie wpływającymi na sektor finansów. Stale poszerza wiedzę, która pozwala mu na profesjonalne doradztwo. Na co dzień korzysta z najlepszych rozwiązań i możliwości dostępnych w zakresie finansów osobistych i inwestycji. Poza ekonomią interesuje się nowymi technologiami, muzyką i podróżami. Zobacz pozostałe artykuły autora