Ile można zarobić bez podatku? Co to jest działalność nierejestrowana?

Okazjonalnie w sezonie świątecznym zajmujesz się wyrobem ozdób choinkowych, a może czasami pieczesz torty okolicznościowe? Czy w takiej sytuacji powinieneś odprowadzić podatek, ponieważ twoja działalność ma znamiona działalności gospodarczej? Kiedy i w jakiej sytuacji należy działalność zarejestrować? Kiedy można skorzystać z przepisów o działalności nierejestrowanej? Dziś odpowiemy też na pytanie, ile można zarobić bez podatku

Ile można zarobić bez podatku?

Zarabianie pieniędzy bez podatku byłoby dla wielu z nas marzeniem- czy to w ogóle możliwe? Jak się okazuje, w polskim prawie pojawia się taka możliwość. Chodzi o prowadzenie działalności nierejestrowanej. To forma przeznaczona przede wszystkim dla osób młodych, ale nie tylko. Jest niezłym sposobem nie tylko na zarabianie bez konieczności płacenia podatku. Dzięki działalności nierejestrowanej poznasz podstawy prowadzenia firmy. Dla osób myślących o prowadzeniu pełnoprawnej działalności może być to więc cenna lekcja.

W jakich sytuacjach można prowadzić działalność nierejestrowaną?

Według definicji działalność gospodarcza to taka aktywność zawodowa, która jest zorganizowana i ma charakter zarobkowy. Jest prowadzona w sposób ciągły i pod własnym imieniem. W przypadku działalności nierejestrowanej, nawet jeżeli będzie spełniała ona powyższe warunki, to ze względu na jej niski poziom przychodów, nie traktuje się jako tradycyjna działalność gospodarcza. Dlatego, żeby zajmować się okazjonalną działalnością zawodową, bądź wykonywać ją w sposób stały, ale o niskim poziomie przychodu nie musisz jej zarejestrować w bazie Centralnej Ewidencji Informacji o Działalności Gospodarczej. Za działalność nieerejestrowanej lub inaczej nazywaną nieewidencjonowaną, uznaje się drobną działalność zarobkową wszystkich osób fizycznych. Prowadząc taką aktywność, nie podlegasz obowiązkowi rejestracji firmy.

Ile można zarobić bez podatku? Na to pytanie odpowiemy w dalszej części artykułu. Najpierw warto sprawdzić, kto może ją założyć. Przejdźmy więc do warunków, jakie należy spełnić do założenia działalności nierejestrowanej.

Jakie warunki należy spełnić, aby prowadzić działalność nierejestrowaną?

Głównym parametrem branym pod uwagę przy tego rodzaju działalności są przychody. Nie mogą one przekroczyć 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, które obowiązuje w danym roku. W roku 2023 minimalne wynagrodzenie ma dwa progi, do czerwca 2023 i do grudnia 2023. Minimalne wynagrodzenie w 2023 wynosi od stycznia 3490 zł brutto. Następnie ma miejsce podwyżka – od lipca płaca minimalna dośnie do 3600 zł brutto. Przychód z działalności nierejestrowanej między 01 stycznia do 30 czerwca nie może przekroczyć 1745 zł, a od 1 lipca do 31 grudnia 1800 zł. Co więcej, można prowadzić działalność nierejestrowaną, nawet jeżeli posiadasz firmę, ale Twoja działalność przez ostatnie 60 miesięcy była zawieszona. Zawieszenie wykonywania prowadzenia działalności gospodarczej jest traktowane jako jej niewykonywanie.

Ile można zarobić bez podatku?

Odpowiedź na to pytanie jest dość prosta. Ile można zarobić bez podatku? To kwota równa 50% minimalnego wynagrodzenia w danym roku. 

Sprawdzisz je w naszym artykule o minimalnym wynagrodzeniu za pracę w 2023 roku. Kwotę płacy minimalnej wystarczy podzielić na pół. Wynikiem jest maksymalna kwota, którą legalnie zarobisz bez rejestracji działalności gospodarczej. Do 30 czerwca 2023 wynosi 1745 złotych. Następnie wzrośnie do 1800 złotych

Jakiego rodzaju działalności gospodarczej wymagają rejestracji?

Rozpoczynając prowadzenie działalności gospodarczej musisz wiedzieć, w jakich przypadkach jej rejestracja jest konieczna. Nawet jeżeli planujesz, że twoje przychody będą niewielkie i z powodzeniem zmieścisz się w miesięcznych limitach, są kategorie działalności, kiedy rejestracja jest wymagana. O takim przypadku mówimy w sytuacji, kiedy działalność wymaga zezwolenia, koncesji lub wpisu do rejestru działalności regulowanej.

Działalności, które zostały zakwalifikowane jako wymagające zezwolenia, koncesji, lub są objęte regulacjami to:

• organizacja imprez turystycznych
• sprzedaż alkoholu
• ochrona osób lub mienia 
• usługi detektywistyczne
• zbieranie selektywnych odpadów

Działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy prawa przedsiębiorców to natomiast:

• usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych zgodnie z ustawą o rachunkowości
• pośrednictwo ubezpieczeniowe, w tym wszystkie działania agencyjne objęte ustawą o dystrybucji ubezpieczeń

Kto może prowadzić działalność nierejestrowaną?

Co do zasady nierejestrowaną działalność może prowadzić wyłącznie osoba fizyczna, jednak bez wskazania szczególnych cech. Pewne ograniczenia mogą wynikać jedynie ze specyficznego statusu osoby, która postanowiła zająć się działalnością nierejestrowaną. Mamy tutaj na myśli:

• osoby niepełnoletnie 
• bezrobotnych 
• urzędników 
• rolników

Osoby niepełnoletnie a działalność bez rejestracji

Wszyscy przed ukończeniem 18 roku życia mogą podjąć się wykonywania pracy w oparciu o działalność nierejestrowaną, ponieważ co do zasady nie jest ona uzależniona od posiadania pełnej zdolności do czynności prawnych. Należy jednak tutaj pamiętać o pewnych ograniczeniach, wynikających z wieku mianowicie osoby od 13 do 18 roku życia mają ograniczone zdolności do czynności prawnych. W praktyce oznacza to, że nie mogą we własnym imieniu dokonywać czynności, które powodują powstanie zmiany lub ustanie stosunku prawnego. Nie mogą zatem same zawierać umów z kontrahentami, zaciągać zobowiązań, świadczyć oraz sprzedawać towarów i usług. Do zaciągnięcia tych zobowiązań i uregulowania ich, potrzebna będzie zgoda ustawowego przedstawiciela. Najczęściej występuje w tej roli rodzic lub kurator. Ważnym elementem jest tutaj świadomość, że rodzice sprawują zarząd nad majątkiem małoletniego, ale muszą uzyskać zgodę dziecka oraz sądu opiekuńczego na dokonywanie czynności przekraczających zwykły zarząd.

Działalność nierejestrowana osób niepełnoletnich może być ograniczona lub wyłączona, jeżeli przepisy określają, że osoba podejmująca się prowadzenia konkretnego rodzaju działalności musi być pełnoletnia. Takie ograniczenia są uregulowane w ustawie dotyczącej danego rodzaju działalności.

Ile można zarobić bez podatku w przypadku osób niepełnoletnich? Wystarczy spojrzeć na kwotę minimalnego wynagrodzenia w danym roku. Limit zarobków przy działalności nierejestrowanej wynosi 50% pensji minimalnej. Obecnie to 1745 złotych. Od 1 lipca 2023 roku wzrośnie natomiast do 1800 złotych.

Działalność nierejestrowana w przypadku osób bezrobotnych

Osoby zarejestrowane w urzędzie pracy, które otrzymują status bezrobotnego, oświadczają, że nie wykonują żadnej pracy zarobkowej. Staje to zatem w sprzeczności z uzyskiwanymi przychodami nierejestrowanymi, pomimo iż osoba nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy Prawo Przedsiębiorców.

Osoba bezrobotna chcąca zachować swój statut nie może więc prowadzić działalności nierejestrowanej na podstawie umowy cywilnoprawne, czyli umowy agencyjne, umowy zlecenia, umowy o dzieło. Wszelkie tego typu zobowiązania spowodują, że osoba ta straci swój statut, ponieważ będzie wykonywać tzw. inną pracę zarobkową. Wyłączenie może stanowić w przypadku osób bezrobotnych, prowadzenie działalności nierejestrowanej opartej wyłącznie o umowy sprzedaży. Jeśli osoba bezrobotna zacznie prowadzić działalność (także nierejestrowaną) może nie otrzymać zasiłku dla bezrobotnych.

Ile można zarobić bez podatku , aby nie stracić statusu osoby bezrobotnej? Niestety, kwota ta wynosi 0 złotych. Prowadzenie jakiejkolwiek działalności wiąże się bowiem z odebraniem takiego prawa.

Czy urzędnicy państwowi mogą prowadzić ten rodzaj działalności?

W przypadku urzędników, są oni objęci ograniczeniami prowadzenia działalności gospodarczej, ponieważ pełnią funkcje publiczne. Ustawa nie definiuje w ich przypadku dokładnego zakresu prowadzenia działalności gospodarczej. Dlatego można odwoływać się do ustawy generalnej Prawo Przedsiębiorców.

Nie znajdziemy tam wykluczenia, zatem urzędnik może wykonywać działalność nierejestrowaną. Osobną kwestią pozostają zapisy regulaminów wewnętrznych urzędów bądź zarządzeń danego urzędu centralnego. Niekiedy prowadzenie działalności wymaga uzyskania zgody dyrektora urzędu zezwalającej na podjęcie dodatkowych aktywności zarobkowych. 

Działalność nierejestrowana dla rolników

Rolnicy jako osoby fizyczne mogą, prowadzić działalność nierejestrowaną jednak podlegają pewnym ograniczeniom. Rolnicy również podlegają pod ustawę Prawo Przedsiębiorców. Zgodnie z jej zapisami do prowadzonej przez nich działalności nie zalicza się:

• działalności prowadzonej przez Koła Gospodyń Wiejskich
• wyrobu wina przez producentów będących rolnikami wyrabiającymi mniej niż 100 hektolitrów w ciągu roku gospodarczego
• sprzedaży, posiłków domowych w gospodarstwach rolnych związanych z pobytem turystów, wynajmowania przez rolników pokoi na cele turystyczne
• działalności wytwórczej w zakresie upraw rolnych, leśnictwa, rybactwa, warzywnictwa

Jakie są korzyści z prowadzenia działalności nierejestrowanej?

Po pierwsze nie musisz płacić składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne ani zdrowotne z tytułu działalności gospodarczej. Twoja działalność nie musi być zgłoszona CEIDG, w Urzędzie Skarbowym i GUS. Nie musisz identyfikować się numerami NIP i REGON-em. Jeżeli wykonujesz umowę świadczenia usługi, podlegasz ubezpieczeniu jak zleceniobiorca. To podmiot zawierający z tobą umowę i jest zobowiązany do zapłaty składek ZUS. Nie ponosisz kosztów związanych z comiesięczną zapłatą zaliczki na podatek. Nie musisz prowadzić księgowości, tylko uproszczoną ewidencję sprzedaży. Prowadząc działalność nierejestrowaną, nie jesteś zobowiązany do płacenia podatku VAT. Obowiązuje cię zwolnienie podmiotowe, ponieważ przychody z działalności nierejestrowanej nie przekroczą 200 tysięcy złotych w skali roku.

Dla wielu osób działalność nierejestrowana jest świetnym sposobem na dorobienie bez konieczności rejestracji firmy. To dobry sprawdzian dla osób myślących o zostaniu przedsiębiorcą.

Obowiązki wynikające z nierejestrowanej działalności.

Podjęcie decyzji o rozpoczęciu działalności tego typu to nie tylko przywileje i zyski z tej specyficznej formy prowadzenia firmy. Zgadzasz się również na szereg obowiązków. 

Na początek musisz ewidencjonować całą sprzedaż prowadzoną przez siebie. W zeznaniu rocznym PIT 36 według skali podatkowej jesteś zobowiązany do rozliczenia przychodów z takiej działalności. Następuje to po odliczeniu kosztów. Prowadząc działalność nierejestrowaną, musisz przestrzegać praw konsumentów. Jeżeli kupujący o to poprosi, masz obowiązek wystawić mu fakturę lub rachunek. W świetle prawa cywilnego jesteś przedsiębiorcą, nawet jeżeli twoja działalność nie jest zarejestrowana. Kontaktując się z konsumentami jesteś traktowany jako profesjonalny podmiot i przedsiębiorca. W związku z tym masz obowiązek rozpatrywania reklamacji oraz uznawania zwrotów lub naprawy.

Czy przychód nie przekracza limitu?

50% minimalnego wynagrodzenia w danym miesiącu przychodowym to podstawowa informacja, którą musisz sprawdzać, jeżeli prowadzisz działalność nierejestrową. To ta kwota decyduje o charakterze prowadzonej działalności gospodarczej. Każdorazowo jesteś zobowiązany do przeliczenia swojego miesięcznego przychodu i sprawdzenia, czy mieścisz się w limicie. Do przychodu nie są zaliczane wartości towarów, które zostały zwrócone. Na podstawie ewidencji sprzedaży najłatwiej jest przeprowadzić analizę swojego przychodu. 

Co się stanie w sytuacji przekroczenia limitu?

Jeżeli w danym miesiącu przekroczysz limit przychodu, twoja działalność zostanie uznana za pełnoprawną działalność gospodarczą. W takiej sytuacji od momentu przekroczenia wyznaczonego limitu masz obowiązek w terminie 7 dni na zarejestrowanie działalności gospodarczej w CEIDG. Warto w takiej sytuacji zorientować się i sprawdzić, z jakich ulg lub zwolnień składek na ubezpieczenie społeczne możesz skorzystać. Dla początkujących przedsiębiorców są przygotowane różnego rodzaju pakiety i oferty na start działalności. 

Rachunki i faktury z działalności nierejestrowanej

Jeżeli osoba kupująca twoje towary lub usługi zażąda rachunku, lub faktury masz obowiązek ją wystawić. Rachunek powinien zawierać numer, datę wystawienia, nazwę usługi, dane sprzedawcy i nabywcy oraz kwotę do zapłaty. Jeżeli chodzi o faktury co do zasady nie masz obowiązku ich wystawiania, jednak na specjalne żądanie klienta należy to zrobić. Klient może wystąpić o wystawienie faktury w ciągu trzech miesięcy od końca miesiąca, w którym dostarczyłeś mu usługę bądź towar. Faktura powinna zawierać kilka podstawowych informacji:

• datę wystawienia
• numer faktury
• dane nabywcy towaru
• imię nazwisko bądź nazwę wraz z adresem
• rodzaj towaru lub usługi 
• ilość dostarczonych sztuk 
• kwotę jednostkową towaru oraz kwotę należną ogółem. 

W przypadku nierejestrowanej sprzedaży wystarczy, że na rachunku lub fakturze wskażesz swoje imię i nazwisko. Nie ma obowiązku podawania numeru PESEL ani adresu zamieszkania.

Jak powinna wyglądać ewidencja sprzedaży przy działalności nierejestrowanej?

Najlepiej prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży, ponieważ będzie ona najbardziej komfortowa w codziennym użytkowaniu. Możesz samemu zdecydować, w jaki sposób chcesz ewidencjonować swoją sprzedaż- papierowo, elektronicznie, w arkuszu kalkulacyjnym, za pośrednictwem dedykowanych programów. Wybrane przez ciebie narzędzie ma pozwolić na szybkie ustalenie, czy w danym miesiącu nie przekroczyłeś progu przychodów. Ewidencja powinna być zapisywana za dany dzień, nie później niż sprzedaż dnia następnego. Z reguły ewidencja powinna składać się z takich elementów jak:

• data sprzedaży
• wartość sprzedaży
• wartość sprzedaży narastająco. 

Warto dopisać również liczbę porządkową, która pozwoli oszacować liczbę wykonanych usług lub sprzedaży w danym miesiącu. Istotna informacja: jeśli nie prowadzisz ewidencji rzetelnie lub co gorsza nie wcale jej nie ma, to w przypadku kontroli możemy mieć problem. Organ podatkowy sam określi wartość sprzedaży opodatkowanej i ustali od niej kwotę należnego podatku. Jeżeli nie będzie umiał oszacować przedmiotu opodatkowania, to zostanie ona ustalona na standardowym poziomie 22%. 

W jaki sposób rozliczyć się z urzędem skarbowym?

Uzyskując przychody zarówno z działalności nierejestrowanej, jak i umowy o pracę zobowiązani jesteśmy do rozliczenia zeznania rocznego PIT 36. Znajduje się tam rubryka działalność nierejestrowana, w której należy wykazać przychody koszty dochód i należny z tego tytułu podatek. Na potrzeby rozliczenia z urzędem skarbowym w przypadku działalności nierejestrowanej za przychód uznawane są pieniądze i wartości otrzymane do twojej dyspozycji w roku kalendarzowym. 

Prowadząc działalność nierejestrowaną co prawda nie musimy rejestrować się w CEIDG, ale nie oznacza to, że nie podlegamy potencjalnej kontroli. Prowadząc tego rodzaju działalność, sprawdzić nas mogą: organy związane z kwestiami podatkowymi, sanepid, urzędy zajmujące się ochroną danych osobowych i prawami konsumenta, a także inne urzędy państwowe. 

Źródło:

1. https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00115
2. https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/026

Jakub Bielecki

Zafascynowany ekonomią, gospodarką i polityką. Interesuje się najnowszymi trendami, a także zmianami w prawie wpływającymi na sektor finansów. Stale poszerza wiedzę, która pozwala mu na profesjonalne doradztwo. Na co dzień korzysta z najlepszych rozwiązań i możliwości dostępnych w zakresie finansów osobistych i inwestycji. Poza ekonomią interesuje się nowymi technologiami, muzyką i podróżami. Zobacz pozostałe artykuły autora