Nieustannie rosnące ceny, będące skutkiem inflacji, są szczególnie dotkliwe, jeśli w parze z nimi nie idą większe zarobki. Z tego powodu popularnym ostatnio zjawiskiem jest zwrot do pracodawcy o podwyżkę w związku z obecną sytuacją ekonomiczną Polski. Tutaj jednak nasuwają się liczne pytania: ile powinna wynosić taka podwyżka, kto może na nią liczyć, i jak o nią prosić? Postanowiliśmy odpowiedzieć na każde z tych pytań, a tym samym rozwiać wątpliwości naszych czytelników.
Podwyżka inflacyjna – co to takiego?
Czym jest podwyżka inflacyjna, i na jakich zasadach działa? Warto przyjrzeć się tej kwestii, ponieważ wbrew pozorom, udzielenie podwyżki proporcjonalnej do wzrostu cen towarów i usług nie jest obowiązkiem pracodawcy. Jest to dobrowolne zwiększenie płacy pracownika, które może, ale nie musi, wyjść z inicjatywy pracodawcy. Co więcej, w przeciwieństwie do waloryzacji emerytur i rent, podwyżki inflacyjne mogą być przyznawane w nieregularnych odstępach czasu. Często to pracownicy ubiegają się o podwyżkę, argumentując swoją prośbę ciągle rosnącymi wydatkami.
Wzrost cen z miesiąca na miesiąc spowalnia – dla przykładu, wskaźnik inflacji w kwietniu wynosił 14,7%, w marcu było to 16,1% a w lutym było to aż 18,4%! Mimo tego, nadal da się zaobserwować spadek wartości nabywczej pieniądza, co składnia kolejnych pracowników do wnioskowania o podwyżkę. Trudno się temu dziwić, biorąc pod uwagę to, że za tą samą kwotę da się kupić coraz mniej.
Chcesz dowiedzieć się, jak inflacja wpływa na kredyt? Najważniejsze informacje znajdziesz w tym wpisie: Kredyt a inflacja – co warto wiedzieć? Jak inflacja wpływa na kredyty?
Czym różni się podwyżka inflacyjna od zwykłej podwyżki?
W interesie pracownika leży odpowiednie uargumentowanie wniosku o wzrost wynagrodzenia. Może to być m.in. pojawienie się licznych wydatków, narodziny potomka, czy też powołanie się na swoją lojalność wobec pracodawcy. Długi okres przepracowanego stażu z pewnością zwiększy szansę na pozytywne rozpatrzenie prośby ze strony pracodawcy.
Jak sprawa wygląda w przypadku podwyżki inflacyjnej? Tutaj będzie zdecydowanie prościej, ponieważ powołać się można bezpośrednio na dane przedstawiane przez GUS. Oficjalne informacje dotyczące wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych można znaleźć na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego.
Ile wynosi podwyżka inflacyjna?
Trudno jednoznacznie wskazać, ile powinna wynosić podwyżka inflacyjna. Można powiedzieć, że wzrost płacy powinien być proporcjonalny do wskaźnika inflacji w porównaniu z poprzednimi latami, jednak byłoby to zbytnie uproszczenie. Należy brać pod uwagę to, że nie każdy przedsiębiorca może pozwolić sobie na zwiększenie płacy w takim stopniu. Wiele zależy od rodzaju działalności, liczebności kadry, a także czynników, na które pracodawca nie ma wpływu, m.in. od kondycji danej branży.
W większości przypadków podwyżka inflacyjna będzie równomierna do wskaźników przedstawianych przez GUS. Trzeba jednak pamiętać o tym, że nie jest to regułą i zawsze istnieje szansa na to, że pracodawca odmówi podwyżki albo udzieli jej w mniejszym wymiarze.
Podwyżka inflacyjna – podstawa prawna
Nie można mówić o podstawie prawnej, mając na myśli podwyżkę inflacyjną, ponieważ ta jest dobrowolnym działaniem ze strony pracodawcy. Nawet jeżeli wszyscy pracownicy zakładu zawnioskowaliby o zwiększenie płacy, to pracodawca takiej podwyżki udzielać nie musi. Mimo tego udzielanie takich podwyżek jest zjawiskiem częstym, ze względu na korelację wzrostu płacy z wydajnością i nastrojami pracowników.
Od powyżej opisanej reguły istnieje jednak wyjątek, a są nim pracownicy państwowej sfery budżetowej, potocznie określanej jako budżetówka. Kierownictwa placówek nie mają zbyt wiele do powiedzenia w kwestii podwyżki inflacyjnej, ponieważ ta regulowana jest przez ustawę okołobudżetową, decyzję Rady Dialogu Społecznego, a także wielu innych aktów prawnych.
Jak prosić o podwyżkę inflacyjną?
Chcesz poprosić o podwyżkę ze względu na rosnące ceny, ale nie wiesz jak się za to zabrać? Dobrym rozwiązaniem będzie przedyskutowanie sytuacji z innymi pracownikami danego zakładu. Podniesienie płac dla całej kadry wydaje się o wiele bardziej prawdopodobne. Nie oznacza to jednak, że nie można tej kwestii przedyskutować z pracodawcą w pojedynkę.
Należy mieć na uwadze przede wszystkim to, że decyzja o przyznaniu podwyżki inflacyjnej wynika jedynie z woli pracodawcy. Z tego powodu ton głosu, mowa ciała, a w przypadku pisemnej korespondencji dobór słów, będą kluczowymi elementami, wpływającymi na szanse otrzymania podwyżki.
Same zdolności komunikacyjne to jednak nie wszystko, bowiem swój wniosek o podwyżkę trzeba uzasadnić. Warto mieć wcześniej przygotowane informacje z GUS, a także posłużyć się prawdziwym przykładem, wskazującym na korelację wzrostu cen z poziomem życia.
Czy zwiększenie płac jest korzystne dla pracodawcy?
Mogłoby się wydawać, że zwiększenie płac przynosi korzyści głównie dla pracowników, jednak wcale tak nie jest. Okazuje się, że pracodawca sporo na tym zyskuje, nie tylko wizerunkowo, ale i również finansowo. Podwyżka inflacyjna może skutecznie wpłynąć na wydajność pracowników, ich nastroje i lojalność wobec pracodawcy.
Na skutek stagnacji płac może dojść do sytuacji, w której najbardziej wykwalifikowani pracownicy odejdą z zakładu. Rotacja pracowników oznacza dla pracodawcy spory koszt (m.in. znalezienie i przeszkolenie nowych pracowników), dlatego o wiele korzystniejsze jest regularne udzielanie podwyżek.
Jak często można prosić o podwyżkę?
Nie ma zasad mówiących o tym, jak często można prosić o zwiększenie swojej płacy. Najrozsądniejszym rozwiązaniem będzie jednak ubieganie się o kolejną podwyżkę, jeśli od przyznania poprzedniej minął przynajmniej rok. W ten sposób o wiele łatwiej zestawić dane GUS dotyczące inflacji, a także rozsądnie uargumentować swoją prośbę o podwyżkę inflacyjną.
Najczęściej zadawane pytania
Nie, podwyżka związana z rosnącymi cenami towarów i usług nie jest obowiązkowa. Każdy pracodawca może odmówić udzielenia takiej podwyżki. Wyjątkiem są pracownicy z tzw. budżetówki.
Wysokość podwyżki inflacyjnej jest bezpośrednio powiązana z obecną wartością pieniądza. Najczęściej porównuje się bieżący wskaźnik inflacji z ubiegłorocznym.
Zazwyczaj o podwyżkę inflacyjną prosi się raz na rok, lub raz na dwa lata. Wiele zależy od branży, w której funkcjonuje dana działalność, liczebności kadry i sytuacji gospodarczej.
Teoretycznie, każdy pracownik może wnioskować o podwyżkę inflacyjną. Największe szanse na otrzymanie podwyżki mają osoby z długim stażem, których wydajność w pracy jest wysoka.
Źródła:
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20220002666/O/D20222666.pdf