Bezpieczeństwo naszych danych jest kwestią niezwykle istotną – dotyczy to życia realnego, jak i funkcjonowania w cyberświecie. Jedną z najczęściej kradzionych danych jest PESEL, czyli nasz indywidualny numer identyfikacyjno-ewidencyjny. Jego przejęcie powoduje ogromne zagrożenie zaciągnięcia zobowiązań kredytowych na wyłudzone dane osobowe. Aby temu zapobiec, rynek oferuje szereg udogodnień i wygodnych zabezpieczeń. Jednym z nich jest usługa „Chroń PESEL”, która w kompleksowy sposób weryfikuje użycie naszych danych.
Czym jest i jakie znaczenie ma PESEL?
PESEL, czyli Powszechny Elektroniczny System Ewidencjonowania Ludności to zapis naszych danych w 11 cyfrach. Każdy z nas posiada własną kombinację, na którą składa się:
- 6 pierwszych cyfr będących datą urodzenia w zapisie dwie ostatnie cyfry roku-miesiąc-dzień. Przy rocznikach 2000 i młodszych, do miesiąca dolicza się +20 „jednostek”. Osoby urodzone 18 stycznia 2000 roku będą miały początek PESEL 002118.
- 4 kolejnych cyfr porządkowych, które mają za zadanie rozróżnić osoby urodzone tego samego dnia. Kombinacji na te cyfry porządkowe istnieje aż 10 do potęgi 4, czyli 10.000, co jest stosunkowo dużą ilością możliwości.
- Ostatniej cyfry kontrolnej, za pomocą której zapisuje się płeć urodzenia danej osoby. Cyfry 0, 2, 4, 6 i 8 zarezerwowane są dla mężczyzn, podczas gdy 1, 3, 5, 7, 9 przeznaczono dla kobiet.
PESEL to indywidualny, nadawany przy urodzeniu numer, nie sposób go podrobić ani wymienić na inny. Z tego względu jest to kombinacja niezwykle trudna do odgadnięcia, a przez to względnie bezpieczna. Znając czyjąś datę urodzenia, dalej musimy odgadywać jego jedną z 50.000 kombinacji cyfr porządkowych i kontrolnej. To sprawia, że numer PESEL często jest używany do potwierdzenia autentyczności danych czy chęci dokonania pewnej czynności prawnej. W razie ewentualnych nieprawidłowości PESEL sprawia, że możliwe jest określenie konkretnej osoby spośród wszystkich urodzonych 18 stycznia 2000 roku.
Dlaczego należy chronić swój numer PESEL?
Sam numer PESEL to nie tylko zbitek cyfr identyfikujących daną osobę, przedstawiających jej płeć czy datę urodzenia. To także możliwość sprawdzenia innych danych osobowych, jak imion rodziców czy miejsca urodzenia. Zwyczajowo przyjęło się podawać numer PESEL tylko w sytuacjach urzędowych, przy dokonywaniu czynności cywilnoprawnych (np. sprzedaży samochodu) czy potwierdzenia danych.
Dane przekazane nieodpowiedniej osobie mogą posłużyć do wyłudzeń lub autoryzowania zdarzeń, które w standardowych okolicznościach byłyby niekorzystne dla posiadacza PESELu. Co więcej, zestawienie imienia, nazwiska, numeru PESEL i daty urodzenia (która jest przecież w PESELu) wystarczy do zawarcie wielu umów cywilnoprawnych. Na takie dane podpiszemy umowę na zakup elektroniki na raty, zarejestrujemy kartę SIM czy wynajmiemy samochód. Pozostałe informacje, jak adres zamieszkania, numer telefonu czy e-mail mogą być zmyślone przez oszusta.
Do niedawna w ten sposób można było wyłudzić pożyczki online w 15 minut, jednak firmy zaczęły się zabezpieczać przelewem weryfikacyjnym. Tak naprawdę to właśnie od wyłudzania pożyczek zaczęło się uświadamianie ludzi, jak istotną daną jest PESEL. To też pokazuje, jak ważne jest należyte chronienie numeru PESEL, by nie wpadł on w niepowołane ręce. Tyczy się to także pozostawiania dowodów bez nadzoru w publicznym miejscu czy umożliwianie jego zeskanowania czy skopiowania.
Usługa Chroń PESEL – co to jest?
Aby uchronić się przed złodziejami tożsamości, istnieje szereg metod dywersyjnych i zabezpieczeń przed skutkami wyłudzenia PESELu. Jedną z nich jest narzędzie do monitorowania zapytań związanych z danymi osobowymi o nazwie „Chroń PESEL”. Jest to usługa, której autorem jest Kaczmarski Group – grupa finansowa obsługująca m.in. bazę Krajowego Rejestru Długów.
To właśnie fakt odpytywania KRD poprzez numer PESEL sprawia, że usługa Chroń PESEL będzie nadzorować ewentualne możliwości nieautoryzowanego zaciągnięcia pożyczki. Jeśli baza ta zostanie odpytana, a my nie złożymy wniosku o chwilówkę online czy zakupu ratalnego, zostaniemy o tym powiadomieni. Na podany przez nas numer telefonu przyjdzie alert SMS zawierający informację o tym, jaki podmiot, kiedy i o której godzinie wysłał zapytanie do KRD.
Otrzymując SMS z powiadomieniem, mamy szansę na szybką reakcję i ewentualne zablokowanie transakcji. Nawet jeśli dojdzie ona do skutku, łatwiej będzie nam udowodnić, że padliśmy ofiarą wyłudzenia danych osobowych. Alerty wysyłane są w trybie 24/7, co oznacza, że niezależnie od dnia czy pory godziny Chroń PESEL nadzoruje Twoje dane. SMS zawiera także instrukcję, co robić, gdy dane odpytanie KRD nie było przez Ciebie autoryzowane. To pomaga w logicznym, szybkim i prawidłowym postępowaniu w tak trudnej i stresującej sytuacji.
Jak skorzystać z usługi Chroń PESEL?
Aby dołączyć do grona osób objętych usługą Chroń PESEL, należy zarejestrować się na stronie internetowej chronpesel.pl. Podajemy tam nasze dane osobowe, które jednocześnie będą danymi podlegającymi ochronie Chroń PESEL. Następnym krokiem będzie wybór jednej z ofert taryfowych: Gold, Jesienny lub Platinum. Zależnie od wybranej funkcjonalności, możemy otrzymać ubezpieczenie dokumentów, nielimitowaną opcję weryfikowania KRD czy zwrot kosztów prawnych.
Należy jednak mieć świadomość, że każdy plan jest płatny, a im większa funkcjonalność, tym wyższy abonament roczny. Pakiet Gold kupimy w cenie 189 złotych rocznie, Jesienny za 245 złotych rocznie, a Platinum to koszt 380 złotych rocznie. Abonament płatny jest z góry na cały rok, a w przypadku braku wypowiedzenia umowy zostaje on automatycznie przedłożony. Po potwierdzeniu płatności zostajemy objęci ochroną naszego numeru PESEL i monitoringiem odpytań bazy KRD na nasze dane.
Chroń PESEL – czy jest darmowy?
Tutaj niestety rozczarujemy osoby które liczyły, że poza płatnymi pakietami istnieje opcja bezpłatnego monitoringu. Chroń PESEL nie jest usługą darmową – konieczne jest wykupienie abonamentu w jednym z trzech wcześniej wskazanych wariantów. Jeśli cena 189, 245 lub 380 złotych rocznie jest za wysoka, możemy spróbować alternatyw rynkowych. Taką jest chociażby usługa „Alerty BIK”, która oferuje powiadomienia za 25 złotych rocznie lub pakiet rozszerzony za 99 złotych rocznie.
Czy warto korzystać z Chroń PESEL?
Usługa Chroń PESEL daje użytkownikowi nieocenione poczucie bezpieczeństwa w zakresie ewentualnego nieuprawnionego wykorzystania numeru PESEL. Alerty o odpytaniu bazy KRD umożliwiają błyskawiczną reakcję przy podejrzeniu wycieku danych osobowych. To cenne udogodnienie i zabezpieczenie dla osób, którym zależy na zabezpieczeniu się przed niechcianymi skutkami udostępniania danych. To także świetna propozycja dla tych, którzy często dokonują zakupów online i obawiają się wyłudzeń oraz oszustw internetowych.
Usługa ta z pewnością jest przydatna, jednak część osób zarzuca zbyt wysoką cenę pakietów abonamentowych. Jesteśmy w stanie zrozumieć ten zarzut, tym bardziej że na rynku dostępne są tańsze opcje ochrony numeru PESEL. Należy jednak spojrzeć na ten wydatek z perspektywy inwestycji we własne bezpieczeństwo. 189 złotych rocznie to nieco ponad 15 złotych miesięcznie, czyli równowartość dużej kawy na mieście. To niewielka cena w zamian za życie bez obaw o wykorzystanie numeru PESEL do wyłudzenia pożyczki, kredytu czy zakupu ratalnego. Zdecydowanie więcej czasu, nerwów i pieniędzy stracimy na etapie udowadniania, że padliśmy ofiarą wyłudzenia bez aktywowanej usługi Chroń PESEL.
Usługi podobne do chroń PESEL
Jeśli chcemy aby nasze dane osobowy były bezpieczne i nie narażone na żadne wykorzystania, warto skorzystać również z możliwości Alertów BIK, o których pisaliśmy w tekście „Ktoś wziął pożyczkę na moje dane – co robić w takiej sytuacji?”. Opisujemy w nim możliwość wykupienia Alertów BIK które chronią nas przed zaciągnię